Na matce jako przedstawicielu ustawowym małoletnich spoczywa obowiązek rejestracji w urzędzie skarbowym i dokonywania rozliczeń podatkowych w imieniu pociech. Ona też podpisuje deklaracje podatkowe, a wcześniej oblicza i wpłaca zaliczki. Dochody dzieci prowadzących w ten sposób firmę nie łączą się z dochodami rodzica.
Tak wynika z interpretacji podatkowych Izby Skarbowej w Katowicach, wydanych na wniosek córki i syna zmarłego przedsiębiorcy. W ramach prowadzonej firmy ojciec małoletnich wynajmował nieruchomości. Działalność ta, poza obciążeniem daniną od dochodów, była opodatkowana VAT. Do tych umów nowi właściciele i najemcy nie sporządzili aneksów, ponieważ dzieci w wyniku spadkobrania stały się ich stronami.
W testamencie ojciec ustanowił zarząd nad majątkiem, który mają sprawować łącznie trzy osoby: matka dzieci, brat i siostra zmarłego ojca.
Oprócz nieruchomości dzieci odziedziczyły po ojcu także udział w spółce cywilnej. Jako ich przedstawiciela zmarły wyznaczył przedstawiciela ustawowego, czyli matkę.
Reprezentowane przez przedstawiciela dzieci prosiły o potwierdzenie, że zarówno dochody z najmu, jak i dochody z udziału w spółce powinny być opodatkowane odrębnie od dochodów matki. Zgodnie z art. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dochody małoletnich dzieci z wyjątkiem m.in. dochodów z ich pracy dolicza się do dochodów rodziców, chyba że nie przysługuje im prawo pobierania pożytków ze źródeł przychodów dzieci.
Zdaniem pytających, ich matka jako przedstawiciel ustawowy nie ma prawa do pobierania pożytków z najmu, gdyż o sposobie dysponowania tymi środkami decyduje trzyosobowy zarząd, dochód ten nie powinien więc być doliczany do jej dochodów.
Kodeks rodzinny i opiekuńczy zezwala na dysponowanie przez matkę dzieci środkami w ograniczonym zakresie, ale intencję ustawodawcy zawartą w art. 7 ustawy o PIT należy rozumieć jako swobodne dysponowanie. Tymczasem takie, jak tłumaczyli pytający, nie dotyczy nawet dochodów ze spółki, ponieważ do czynności przekraczających zwykły zarząd wymagana jest zgoda sądu rodzinnego.
Izba skarbowa się z tym zgodziła, zaliczając do dochodów z pracy małoletnich również dochody z prowadzenia firmy.
– Dochody małoletniej wnioskodawczyni uzyskiwane z pozarolniczej działalności gospodarczej (z tytułu najmu i udziału w spółce cywilnej), będą stanowić jej dochód z wykonywanej pracy – uzasadniła izba.
Takie samo stwierdzenie zawarła w interpretacji wydanej dla brata młodej podatniczki.
Wątpliwości wnioskodawców wzbudzały też obowiązki związane z rozliczeniem VAT wspólnych firm małoletnich. Organ podatkowy potwierdził, że podatnikiem są dzieci, które mogą i powinny być zarejestrowane jako podatnicy VAT i reprezentowane przez swoją mamę jako przedstawiciela ustawowego powinny wystawiać faktury. Izba stwierdziła, że następca prawny ma obowiązek zarejestrowania się jako odrębny podmiot, ponieważ nie można kontynuować działalności z wykorzystaniem NIP zmarłego. Matka powinna też na fakturach wpisać adnotację informującą, że dokument był wystawiony przez nią jako przedstawiciela ustawowego. Ona też powinna podpisywać się na składanych w imieniu dzieci deklaracjach.
numer interpretacji: IBPP3/443-864/14/AŚ, IBPBI/1/415- 861/14/AB
