Niewielu przedsiębiorców może zapewnić sobie płynność finansową wyłącznie przy wykorzystaniu własnych środków finansowych. Jest to widoczne zwłaszcza w przypadku ponoszenia znacznych nakładów na rozwój firmy. Dlatego wiele podmiotów gospodarczych korzysta z zewnętrznych źródeł pozyskiwania kapitału. Wiąże się to z koniecznością zapłaty na rzecz instytucji finansowych dodatkowych opłat i prowizji z tytułu rozpatrzenia wniosku kredytowego bądź przyznania kredytu albo pożyczki.
Pojawia się więc pytanie, czy tego typu wstępne (w procedurze kredytowej) wydatki mogą być zaliczone w ciężar kosztów podatkowych. Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT oraz art. 15 ust. 1 ustawy o CIT za koszty uzyskania przychodów uznaje się koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów bądź zachowania albo zabezpieczenia ich źródła, z wyjątkiem tych, które zostały wymienione w art. 23 ust. 1 ustawy o PIT (art. 16 ust. 1 ustawy o CIT) jako wydatki nieuznawane za koszty podatkowe.
Aby zatem konkretny wydatek (w tym również omawiane opłaty i prowizje bankowe z tytułu przyznania przedsiębiorcy kredytu albo pożyczki) mógł zostać zaliczony w ciężar kosztów podatkowych, konieczne jest łączne spełnienie kilku warunków.
Po pierwsze, trzeba pamiętać, że to na podatniku jako stronie osiągającej wymierne korzyści z zaliczenia danego wydatku w ciężar podatkowych kosztów uzyskania przychodów spoczywa obowiązek wykazania, że dany koszt spełnia warunki pozwalające na jego ujęcie w kosztach podatkowych. W analizowanym przypadku zaliczenia do kosztów opłat i prowizji bankowych opłaconych w związku z przyznaniem przedsiębiorcy kredytu lub pożyczki musi on wykazać, że taki instrument finansowy został zaciągnięty i wykorzystany w związku z prowadzoną działalnością, a więc że między poniesieniem wydatku a osiąganym przychodem (jego zachowaniem albo zabezpieczeniem) istnieje związek przyczynowo-skutkowy.
Poza tym pomimo zaistnienia wymaganego związku nie każdy wydatek będzie mógł zostać ujęty w kosztach ze względu na katalog wyłączeń zawarty w art. 23 ust. 1 ustawy o PIT (art. 16 ust. 1 ustawy o CIT). I tak, do tych kosztów nie będą mogły zostać zakwalifikowane prowizje i opłaty bankowe poniesione w związku z pozyskaniem kredytu lub pożyczki na nabycie składników majątku uznawanych za środki trwale bądź wartości niematerialne i prawne. Zasadą jest, że takie opłaty i prowizje naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania są składnikiem jego wartości początkowej, a więc elementem wpływającym na ustalenie podstawy dokonywania odpisów amortyzacyjnych. W efekcie nie mogą one zostać zaliczone wprost w ciężar kosztów uzyskania przychodów. Są wydatkami poniesionymi na nabycie środka trwałego (wartości niematerialnej i prawnej) i nie są uważane za koszty uzyskania przychodów (art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT, art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT). Oznacza to zatem, że tego typu opłaty i prowizje bankowe znajdą odzwierciedlenie w podatkowych kosztach uzyskania przychodów poprzez odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej środka trwałego.
Trzeba przy tym pamię tać, że każdy wydatek, który przedsiębiorca chce rozliczyć w kosztach (czy to na bieżąco, czy poprzez odpisy), powinien być należycie udokumentowany.
Autor jest doradcą podatkowym
