W przypadku niewielkich firm prowadzonych przez osoby fizyczne częstym zjawiskiem jest przepływ składników z majątku firmowego do prywatnego i odwrotnie. I tak, sama czynność wycofania firmowego składnika majątku i przeznaczenie go do celów osobistych nie powoduje konieczności opodatkowania tego zdarzenia. Dochody z późniejszej sprzedaży takiego składnika majątku mogą być jednak kwalifikowane jako przychody z działalności gospodarczej, pomimo że zbywany składnik majątku nie jest już majątkiem firmowym. Dotyczy to także w sytuacji, w której działalność gospodarcza jest już zlikwidowana. Jak bowiem wynika z art. 10 ust. 2 pkt 3 ustawy o PIT, w przypadku zbycia składników majątku wskazanych w art. 14 ust. 2 pkt 1 tej ustawy, które zostały wycofane z firmy, gdy między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia, nie upłynęło sześć lat, przychody z takiej sprzedaży są przychodami z działalności gospodarczej. W takim przypadku, opodatkowanie przychodu ze zbycia tych składników majątku w 6-letnim okresie nie następuje według reguł wskazanych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, a więc według zasad właściwych dla zbycia majątku niezwiązanego z działalnością gospodarczą. Zgodnie z tym przepisem, opodatkowaniu podlega zbycie rzeczy, nieruchomości lub praw majątkowych, jeżeli następuje przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie, a w przypadku nieruchomości – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie lub wybudowanie. Zasadę tę stosuje się zawsze do składników majątku szczegółowo wskazanych w art. 10 ust. 3 ustawy o PIT (m.in. budynków i lokali mieszkalnych), także tych, które są wykorzystywane na potrzeby działalności gospodarczej. Oznacza to, że w przypadku wymienionych w tym przepisie składników majątku nie znajdują zastosowania reguły opodatkowania właściwe dla sprzedaży składników majątku firmowego. Sprzedaż składników majątku wymienionych w art. 10 ust. 3 jest zatem opodatkowana jak sprzedaż majątku prywatnego (na zasadach z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT).
Inne skutki wywołuje z kolei wycofanie firmowego składnika majątku według przepisów ustawy o VAT. Zgodnie z art. 7 ust. 2 pkt 1 tej ustawy, za odpłatną dostawę towarów, czyli jedną z czynności podlegających opodatkowaniu, uznaje się również przekazanie lub zużycie towarów m.in. na cele osobiste podatnika. Warunkiem jest, aby podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych. Oznacza to, że według ustawy o VAT przekazanie firmowego składnika majątku na cele prywatne jest odpłatną dostawą towarów, jeśli podatnik przy ich nabyciu bądź nabyciu części składowych takich towarów mógł odliczyć w całości lub w części podatek naliczony.
Ewentualne późniejsze zbycie takiego, już prywatnego, składnika majątku nie będzie prowadziło do konieczności rozliczenia VAT, oczywiście jeśli sprzedawca nie będzie przy takiej czynności działał jako podatnik VAT.
Autor jest doradcą podatkowym
