Dodatki, premie, nagrody czy inne świadczenia, jakie zatrudniony w danym miesiącu dostał, nie zwiększają jego pensji za przestój. Wynika tak z art. 81 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=E29C574BCE799A1066CFD267F4BE8CEB?id=76037]kodeksu pracy[/link], w świetle którego podstawę wymiaru tego wynagrodzenia stanowi w pierwszej kolejności stawka osobistego zaszeregowania wyrażona w stałej stawce miesięcznej lub godzinowej.
[b]Składniki poborów w stałej stawce miesięcznej są określane na dwa sposoby, przyjmując:
- stały miesięczny ryczałt kwotowy, np. 2000 zł,
- jednakowy odsetek od podstawy w stałej stawce miesięcznej, np. 10 proc. z 2000 zł.[/b]
Przypominamy zasady wynagradzania zatrudnionemu przestoju, kiedy był gotowy do świadczenia pracy, ale nie mógł jej podjąć z przyczyn dotyczących zakładu, choć niekoniecznie przez niego zawinionych, np. awaria prądu, zepsuta maszyna, pożar. Oto one.
[b]Wynagrodzenie przestojowe przysługuje wyłącznie, jeśli przerwa w pracy nie powstała z winy zatrudnionego.[/b]
[ramka][b]Przykład 1[/b]
Pan Grzegorz jest zatrudniony na pełnym etacie w podstawowym systemie czasu pracy, od poniedziałku do piątku po osiem godzin. W środę w firmie był pięciogodzinny strajk, w którym pan Grzegorz nie brał udziału.
Specjaliści uważają, że za czas strajku przysługuje mu pensja przestojowa, gdyż nie mógł wykonywać pracy z przyczyn obiektywnych. Pan Grzegorz otrzymuje pensję zasadniczą w stałej stawce miesięcznej 3000 zł oraz premie miesięczne, dodatek funkcyjny w wysokości 5 proc. pensji zasadniczej.
W tej sytuacji podstawę wymiaru wynagrodzenia za przestój stanowi osobiste zaszeregowanie w stałej stawce miesięcznej 3000 zł. Mimo że dodatek funkcyjny też został ustalony w stałej stawce miesięcznej, pomijamy go w rachunkach [b](wyrok Sądu Najwyższego z 3 kwietnia 2007 r., II PZP 4/07). [/b]
Aby obliczyć pensję za pięć godzin przestoju w środę:
– stałą stawkę miesięczną dzielimy przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w kwietniu (§ 4 ust. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=A4496124EBD2CCCAF781B82D5A0AA41F?id=73966]rozporządzenia w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w kodeksie pracy, DzU nr 62, poz. 289 ze zm.)[/link]
3000 zł : 168 godzin = 17,86 zł
– uzyskaną stawkę godzinową mnożymy przez liczbę godzin przestoju
17,86 zł x 5 godzin = 89,30 zł
Za pięć godzin przestoju z powodu strajku pan
Grzegorz powinien dostać 89,30 zł brutto.[/ramka]
[b]Wynagrodzenie przestojowe nie może być niższe od płacy minimalnej.[/b]
[ramka][b]Przykład 2[/b]
Pani Ewelina nie mogła pracować w czwartek, bo była przerwa w dostawie prądu. Otrzymuje wynagrodzenie podstawowe w wysokości 2500 zł miesięcznie i dodatek stażowy. Za siedem godzin przestoju szef zapłacił jej 49 zł. Księgowa podejrzewała, że to zbyt mało. Sprawdziła więc, czy nie jest konieczne uzupełnienie do stawki minimalnej. Zrobiła to następująco:
– wynagrodzenie faktycznie uzyskane za przestój podzieliła przez liczbę godzin, za jakie ono przysługiwało
49 zł : 7 godzin = 7 zł
– wynagrodzenie minimalne podzieliła przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w marcu (176)
1276 zł : 176 zł = 7,25 zł
– odjęła stawkę godzinową faktycznie uzyskaną od minimalnej
7,25 zł – 7 zł = 0,25 zł
– kwotę wyrównania pomnożyła przez liczbę godzin przestoju
0,25 zł x 7 godzin = 1,75 zł
Za czas przestoju firma powinna jej uiścić 1,75 zł wyrównania do pensji minimalnej.[/ramka]
[b]W trakcie przestoju zawinionego i niezawinionego przez pracownika szef może mu powierzyć pracę zastępczą, za którą należy się pensja do niej przypisana, byle nie niższa od przestojowej[/b] (czyli tu stawki osobistego zaszeregowania).
Gdy zatrudniony przyczynił się do przestoju, dostaje wyłącznie wynagrodzenie należne za pracę zastępczą, bez gwarancji podniesienia do przestojowego.
[ramka][b]Przykład 3[/b]
W firmie był pożar, który zniszczył całkowicie gabinet prezesa. Ogień powstał, bo sekretarka zostawiła zapalonego papierosa na aktach i wyszła na chwilę do koleżanki. Przerwa z tego powodu trwała 16 godzin. Na ten czas prezes zlecił sekretarce proste prace w księgowości, za które należało się 2000 zł miesięcznie. Tymczasem pensja zasadnicza sekretarki to 2500 zł. Skoro spowodowała pożar, dostanie wynagrodzenie za przestój ustalone w sposób opisany w przykładach 1 i 2, ale jedynie od podstawy wynoszącej 2000 zł.[/ramka]
[b]Nie musimy nic płacić za czas przestoju spowodowanego warunkami atmosferycznymi zatrudnionemu przy pracach uzależnionych od tych warunków.[/b] Powierzając mu jednak pracę zastępczą, uiszczamy należną za nią pensję, bez konieczności jej podwyższania do poziomu przestojowej.
