Czy system podzielonej płatności pomoże w walce z wyłudzeniami VAT?
Paweł Gruza: Jestem przekonany, że tak. Wyłudzenia VAT to obecnie wielki problem finansów publicznych, efekt wieloletnich zaniechań w zwalczaniu tzw. przestępstw karuzelowych. Dlatego trzeba podjąć bardzo energiczne kroki. W systemie podzielonej płatności, który chcemy jak najszybciej wprowadzić, nie da się przywłaszczyć zapłaconego przez kontrahenta podatku, będzie on bowiem wpłacany na specjalne konto sprzedawcy. To konto będzie przeznaczone do rozliczeń VAT z dostawcami i odbiorcami, a także do dokonywania płatności do urzędu skarbowego. Utrudni to przestępcom wyprowadzanie kwot podatku.
Przedsiębiorcy od dawna się skarżą, że to oni ponoszą koszty przestępczych działań w VAT. Nie są bowiem w stanie dokładnie zweryfikować kontrahentów, a po latach, gdy przyjdzie do nich kontrola, okazuje się, że kupowali od oszustów i muszą oddać odliczony podatek. Czy system podzielonej płatności ich przed tym zabezpieczy?
W tym systemie przedsiębiorca zapłaci sprzedawcy tylko kwotę netto, a VAT przeleje na specjalny rachunek. I w takiej sytuacji nikt już nie będzie mu kwestionował odliczenia. Chodzi o to, żeby uczciwy przedsiębiorca dostał gwarancję, niezależnie od tego, kto jest po drugiej stronie transakcji, że nie będzie miał problemów z rozliczeniem.
Sprzedawca będzie musiał założyć nowy rachunek bankowy, kupujący rozdzielać płatności na dwie części i dokonywać dwóch przelewów. To nowe koszty i więcej pracy.
Zdajemy sobie z tego sprawę, dlatego chcemy te koszty i nowe obowiązki zminimalizować. Pracujemy nad tym, aby przedsiębiorcy nie musieli sami zakładać takich rachunków. Mogłyby być otwierane automatycznie, np. przy zakładaniu firmowego konta. Planujemy też ułatwienia w rozdzielaniu przelewów, mogłoby być robione na poziomie banków. Uważam też, że systemy księgowe firm poradzą sobie z podziałem płatności na część netto i podatek. Dostosowanie ich do tego to jednorazowa czynność – potem już pójdzie łatwiej. Korzyści ze stosowania podzielonych płatności przewyższą te uciążliwości.
A płynność finansowa? Teraz firma sprzedająca towar 1 stycznia może rozporządzać kwotą podatku do 25 lutego, a nawet 25 kwietnia, jeśli rozlicza się kwartalnie.
Jesteśmy świadomi problemów z płynnością finansową, która często pojawia się w transakcjach z dużymi podmiotami posiadającymi pozycję dominującą. Dlatego chcemy powiązać wprowadzenie systemu podzielonej płatności ze zmianą przepisów podatkowych przeciwdziałających zatorom płatniczym, tak by zminimalizować ewentualne problemy.
—rozmawiał Przemysław Wojtasik
