Tak wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 września 2024 r. (0115-KDIT1.4011.518.2024.1.MK).
Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w Polsce, oferując usługi opieki i pomocy w gospodarstwie domowym dla osób starszych, niepełnosprawnych lub wymagających wsparcia. Usługi te są realizowane głównie w Niemczech, gdzie wnioskodawca nie posiada stałej placówki. Umowy są zawierane z jednej strony z rodzinami podopiecznych lub z samymi podopiecznymi, a z drugiej z osobami fizycznymi, które wykonują te usługi na podstawie umów cywilnoprawnych (opiekunowie). Obowiązki opiekunów obejmują: przygotowanie posiłków, utrzymanie higieny, zakupy, sprzątanie i pomoc w codziennych czynnościach.
Wnioskodawca zawiera z opiekunami także umowy o świadczenie usług marketingowo-rekrutacyjnych, realizowanych głównie w Polsce, które obejmują pozyskiwanie nowych zleceniobiorców i promowanie usług oferowanych przez wnioskodawcę. Wynagrodzenie za te usługi jest również naliczane na podstawie umów cywilnoprawnych. Opiekunowie pracują naprzemiennie w Polsce i w Niemczech, w zależności od potrzeb wnioskodawcy i ich dyspozycyjności.
Opiekunowie są obywatelami polskimi, nie prowadzą działalności gospodarczej, a ich wynagrodzenie za pracę w Niemczech rozliczane jest na poziomie miesięcznym i uwzględnia niemiecką płacę minimalną oraz dodatkowe koszty utrzymania. W Polsce wynagrodzenie jest naliczane godzinowo i zależy od efektów pracy.
Wnioskodawca stosuje określony sposób rozliczeń za usługi opieki i pomocy, opisany w umowie ramowej, która definiuje "podróż" jako świadczenie usług poza miejscem zamieszkania opiekunów i siedzibą wnioskodawcy, pod warunkiem wyjazdu poza Polskę. Czynnikiem mającym szczególne znaczenie z perspektywy wnioskodawcy jest możliwość wypłacenia opiekunowi zaliczki na poczet zwiększonych kosztów w okresie pobytu za granicą. Wszelkie należności wypłacone opiekunowi tytułem takiej zaliczki są potrącane z jego wynagrodzenia/części wynagrodzenia, chyba że zostaną przez opiekuna zwrócone wcześniej. Jednocześnie wnioskodawca wyjaśnił, że zaliczka jest cywilnoprawnym instrumentem i jej zwrot następuje w całości przez potrącenie. Warunki jej uzyskania oraz wysokość takiej zaliczki została również opisana w umowie ramowej.
Rozliczenia podatkowe wynagrodzenia opiekunów w Polsce są dokonywane przez wnioskodawcę zgodnie z interpretacjami polskich organów podatkowych. Wnioskodawca wskazał również, że przy kalkulacji wynagrodzeń stosuje zwolnienia z podatku w zakresie diet wypłacanych opiekunom za czas podróży służbowej.
We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wnioskodawca przedstawił swoje pytania, z których jedno dotyczyło zaliczenia do przychodów podatkowych opiekuna zaliczki wypłaconej mu na poczet zwiększonych kosztów pobytu za granicą, która jest następnie potrącana z wynagrodzenia netto opiekuna i w ten sposób zwracana wnioskodawcy (na zasadzie wyrównania bilansu).
Zdaniem wnioskodawcy zaliczka wypłacona opiekunowi z tytułu zwiększonych kosztów pobytu za granicą nie stanowi jego przychodu, jako że jest to zaliczka zwrotna, a więc nie ma trwałego, definitywnego i bezwarunkowego charakteru.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej podzielił stanowisko wnioskodawcy, popierając jego argumenty dotyczące charakteru płatności stanowiących przychód pracownika.
Komentarz eksperta
Magdalena Kocyłowska
starszy konsultant w dziale prawnopodatkowym PwC
Wydana przez Dyrektora KIS interpretacja nie powinna budzić kontrowersji.
Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem są co do zasady otrzymane lub pozostawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Przychody z tytułu umowy zlecenia powinny jednak być przyporządkowane do źródła, którym jest działalność wykonywana osobiście, zgodnie z art. 13 ust. 8 ustawy o PIT.
W stanie faktycznym opisanym we wniosku zaliczki na poczet zwiększonych kosztów pobytu za granicą, ze względu na wypłatę przed wynagrodzeniem nazwane „zaliczką”, mogą budzić wątpliwość w zakresie zakwalifikowania ich jako przychód podlegający opodatkowaniu. Wnioskodawca w swojej argumentacji, która została zaakceptowana przez Dyrektora KIS, powołał się na charakter przychodu, który powinien być definitywny, a zatem nie powinien mieć charakteru zwrotnego. Mając jednak na uwadze, że przedmiotowa zaliczka nie stanowi zaliczki na poczet wynagrodzenia, ale zaliczkę na poczet wydatków, które stanowiłyby koszt opiekuna – a więc swoistą „quasi-pożyczkę” środków, która zwracana jest poprzez potrącenie z wynagrodzenia – nie ma ona ani trwałego, ani definitywnego charakteru. Tym samym nie
sposób przyjąć, że stanowi przychód opiekuna z tytułu działalności wykonywanej osobiście, który powinien podlegać opodatkowaniu PIT. Powstaje jednak pytanie, czy nie należałoby takiej transakcji opodatkować innym podatkiem np. podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
