Miejsce umieszczenia paneli solarnych wpływa na rozliczenia z fiskusem

Zyskujące na popularności panele fotowoltaiczne mogą być montowane w rozmaity sposób: na dachach budynków, budowli, a także jako wolnostojące farmy fotowoltaiczne postawione na gruncie. Kiedy właściciele takich paneli będą musieli zapłacić podatek od nieruchomości?

Dla indywidualnych konsumentów najpopularniejszym i jednocześnie najprostszym sposobem zamontowania paneli jest ich przymocowanie do dachu domu jednorodzinnego. Takie rozwiązanie pozostaje bez związku z wysokością podatku od nieruchomości. Zgodnie z orzecznictwem sądów, same panele nie stanowią bowiem budowli w rozumieniu prawa budowlanego.

Problematyka opodatkowania paneli fotowoltaicznych – i pośrednio określenia w jaki sposób definicje prawa budowlanego mogą być obowiązujące dla przepisów podatkowych – była tematem rozstrzygnięć sądów administracyjnych.

Czytaj więcej

Podatki

Nie tylko fotowoltaika, ulga jest też na okna i drzwi

Fiskus potwierdza, że wydatki na ekologiczne ulepszenie domu można odliczyć od dochodu.

Na dachu budynku

W praktyce utrwaliło się stanowisko, zgodnie z którym panele fotowoltaiczne nie wpisują się w definicję budowli i same w sobie nie stanowią przedmiotu opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Nie bez znaczenia pozostają jednak elementy konstrukcyjne pozwalające na mocowanie paneli. Inne skutki podatkowe może mieć posadowienie paneli do gruntu, a inne do budynku czy budowli. Zgodnie ze stanowiskiem zaprezentowanym w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z 21 lutego 2018 r. (I SA/Ol 35/18) paneli fotowoltaicznych nie można kwalifikować jako urządzenia budowlanego mieszczącego się w definicji budowli w rozumieniu przepisów o podatku od nieruchomości. Panele fotowoltaiczne montowane na dachach budynku nie stanowią odrębnego od budynku przedmiotu opodatkowania.

Biorąc pod uwagę, że podstawą opodatkowania podatkiem od nieruchomości budynków jest ich powierzchnia użytkowa, to nawet w sytuacji gdyby zamontowanie paneli spowodowało ulepszenie budynku i podniesienie jego wartości początkowej, nie będzie to mieć wpływu na wysokość podatku od nieruchomości.

Wartość początkowa

Inaczej może wyglądać sytuacja w przypadku zamontowania paneli na dachu budowli, np. na dachu zbiornika na wodę. Zgodnie bowiem z art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w przypadku budowli lub ich części podstawę opodatkowania stanowi wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych, ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych – ich wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego.

Przepisy ustawy o CIT, do których odwołuje się ten przepis, to przede wszystkim art. 16g. Zgodnie z ust. 1 pkt 1 tego artykułu za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych uważa się w razie odpłatnego nabycia cenę ich nabycia. Z kolei ust. 12 wskazuje, że jeżeli środki trwałe uległy ulepszeniu w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, to wartość początkową tych środków powiększa się o sumę wydatków na ich ulepszenie, w tym także o wydatki na nabycie części składowych lub peryferyjnych, których jednostkowa cena nabycia przekracza 10 tys. zł. Środki trwałe uważa się za ulepszone, gdy suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym przekracza 10 tys. zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania, mierzonej w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji.

Dwa warunki

Zainstalowanie paneli fotowoltaicznych na dachu budowli będzie więc miało wpływ na podatek od nieruchomości pod dwoma warunkami:

1) budowla, na której montowane są panele, stanowi budowlę opodatkowaną podatkiem od nieruchomości;

2) zainstalowanie paneli będzie stanowić ulepszenie tej budowli, tj. będzie mieć cechy przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, a suma wydatków poniesionych na to ulepszenie przekroczy 10 tys. zł.

Rozstrzygnięcie, czy wystąpiła druga z ww. przesłanek będzie zależeć od tego, jaki będzie sposób zamontowania paneli na dachu budowli. Takie zamontowanie, które nie będzie naruszać konstrukcji dachu i będzie pozwalało na swobodny demontaż paneli, nie spełni przesłanki ulepszenia, a takie panele traktowane będą jako odrębny środek trwały, który nie zwiększa wartość początkowej budowli i który nie jest objęty podatkiem od nieruchomości. Gdy jednak sposób zamontowania paneli będzie polegał na jakiejś formie pełnego zintegrowania ich z budowlą, wówczas może dojść do sytuacji, że ten montaż będzie stanowił rodzaj przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji i tym samym wartość paneli będzie stanowić ulepszenie budowli i zwiększy jej wartość początkową, która jest podstawą opodatkowania podatkiem od nieruchomości.

Bezpośrednio na gruncie

Jeszcze inaczej wygląda sytuacja, w której panele fotowoltaiczne instalowane są bezpośrednio na gruncie (np. w formie farmy fotowoltaicznej). Na przestrzeni ostatnich lat w orzecznictwie sądów administracyjnych ukształtował się pogląd, zgodnie z którym panele fotowoltaiczne zamocowane na konstrukcji posadowionej na gruncie, ze względu na budowę oraz pełnioną funkcję, jaką jest zamiana energii słonecznej na elektryczną, same w sobie nie podlegają opodatkowaniu. Przedmiotem opodatkowania są natomiast części budowlane, czyli konstrukcje, na których panele są zamontowane, tj. części budowlane mocowań paneli do gruntu. W konsekwencji jedynie system mocowań paneli do gruntu podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Tak orzekł m.in. NSA w wyroku z 18 grudnia 2018 r. (II FSK 1275/18) oraz WSA w Szczecinie w wyroku z 11 września 2019 r. (I SA/Sz 239/19).

Spółka montująca panele fotowoltaiczne na gruncie powinna więc dokonać rozróżnienia wartości samej instalacji fotowoltaicznej oraz wartości części konstrukcyjnych (montażowych). Wartość początkowa części mocowań paneli do gruntu może być określona jako cena nabycia lub koszt wytworzenia tych paneli w rozumieniu art. 16g ust. 3 i 4 ustawy o CIT, w zależności od sposobu ich pozyskania. W przypadku wytworzenia części budowlanych instalacji, za wartość początkową uznać należy wartość, w cenie nabycia, zużytych do wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi i inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych. Do kosztu wytworzenia nie zalicza się: kosztów ogólnych zarządu, kosztów sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania.

Autor jest doradcą podatkowym w Taxeo Komorniczak i Wspólnicy sp.k.

Podstawa prawna:

- art. 2 ust. 1 pk3 oraz art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. 1170 ze zm.)

- art. 16g ust. 1 pkt 1 i ust. 12 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 1800 ze zm.)