Do których napojów ?z wykorzystaniem naparu kawy można zastosować 5-proc. stawkę VAT

Tak orzekł WSA w Warszawie w wyroku z 27 maja 2014 r. (III SA/Wa 279/14).

Stan faktyczny

Spółka zajmuje się dystrybucją napojów o smaku kawy jednej ze znanych marek. Ma w swojej ofercie dwa produkty różniące się jedynie zawartością tłuszczu oraz ekstraktu kawowego. Mają one w swoim składzie m.in. mleko, wodę, cukier i ekstrakt kawowy (1,2 proc. i 1,1 proc.). Oba produkty nie zawierają konserwantów. Ich okres trwałości wynosi 12 miesięcy. Napoje sprzedawane są w butelkach PET o pojemności 0,25 l. Spółka złożyła wniosek do urzędu statystycznego, który potwierdził, że przedmiotowe produkty powinny być klasyfikowane do pozycji 11.07.19.0 PKWiU ?2008 – jako „pozostałe napoje bezalkoholowe zawierające tłuszcz mlekowy".

Spółka zapytała, czy od 1 kwietnia 2013 r. dostawa obu produktów może być opodatkowana 5-proc. stawką VAT (art. 41 ust. 2a w związku ?z poz. 31 załącznika nr 10 do ustawy o VAT).

Fiskus odpowiedział, że nie. W wyniku obowiązującej od 1 kwietnia 2013 r. zmiany w ustawie o VAT, w załączniku nr 10 stanowiącym wykaz towarów ?i usług opodatkowanych obniżoną 5-proc. stawką VAT pod poz. 31 wskazano „pozostałe napoje bezalkoholowe – wyłącznie niegazowane napoje, m.in. zawierające tłuszcz mlekowy". Jednak z wyłączeniem napojów, przy których przygotowywaniu wykorzystywany jest napar z kawy lub herbaty, niezależnie od udziału procentowego tego naparu w tym napoju.

Zdaniem urzędników znowelizowany przepis jednoznaczne wskazuje, że sprzedaż kawy, niezależnie od udziału procentowego jej naparu ?w przygotowywanym napoju, nie korzysta z preferencji w zakresie VAT. A kawa co do zasady podlega opodatkowaniu 23-proc. stawką podatku.

Rozstrzygnięcie

Firma zaskarżyła interpretację i wygrała. WSA w Warszawie zwrócił uwagę na uzasadnienie do projektu nowelizacji. Wynika z niego, że zmiany są związane m.in. z racjonalizacją stosowania stawek obniżonych, które nie wynikają bezpośrednio z konieczności dostosowania do prawa unijnego. Są propozycje polegające na racjonalizacji stosowania stawki obniżonej poprzez doprecyzowanie, że każdy napój z wywarem kawy lub herbaty powinien być opodatkowany tak jak kawa czy herbata. Zdaniem sądu nie można jednak za jedynie doprecyzowującą uznać zmiany treści spornego przepisu. Jest to ewidentne ograniczenie zakresu przedmiotowego towarów objętych poz. 31 pkt 2 załącznika nr 10 do ustawy o VAT.

Sąd podkreślił, że z zastosowania obniżonej stawki VAT wyłączono tylko określone napoje, przy których przygotowaniu wykorzystywany jest napar kawy. Dlatego można i należy odróżnić napoje sporządzane z wykorzystaniem naparu kawy od tych sporządzanych z wykorzystaniem ekstraktu ?z niej. Zdaniem WSA, użycie przez ustawodawcę zwrotu nie „kawa", ale „napar kawy" znacząco zawęża zastosowanie tego przepisu tylko do tych stanów faktycznych, w których dochodzi do wykorzystania napoju parzonego z palonych i zmielonych ziaren kawowych. Przy czym pojęcie „ekstrakt kawowy" nie jest tożsame z pojęciem „napar z kawy". Różnią się one od siebie zarówno procesem wytwarzania, jak i zastosowaniem. Sąd uznał więc, że produkty sprzedawane przez spółkę nie są substytutem kawy ?i przy ich przygotowywaniu nie jest wykorzystywany napar kawy.

—oprac. Aleksandra Tarka

Zdaniem eksperta

Krzysztof Modzelewski, doradca podatkowy, senior partner ?w kancelarii Krzysztof Modzelewski & Partners

Wyrok jest słuszny. Podatnik ma prawo stosować 5-proc. stawkę VAT. Ustawodawca, zmieniając od 1 kwietnia 2013 r. treść poz. 31 załącznika ?nr 10 do ustawy o VAT, wyłączył możliwość stosowania niższej stawki jedynie ?w przypadku napojów mlecznych zawierających napar z kawy, a nie ?w odniesieniu do wszelkich napojów mlecznych z dodatkiem kawy ?w jakiejkolwiek jej postaci.

Nie trzeba mieć specjalnej wiedzy, aby przy zastosowaniu wykładani językowej odróżnić pojęcie „naparu z kawy" od pojęcia „ekstrakt kawowy". Pojęcia te ?nie powinny być traktowane jako synonimy. Do tej oczywistej konkluzji WSA ?w Warszawie doszedł również w wyroku z 10 lutego 2014 r. (III SA/Wa 2373/13). Ponadto, jak stwierdził podatnik, napar i ekstrakt różnią się od siebie zarówno procesem wytwarzania, jak i zastosowaniem. Dlatego budzi zdziwienie stwierdzenie organu podatkowego, że ekstrakt kawowy jest niczym innym ?jak zagęszczoną esencją/wywarem z kawy, czyli naparem powstałym na bazie kawy.

Stanowisko fiskusa wynika zapewne z intencji wprowadzonej zmiany. ?W rządowym uzasadnieniu do nowelizacji ustawy podano, że każdy napój ?z wywarem kawy powinien być opodatkowany tak jak kawa, gdyż nie kupuje się np. kawy latte dla mleka, ale dla tego specyficznego rodzaju kawy, podanego ?w odpowiednich proporcjach z dodatkiem w postaci mleka. Jak się można domyślić, projektodawca z preferencyjnej stawki zamierzał wyłączyć wszelkie napoje mleczne z dodatkiem kawy, w jakiejkolwiek jej postaci, w tym w formie ekstraktu. Tymczasem w ustawie wyłączenie zawęził tylko do napojów ?z wykorzystaniem naparu z kawy. W tej sytuacji fiskus powinien się zgodzić ?z zapisem w ustawie. Nie ma prawa forsować stanowiska, które, jak się zdaje, wynika jedynie z intencji wprowadzonej zmiany.