Bez oświadczenia wynajmujący nie zamieni podatku liniowego na ryczałt

Stan faktyczny

W marcu 2013 r. podatniczka wystąpiła do naczelnika urzędu skarbowego ?o anulowanie PIT-36 za 2011 r. Poprosiła też o przeksięgowanie podatku wynikającego ?z tego zeznania i zaliczki na PIT za 2012 r. Wraz z pismem złożyła korekty zeznań PIT-28 za lata 2011 i 2012. Tłumaczyła, że od 2011 r. prowadzi wyłącznie wynajem lokalu mieszkalnego opodatkowany ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych? i wynajem lokali usługowych opodatkowany podatkiem liniowym. Ponieważ najem można prowadzić poza działalnością, w lutym 2013 r. wyrejestrowała firmę z dniem ?31 grudnia 2010 r. W korektach całość przychodów z najmu opodatkowała ryczałtem.

Urzędnicy podkreślili, że podatniczka sama oddzieliła prowadzony w spornym roku najem lokali użytkowych od najmu lokalu mieszkalnego i potraktowała je jako dwa odrębne źródła przychodów, opodatkowane według różnych zasad. Podatniczka złożyła oświadczenie o wyborze podatku liniowego dla przychodów z najmu lokali usługowych. Potem złożyła zeznanie PIT-36L za 2011 r. i wpłacała w latach 2011 i 2012 zaliczki na PIT według 19-proc. stawki liniowej. W ocenie fiskusa wyboru tego nie można zmienić z mocą wsteczną.

Organ uznał, że zyski z wynajmu lokali użytkowych osiągnięte w spornym roku są przychodami z działalności gospodarczej. Tym samym nie mogą zostać opodatkowane ryczałtem. Bez znaczenia jest zgłoszenie zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej z datą wsteczną. Organ ewidencyjny nie ma bowiem obowiązku sprawdzania, czy i kiedy zgłoszona działalność rzeczywiście przestała być prowadzona.

Rozstrzygnięcie

Podatniczka wniosła skargę do sądu, ale Wojewódzki Sąd Administracyjny ?w Olsztynie przyznał rację skarbówce.

Sędziowie przypomnieli, że co do zasady, zgodnie z art. 9a ust. 2 ustawy o PIT podatnicy mogą wybrać opodatkowanie dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c tej ustawy. W tym celu muszą złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne oświadczenie o wyborze tego sposobu opodatkowania w terminie do 20 stycznia roku podatkowego. Wybór dotyczy również lat następnych. Chyba że podatnik, w terminie do 20 stycznia roku podatkowego, zawiadomi urząd o rezygnacji z tego sposobu opodatkowania albo złoży w tym terminie pisemny wniosek lub oświadczenie o zastosowaniu form opodatkowania określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Skarżąca nie zawiadomiła organu do 20 stycznia 2011 r. o rezygnacji z opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej podatkiem liniowym. Tym samym wybór ten, zgłoszony od 1 stycznia 2006 r., odnosił się do spornego roku podatkowego.

W ocenie WSA przepis ustawy o PIT nie budzi wątpliwości. Jednoznacznie wynika ?z niego, że dopóki podatnik nie złoży zawiadomienia, poprzedni wybór sposobu opodatkowania pozostaje aktualny.

Sąd podkreślił, że samo wykreślenie podatnika z ewidencji działalności gospodarczej nie przesądza o rzeczywistym zaprzestaniu jej prowadzenia. Wpis do ewidencji ma charakter deklaratoryjny, który jedynie stwarza domniemanie, że działalność ta jest prowadzona. Zarówno wpis, jak i jego wykreślenie nie mają znaczenia dla bytu przedsiębiorcy, gdyż jego istnienie zależy od prowadzenia działalności gospodarczej. Działania podatniczki polegające na wynajmowaniu lokali użytkowych miały charakter zarobkowy, zorganizowany i ciągły, a także podejmowane były przez nią we własnym imieniu. Dlatego fiskus zasadnie uznał, że przychody osiągane z najmu pochodzą ?z pozarolniczej działalności gospodarczej, a nie z działalności polegającej na wynajmie.

Wyrok WSA w Olsztynie z 29 maja 2014 r. (I SA/Ol 323/14).

Komentarz eksperta

Tomasz K. Wisiecki aplikant adwokacki, konsultant podatkowy, ?Taxplan sp. z o.o.

W przypadku osiągania przychodów najmu podatnik może wybrać opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 8,5 proc. Należy jednak pamiętać, że ustawodawca w art. 2 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne wskazał, że aby umowa najmu mogła korzystać z takiej formy opodatkowania, nie może być zawarta w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

W wydanych do tej pory interpretacjach można się spotkać zarówno ze stanowiskiem, że najem wolno rozliczać jako najem prywatny, niezależnie od wielkości przychodu i liczby mieszkań, a wybór formy opodatkowania należy do podatnika, jak i z opinią, że najem na wielką skalę przesądza ?o prowadzeniu działalności gospodarczej w tym zakresie. Organy podatkowe badają zatem, ?czy doszło do zawarcia umowy najmu w ramach działalności oraz czy najem był prowadzony ?w sposób profesjonalny i jednocześnie zorganizowany.

W komentowanej sprawie należy się skłonić ku stanowisku zaproponowanemu przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie. Chodzi o stwierdzenie, że wypełnione zostały warunki do uznania, że najem lokali był wykonywany przez podatniczkę w ramach działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem liniowym (19 proc.). Podatniczka miała możliwość wyrejestrowania działalności gospodarczej z mocą wsteczną. Należy jednak wziąć pod uwagę to, że wynajmowała ona lokale użytkowe na podstawie umów, które zostały uprzednio zawarte w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, najemcom tych lokali były wystawiane faktury VAT, prowadzona była podatkowa księga przychodów i rozchodów, w której ewidencjonowane były przychody z najmu i koszty ich uzyskania, natomiast przedmiotowe lokale wprowadzone zostały do ewidencji środków trwałych, a następnie amortyzowane.