Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 20 listopada 2014 r. (III SA/Wa 1695/14).
Skarżąca prowadzi działalność w Polsce w charakterze oddziału. Zawarła z dostawcą mającym siedzibę na terytorium Indii umowę zakupu świadczeń o charakterze niematerialnym. Przedmiotem umowy jest świadczenie usług związanych z procesem wdrożenia oprogramowania komputerowego oraz z późniejszym utrzymaniem jego funkcjonalności. Na tle tak przedstawionego stanu faktycznego spółka zadała pytanie, czy z tytułu wypłaty przez nią wynagrodzenia na rzecz dostawcy ciąży na niej obowiązek pobrania i odprowadzenia zryczałtowanego podatku u źródła.
Zdaniem spółki nie będzie ona zobowiązana do pobrania podatku u źródła. Skarżąca wskazała, że stosownie do postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską a Indiami pobór podatku w Polsce będzie możliwy tylko w sytuacji, gdy określony przepis prawa nakłada podatek na określone kategorie dochodów. Wobec tego usługi świadczone przez dostawcę musiałyby wpisywać się w kategorie świadczeń doradczych i świadczeń o podobnym charakterze, co zdaniem spółki nie ma miejsca.
Organ podatkowy uznał stanowisko skarżącej za nieprawidłowe. Stwierdził, że usługa wdrożenia oprogramowania jest świadczeniem o charakterze podobnym do świadczeń doradczych i w związku z tym spółka będzie zobowiązana do pobrania podatku u źródła od wynagrodzenia należnego dostawcy.
Sąd uchylił interpretację fiskusa. Stwierdził, że organ arbitralnie przyjął, iż nabywane usługi są świadczeniami o podobnym charakterze do usług doradczych, ale nie wyjaśnił, na czym owo podobieństwo polega. W ocenie sądu nie wystarczy stwierdzenie, że podobny charakter świadczeń sprowadza się tylko do tego, że są to usługi niematerialne. Podsumowując, sąd dodał, że pomimo iż kontrahent spółki nie ma siedziby, zarządu ani nie prowadzi działalności w Polsce za pośrednictwem oddziału, to podlega obowiązkowi podatkowemu w Polsce, gdyż osiąga na jej terenie dochody.
—Michał Brągiel, współpracownik w zespole zarządzania wiedzą podatkową firmy Deloitte
Małgorzata Śpiewak, konsultantka w warszawskim biurze Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o.
Artykuł 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT zawiera otwarty katalog usług, które mogą podlegać opodatkowaniu w państwie źródła. Poza wskazanymi wprost rodzajami usług katalog ten obejmuje świadczenia „o podobnym charakterze". Tak ogólne określenie budzi poważne wątpliwości interpretacyjne i może prowadzić do sporów z organami podatkowymi. W komentowanej sprawie organ podatkowy błędnie uznał, że wspomniany katalog usług jest przykładowy, a wyrażenie „o podobnym charakterze" otwiera drogę do opodatkowania w Polsce wszelkich świadczeń o charakterze niematerialnym w przypadkach, gdy pozwalają na to przepisy właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w pierwszej kolejności należy zbadać, czy dana usługa mieści się w katalogu usług wskazanych wprost w ustawie lub faktycznie jest usługą „o podobnym charakterze". Zgodnie z praktyką sądów za świadczenia o podobnym charakterze należy uznać świadczenia równorzędne pod względem prawnym. Decydujące znaczenie dla oceny podobieństwa świadczeń powinna mieć treść postanowień umowy zawartej z zagranicznym kontrahentem, a przede wszystkim charakter rzeczywiście wykonywanych przez niego świadczeń. Dopiero po ustaleniu, że istnieje obowiązek podatkowy wynikający z polskiej ustawy podatkowej, można podjąć rozważania na gruncie odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Największe trudności interpretacyjne mogą sprawić usługi kompleksowe, zawierające elementy różnych świadczeń, w tym podobnych do wymienionych wprost w ustawie o CIT. Z orzecznictwa (przykładowo: wyrok NSA z 15 marca 2012 r., II FSK 1518/10; wcześniejszy wyrok WSA w Krakowie z 3 marca 2010 r., I SA/Kr 1497/09) wynika, że jeśli nabywana usługa zawiera elementy świadczeń wymienionych wprost w ustawie, ale elementy te mają charakter pomocniczy i nie determinują głównego i zasadniczego charakteru usługi, to nie można automatycznie zakwalifikować jej jako świadczenia „o podobnym charakterze" podlegającego opodatkowaniu u źródła. Ponadto, dla celów kwalifikacji nie należy sztucznie dzielić usługi kompleksowej na jej poszczególne elementy i analizować każdego z nich osobno. O potencjalnej kwalifikacji usługi kompleksowej do katalogu wskazanego w ustawie powinien decydować charakter usługi głównej.
