Ustawą z 9 czerwca 2022 r., która weszła wżycie 1 stycznia 2023 r., zmieniono ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych. Między innymi uchylono w niej art. 31 i dodano art. 31a.W myśl uchylonego art. 31 ustawy o PIT w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2022 r. osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej (zakłady pracy) były obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy –wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej. W wyniku nowelizacji zlikwidowano pojęcie „zakład pracy” i pozostawiono jedynie pojęcie „płatnik”.
Czytaj więcej
Wypłaty mogą być wyższe, jeśli zawnioskujemy o odliczenie kwoty zmniejszającej podatek.
Zmiana przepisów
Zmiana przepisów dotyczących oświadczeń i wniosków składanych przez podatników płatnikom podatku dochodowego od osób fizycznych weszła w życie 1 stycznia 2023 r. Nowe przepisy znalazły zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od tego dnia.Z nowego brzmienia art.31a ustawy o PIT wynika, że podatnik składa płatnikowi na piśmie albo w inny sposób przyjęty u danego płatnika oświadczenia i wnioski mające wpływ na obliczenie zaliczki na podatek dochodowy. Oświadczenia te mogą być składane według określonego wzoru. Z ustawy wynika również, że podatnik ma obowiązek wycofać lub zmienić złożone wcześniej oświadczenia, jeżeli zmieniły się okoliczności mające wpływ na obliczanie zaliczki. Wycofanie lub zmiana złożonego wniosku lub oświadczenia następuje poprzez złożenie nowego oświadczenia. Po otrzymaniu oświadczenia mającego wpływ na obliczanie zaliczki płatnik uwzględnia je najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym je otrzymał. Oświadczenia i wnioski mające wpływ na obliczanie zaliczki dotyczą również kolejnych lat podatkowych, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.
Muszą zawierać niezbędne elementy
Przepisy ustawy o PIT nie regulują kwestii dotyczących formy dostarczenia płatnikowi oświadczeń lub wniosków. Płatnik ma wybór, czy chce skorzystać z wzoru udostępnionego przez ministra finansów (PIT-2), czy w tym celu wykorzysta własny elektroniczny system kadrowo-płacowy. Warunkiem koniecznym do uznania oświadczenia lub wniosku za skuteczne jest to, aby zawierały one wszystkie niezbędne elementy zarówno merytoryczne, jak i formalne, w tym podpis pracownika.
Przykład
Spółka z o.o. zatrudnia pracowników zdalnych, wobec tego wymaga od nich składania oświadczeń i wniosków dotyczących spraw podatkowych w wersji elektronicznej. Spółka przygotowała odpowiednie narzędzia elektroniczne w celu składania oświadczeń i wniosków oraz ich zmian. Każdy pracownik otrzyma login i hasło, które zostanie mu przydzielone indywidualnie. Pracownicy oraz zleceniobiorcy spółki mogą składać oświadczenia dotyczące spraw podatkowych przez elektroniczny system kadrowo-płacowy bez potwierdzenia składanych pism własnoręcznym podpisem.
Organy skarbowe zgadzają się na składanie oświadczeń w formie elektronicznej, jeśli można zidentyfikować osobę składającą. Zgodnie ze stanowiskiem dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wyrażonym w piśmie z 25 stycznia 2023 r.(0114-KDIP3-2.4011.1182. 2022.1.JM) „jeżeli złożone oświadczenia lub wnioski będą zawierać dane elektroniczne, które wraz z innymi danymi, do których zostały dołączone lub z którymi są logicznie powiązane, pozwolą na jednoznaczną identyfikację osoby składającej, będzie to dopuszczalna forma złożenia oświadczeń lub wniosków. W konsekwencji, przyjmując od pracowników oświadczenia i wnioski określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w postaci elektronicznej poprzez system kadrowo-płacowy przy użyciu indywidualnego loginu spersonalizowanego oraz hasła znanego wyłącznie danemu pracownikowi, Państwo jako pracodawca będą prawidłowo realizować obowiązek płatnika w świetleart. 31austawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.
Termin złożenia
Dla przypomnienia: oświadczenie/wniosek dla celów obliczenia miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych PIT-2 składają płatnikowi pracownicy, którzy chcą, aby pracodawca pomniejszał zaliczki za dany miesiąc o 1/12 kwoty zmniejszającą podatek. Kwota ta w 2023 roku wynosi 3 600 zł rocznie, a więc 300 zł miesięcznie. Od stycznia 2023 roku PIT-2 mogą składać także zleceniobiorcy, osoby wykonujące umowy o dzieło, stażyści czy praktykanci oraz osoby zatrudnione na kontraktach menedżerskich. Oświadczenie PIT-2 składa się zwykle jeden raz po podjęciu zatrudnienia u danego płatnika,przed pierwszą wypłatą. Nie ma jednak przeszkód, aby złożyć je w dowolnym momencie roku podatkowego. W takim przypadku płatnik uwzględnia je od następnego miesiąca po miesiącu, w którym je otrzymał. Formularz PIT-2 można złożyć maksymalnie u trzech płatników w ramach jednej kwoty wolnej, a więc po 100 zł miesięcznie. Wypełnienie oświadczenia przez pracownika PIT-2 jest jego prawem, a nie obowiązkiem. Pracownik nie musi w ogóle wypełniać PIT-2, a pracodawca nie musi wiedzieć, czy pracownik składał oświadczenie jeszcze komuś innemu. Jeśli pracodawca nie otrzyma PIT-2, to nie będzie pomniejszał zaliczki o 300 zł miesięcznie. W przypadku gdy pracownik oświadczy nieprawdę i złoży takie oświadczenia kilku pracodawcom, to sam będzie narażony na dopłatę podatku po zakończeniu roku.
Przykład
Pracownik zatrudniony na dwa etaty złożył PIT-2 tylko jednemu pracodawcy. Pracodawca może pomniejszać zaliczkę na podatek o pełną kwotę zmniejszającą, tj. 300 zł miesięcznie. U drugiego pracodawcy zmniejszenie nie będzie stosowane.
Niezłożenie formularza PIT-2 nie uprawnia płatnika do pomniejszania miesięcznych zaliczek na podatek o kwotę zmniejszającą podatek.
Ministerstwo Finansów w objaśnieniach z 30 grudnia 2022 r. dotyczących oświadczeń i wniosków mających wpływ na wysokość zaliczek na podatek dochodowy obliczanych przez płatników wskazuje, że podatnicy mogą także złożyć oświadczenie m.in. o niestosowaniu pomniejszenia zaliczki. Nie jest to jednak obowiązek.
Takie same zasady pomniejszania zaliczki na podatek dotyczą również osób, które nawiązały współpracę na podstawie umowy cywilnoprawnej. Zgodnie z ww. objaśnieniami płatnik stosuje ww. terminydo zmienionych lub wycofanych oświadczeń i wniosków. W ramach jednego formularza podatnicy mogą jednocześnie wnioskować m.in. o zastosowanie ulgi na powrót, ulgi dla rodzin 4+, mogą wnioskować o stosowanie bądź niestosowanie ulgi dla młodych. Nie ma konieczności składania kilka oświadczeń lub wniosków. MF podkreśla, że omawiane wnioski i oświadczenia mogą być składane przez system płacowo-księgowy obowiązujący w danej firmie.
Podstawa prawna
- art. 31a-31c ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r., poz. 2647 ze zm.)
