W ramach działalności socjalnej spółka przyznała pracownikom dofinansowanie do wypoczynku ich niepełnoletnich dzieci. Dofinansowanie pochodziło ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Czy poniesione z tego tytułu wydatki mogą stanowić koszt uzyskania przychodów spółki? – pyta czytelnik.

Aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, musi spełniać następujące warunki:

- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie są kosztem uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- został poniesiony w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

- został właściwie udokumentowany,

- nie znajduje się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Artykuł 16 ust. 1 pkt 45 ustawy o CIT wyklucza z kosztów uzyskania przychodów wydatki pracodawcy na działalność socjalną, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Pracodawca może natomiast uwzględnić w kosztach świadczenia urlopowe wypłacone zgodnie z przepisami o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

Z pytania wynika, że udzielone ze środków zfśs dofinansowanie do wypoczynku niepełnoletnich dzieci pracownika było wynikiem realizacji działalności socjalnej >patrz ramka. Poniesionych z tego tytułu wydatków spółka nie może więc uwzględnić w rachunku podatkowym.

Wypoczynek, rekreacja i kultura

Działalność socjalna oznacza usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, sprawowanej przez dziennego opiekuna lub nianię, w przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej – rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową (zob. art. 2 pkt 1 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych).

Bez względu na źródło

Nawet gdyby wydatki na działalność socjalną, np. przedmiotowe dofinansowanie do wypoczynku niepełnoletnich dzieci pracowników, było finansowane z innych źródeł niż środki zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, to zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy o CIT i tak nie mogłyby zostać zaliczone do kosztów podatkowych pracodawcy. Jak wyjaśniła Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 6 lutego 2015 r. (ILPB3/423-587/14-6/JG), „(...) wszelkie wydatki na działalność socjalną określoną w przepisach ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, sfinansowane przez pracodawców nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Odnosi się to zarówno do pracodawców tworzących zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, jak również do pracodawców nie tworzących tego funduszu. Zatem wydatki, które mieszczą się w sferze działalności socjalnej regulowanej ustawą o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, nie stanowią kosztów podatkowych niezależnie od tego z jakich środków zostały wypłacone".

Przykład

Spółka dofinansowała (w ramach działalności socjalnej) wypoczynek dla niepełnoletnich dzieci pracowników:

wariant I:

ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych;

wariant II:

ze środków obrotowych. W obu wariantach poniesione wydatki nie są kosztem podatkowym, gdyż wyłącza je z tego katalogu art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy o CIT.

Tylko odpisy do odliczenia

Spółka dofinansowała wypoczynek niepełnoletnich dzieci pracowników ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Oznacza to, że wydatki te, stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 9 lit. c ustawy o CIT, pośrednio zostały już uwzględnione w kosztach uzyskania przychodów pracodawcy poprzez odpisy na zfśs >patrz ramka. Także z tego właśnie powodu zaliczenie wypłaconego dofinansowania do kosztów uzyskania przychodów nie byłoby zasadne. Oznaczałoby to w zasadzie odliczenie tego samego wydatku po raz drugi.

Faktyczne wpłaty na wyodrębniony rachunek powiększą koszty

Odpisy i wpłaty na różnego rodzaju fundusze tworzone przez podatnika nie są kosztem. Wyjątkiem są jednak odpisy i zwiększenia, które w rozumieniu przepisów o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych obciążają koszty działalności pracodawcy. Warunkiem ich zaliczenia do kosztów jest wpłata równowartości tych odpisów i zwiększeń na rachunek zfśs (zob. art. 16 ust. 1 pkt 9 lit. b ustawy o CIT).

—Marcin Szymankiewicz, doradca podatkowy