Sprzedaż, która nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym 150 000 zł, jest zwolniona z VAT. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku (art. 113 ust. 1 ustawy o VAT). Korzystać ze zwolnienia nie może zarówno ten podatnik, który przekroczył tę wartość sprzedaży, jak i ten, który dobrowolnie ze zwolnienia zrezygnował. Ze zwolnienia nie mogą przy tym korzystać ci podatnicy, którzy wykonują czynności wskazane w art. 113 ust. 13 (np. usługi prawnicze czy dostawa nowych środków transportu).

Drobni przedsiębiorcy, ?a zwłaszcza ci, którzy świadczą usługi bezpośrednio na rzecz konsumentów, nierzadko zastanawiają się nad opłacalnością posiadania statusu czynnego podatnika VAT. ?Z jednej strony status taki pozwala odliczać podatek naliczony wynikający z nabycia towarów i usług służących wykonywaniu czynności opodatkowanych. Z drugiej, naliczanie podatku niewątpliwie wpływa na finalną cenę produktu, którą musi zapłacić ostateczny konsument. Cena ta w efekcie może więc być wyższa niż ta, którą trzeba zapłacić podmiotom korzystającym ze zwolnienia. Część przedsiębiorców, którzy wybrali status czynnego podatnika VAT, zastanawia się więc nad ponownym wyborem zwolnienia.

Artykuł 113 ust. 11 ustawy ?o VAT mówi, że podatnik, który utracił prawo do zwolnienia sprzedaży od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może, nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, ponownie ?z niego skorzystać. Aby zatem możliwy był powrót do zwolnienia z VAT ze względu na limit sprzedaży, konieczne jest łączne spełnienie następujących warunków:

- ?od końca roku, w którym podatnik utracił bądź zrezygnował z prawa do zwolnienia, upłynął okres nie krótszy niż rok,

- ?podatnik w poprzednim roku podatkowym nie przekroczył wartości sprzedaży 150 000 zł,

- ?podatnik nie wykonuje czynności wykluczających możliwość korzystania ze zwolnienia.

To pozornie jasne rozwiązanie jest jednak źródłem wątpliwości. Literalne brzmienie art. 113 ust. 11 ustawy o VAT wskazuje, że podatnik może powrócić do korzystania z omawianego przywileju nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia bądź z niego zrezygnował. Organy podatkowe stoją na stanowisku, że powrót do zwolnienia po upływie wymaganego okresu jest możliwy wyłącznie od 1 stycznia danego roku, nigdy zaś w trakcie roku kalendarzowego. Twierdzą, że skoro zwolnienie określane jest na cały rok, to nie jest możliwy jego wybór w trakcie roku, nawet jeżeli spełniony jest warunek upływu wymaganego czasu. Stanowisko to potwierdziły m.in.: Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 4 sierpnia 2014 r. (ILPP2/?443-480/14-4/AD) oraz Izba Skarbowa w Łodzi w interpretacji z 6 czerwca 2013 r. (IPTPP4/443-?-142/13-4/BM).

Wykładnia taka była jednak kwestionowana przez sądy administracyjne. W prawomocnym wyroku z 17 października 2012 r. WSA w Łodzi (SA/Łd 1039/12) uznał, że art. 113 ?ust. 11 ustawy o VAT określa jedynie najwcześniejszy moment, w którym możliwy jest ponowny wybór zwolnienia, który zawsze przypadnie na pierwszy dzień roku. Nie oznacza to jednak, że podatnik nie może dokonać wyboru w terminie późniejszym, np. od ?1 marca.

Niewątpliwie najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest więc ponowny wybór zwolnienia od 1 stycznia. Ewentualne rozpoczęcie biegu tego zwolnienia w trakcie roku, chociaż – jak się wydaje – znajduje potwierdzenie w treści art. 113 ust. 11 ustawy o VAT, może zostać zakwestionowane przez organy podatkowe.

Autor jest doradcą podatkowym