Podatnicy mogą żądać od fiskusa wydania zaświadczenia o niezaleganiu z daninami.   Wymagają go różne instytucje, np. banki. Niestety, nie zawsze mogą je dostać. Potwierdził to wczoraj Naczelny Sąd Administracyjny.

Mężczyzna wystąpił o wydanie zaświadczenia, wskazując, że jest mu ono potrzebne dla banku. Fiskus wydać go nie chciał. Tłumaczył, że w sprawie wnioskodawcy została wydana decyzja ustalająca zobowiązanie podatkowe w zryczałtowanym podatku od nieujawnionych źródeł za 2004 r.

Podatnik upierał się, że urzędnicy nie mają prawa odmawiać mu wydania żądanego dokumentu. Nie kwestionował, że w jego sprawie została wydana decyzja wymiarowa, podkreślał jednak, że złoży od niej odwołanie. W jego ocenie podstawą odmowy zaświadczenia nie może być przyszły wynik dwuinstancyjnego postępowania podatkowego.

Fiskus był nieugięty. Wyjaśnił, że po wprowadzeniu do obrotu prawnego decyzji ustalającej zobowiązanie podatkowe, nawet jeżeli została zaskarżona, istnieje podstawa do odmowy wydania zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach.

Podatnik zaskarżył tę odmowę i sąd pierwszej instancji przyznał mu rację. Uwzględniając jego skargę, łódzki Wojewódzki Sąd Administracyjny odwołał się do treści art. 306e § 3 ordynacji podatkowej. W jego ocenie przed wydaniem zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach ustala się, czy w wobec wnioskodawcy nie jest prowadzone postępowanie mające na celu ustalenie lub określenie wysokości jego zobowiązań podatkowych.

Sąd zgodził się co prawda, że wynik tego rodzaju postępowania może mieć wpływ na treść żądanego zaświadczenia, jeśli jednak takie postępowanie jest prowadzone, a nie ma możliwości zakończenia go przed upływem siedmiu dni przewidzianych do wydania zaświadczenia o niezaleganiu z podatkami, organ podatkowy nie może go odmówić.

Zdaniem sędziów organ podatkowy powinien tylko w treści zaświadczenia umieścić informację o prowadzonym postępowaniu, bez względu na to, czy podatnik domagał się ujawnienia takiej informacji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zauważył, że zaświadczenie jest pochodną istniejących faktów lub stanu prawnego w danej chwili i wraz ze zmianą tych faktów lub stanu prawnego przestaje być aktualne. Może być wówczas wydane nowe zaświadczenie.

Fiskus nie zgadzał się z taką wykładnią przepisów. Zaskarżył korzystny dla podatnika wyrok i wygrał.

Sąd kasacyjny zwrócił uwagę na treść art. 306e § 2 i 3 ordynacji podatkowej. Stanowią one m.in., że przed wydaniem zaświadczeń ustala się, czy w stosunku do wnioskodawcy nie jest prowadzone postępowanie mające na celu ustalenie lub określenie wysokości jego zobowiązań podatkowych.

– Jeśli została wydana decyzja, choćby nieostateczna, to organ podatkowy nie ma obowiązku wydania zaświadczenia – tłumaczyła sędzia NSA Anna Dumas.

I to, że podatnik złożył odwołanie od decyzji, tego nie zmienia.

Wyrok jest prawomocny.