- Jakie obowiązki w VAT wynikające z zakupu używanego samochodu w UE ma podatnik zwolniony z VAT? – pyta czytelnik.

Ustawa o VAT nie zawiera definicji samochodu używanego, ale wyjaśnia, czym są nowe środki transportu. Na tej podstawie samochód używany można określić jako pojazd, którego stan licznika wskazuje, że przejechał ponad 6000 km lub od momentu dopuszczenia go do użytku upłynęło więcej niż sześć miesięcy >patrz ramka.

Ważna rejestracja

Moment dopuszczenia do użytku to dzień, w którym pojazd:

- został pierwszy raz zarejestrowany w celu dopuszczenia do ruchu drogowego*, lub

- po raz pierwszy podlegał obowiązkowi rejestracji w celu dopuszczenia do ruchu drogowego*,

– w zależności od tego, która z tych dat jest wcześniejsza.

* W przypadkach, gdy nie jest możliwe ustalenie wskazanych dat, za moment dopuszczenia do użytku uznaje się dzień, w którym został wydany przez producenta pierwszemu nabywcy, lub po raz pierwszy został użyty dla celów demonstracyjnych przez producenta. -

Aby uznać samochód za używany, wystarczy przekroczenie jednego z wymienionych w ramce parametrów. Zatem jeżeli samochód przed zakupem przejechał więcej niż 6000 km, to nawet jeżeli od daty dopuszczenia go do użytku upłynęło mniej niż sześć miesięcy, można go zdefiniować jako samochód używany.

Ważne, kto sprzedawał

W przypadku zakupu samochodów używanych z UE dla celów poprawnego rozliczenia podatkowego istotne jest, od kogo pojazd został zakupiony oraz jaka była wartość zakupu >patrz tabela.

Kupując samochód używany z kraju UE od osoby prywatnej dla celów firmowych, przedsiębiorca, będący podatnikiem VAT korzystającym ze zwolnienia, rozlicza zakup na podstawie umowy sprzedaży. Wartość zakupu określona na umowie będzie podstawą określenia wartości początkowej środka trwałego i tym samym podstawą do naliczania amortyzacji.

Nie zawsze można ująć w kosztach całość odpisu

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodu odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20 000 euro, przeliczonej na złote według kursu średniego NBP z dnia przekazania samochodu do używania.

W przypadku zakupu w walucie obcej dla celów określenia wartości początkowej stosuje się średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień zakupu.

Procedura marży

Kupując używany pojazd w UE, przedsiębiorca może otrzymać fakturę VAT marża. Ta szczególna procedura rozliczania podatku jest możliwa do zastosowania nie tylko w transakcjach krajowych, ale i zagranicznych. Jak rozpoznać, że otrzymana faktura jest fakturą VAT marża? Na takich dokumentach zamieszczona jest adnotacja w postaci odwołania do przepisów wskazujących na zastosowanie przy sprzedaży procedury VAT marża.

Rozliczenie zakupu samochodu używanego w kraju Wspólnoty w procedurze VAT marża u podatnika korzystającego ze zwolnienia z VAT następuje na takich samych zasadach jak rozliczenie tego rodzaju zakupu od osoby prywatnej na podstawie umowy sprzedaży.

Uwaga! W przypadku zakupu używanego samochodu z UE na fakturę VAT marża, bez względu na status podatkowy sprzedawcy i wartość transakcji, nie wystąpi WNT.

Gdy przedsiębiorca korzystający ze zwolnienia z VAT w kraju zamierza kupić za granicą samochód na fakturę od czynnego podatnika VAT, to musi kontrolować limit 50 000 zł. Dlaczego 50 000 zł? Ta bowiem kwota wyznacza obowiązek rozliczenia wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Z art. 10 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów nie występuje w przypadku, gdy: (...)

2) dotyczy towarów innych niż wymienione w pkt 1 (czyli m.in. o charakterze dyplomatycznym i konsularnym) nabywanych przez:

a) rolników ryczałtowych dla prowadzonej przez nich działalności rolniczej,

b) podatników, którzy wykonują jedynie czynności inne niż opodatkowane i którym nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług,

c) podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,

d) osoby prawne, które nie są podatnikami

– jeżeli całkowita wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów na terytorium kraju nie przekroczyła w trakcie roku podatkowego kwoty 50 000 zł.

Co wlicza się do limitu 50 000 zł? Trzeba w nim uwzględnić każdą transakcję, która gdyby nie zwolnienie z VAT, byłaby traktowana jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów. Byłby to m.in. zakup od kontrahenta zagranicznego będącego podatnikiem podatku od wartości dodanej:

- towarów handlowych (przeznaczonych do dalszej odsprzedaży);

- materiałów podstawowych (przeznaczonych na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą);

- wyposażenia firmy;

- środków trwałych.

Uwaga na limit

Jeżeli nawet podatnik VAT korzystający ze zwolnienia podmiotowego nie przeprowadzał ww. transakcji, ale wartość zakupionego w UE samochodu przekracza kwotę 50 000 zł, to jest on zobowiązany rozliczyć zakup auta jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów. W tym celu musi:

- zarejestrować się w VAT na druku VAT-R (zwracając szczególną uwagę na część C.3 wniosku),

- w terminie 14 dni od dnia zakupu odprowadzić VAT do urzędu skarbowego (podatnicy korzystający ze zwolnienia z VAT nie mają prawa do odliczenia VAT naliczonego, w związku z czym zobowiązani są odprowadzić VAT należny na rachunek urzędu),

- złożyć VAT-23 w urzędzie skarbowym, informując o zakupie samochodu w ramach transakcji WNT (konieczne jest dołączenie kopii faktury oraz potwierdzenia zapłaty podatku),

- złożyć deklarację VAT-8 do 25. dnia miesiąca następującego po zakupie oraz

- złożyć informację VAT-UE (również w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po zakupie, gdy składana jest w wersji elektronicznej; w formie papierowej składa się ją do 15. dnia następnego miesiąca).

Jeśli wartość nabytego za granicą używanego samochodu nie przekracza 50 000 zł, przedsiębiorca musi skontrolować pozostałe transakcje, jakie przeprowadzał z podmiotami zagranicznymi z krajów UE, aby ustalić, czy po zsumowaniu ich wartości nie zostanie przekroczony limit, o którym mowa w ustawie o VAT. Jeżeli limit zostanie przekroczony, konieczne będzie wykazanie i opodatkowanie zakupu auta jako WNT.

Uwaga! Od początku 2015 roku nie ma obowiązku składania druków VAT-24. Urząd skarbowy nie wydaje już zaświadczeń VAT-25.

Autorka jest specjalistą ds. prawa podatkowego w firma.pl