Rz: Jak powinien postąpić podat?nik prowadzący księgę podatkową, gdy otrzymał już fakturę, ale towar jeszcze do niego jedzie?
Anna Welsyng
: Rozporządzenie w sprawie prowadzenia pkpir zawiera instrukcję postę?powania w sytuacji odwrotnej, tj. otrzymania towaru przed fakturą, ale milczy na temat postępowania gdy mamy już fakturę i czekamy na towar. Jest to o tyle niezrozumiałe, że dziś bez przeszkód można już wystawiać faktury w formacie PDF i przesyłać je pocztą elektroniczną. Dodatkowo przepisy ustawy o VAT przewidują wprost, że sprzedawca może wystawić fakturę do 30 dni przed dostawą towaru. Sytuacja, ?w której nabywca dysponuje już fakturą i nie odebrał jeszcze kupionego towaru, jest więc zupełnie prawidłowa.
Kiedy rozpoznać koszty?
Zgodnie z ustawą o PIT dniem poniesienia kosztu uzyskania przychodu jest ?w przypadku podatników prowadzących pkpir dzień wystawienia faktury będącej podstawą jego zaksięgowania. Rozporządzenie w sprawie pkpir przewiduje natomiast obowiązek wpisania do księgi zakupu materiałów podstawowych i towarów handlowych niezwłocznie po ich otrzymaniu, najpóźniej przed przekazaniem do magazynu, przerobu lub sprzedaży.
Możliwości są więc dwie. Podatnik może księgować zakup na podstawie faktury, gdy nie ma jeszcze towaru, albo dopiero gdy go otrzyma. W pierwszym przypadku nie dochowuje zapisów rozporządzenia. W tym drugim – nie prowadzi wpisów w układzie chronologicznym. Przede wszystkim jednak ?w obu przypadkach naraża się na zarzut wadliwego powadzenia księgi.
Interpretacje dotyczące sytuacji otrzymania towaru ?i faktury po jej wystawieniu sugerują wybór tej drugiej możliwości. Minister finansów wskazuje, że gdy towary wraz ?z fakturą są dostarczone nawet po długim czasie od jej wystawienia, to w kolumnie 2 pkpir wpisuje się datę wystawienia faktury, a w kolumnie 16 wyjaśnia, dlaczego wpis dotyczący np. sierpnia następuje po wpisach dotyczących września i października. Sposób księgowania faktur dotyczących nieotrzymanych jeszcze towarów powinien być jednak uregulowany wprost, ?a nie wynikać z interpretacji organów podatkowych. Minister finansów nie ma jednak interesu w zmianie tych przepisów.
Dlaczego, przecież w końcu podatnik i tak wykaże ?w kosztach zakup?
Minister tłumaczy, że wydatki poniesione na zakup towarów będą stanowiły koszt uzyskania przychodu ?w miesiącu, w którym została wystawiona faktura, a nie ?w miesiącu, w którym dostarczono towar i ujęto zapis w księdze. Przy takim podejściu podatnicy de facto będą płacić w trakcie roku zawyżone zaliczki na PIT.
Gdy faktura zakupowa będzie wystawiona w sierpniu i podatnik otrzyma ją ?w sierpniu, a towar dojedzie ?w październiku, to fakturę będzie można ująć w księdze pod datą jej wystawienia, ?ale dopiero w październiku. Zaliczkę na PIT za sierpień trzeba obliczyć i zapłacić do ?20 września, ale bez uwzględnienia kosztu zakupu. Nie można go też uwzględnić ?w październiku, bo minister twierdzi, że zakup jest kosztem sierpnia. Zaliczka za sierpień będzie już wtedy zapłacona, ?a w trakcie roku bardzo trudno odzyskać nadwyżkę zaliczek. Nawet gdy podatnik wykaże swój ważny interes, zwrot zależy od uznania urzędu. Na tej niejasności zyskuje budżet, kredytowany przez podatników. Dlatego potrzebna jest pilna zmiana przepisów.
—rozmawiał Mateusz Maj
