Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 2 czerwca 2014 r. ?(I SA/Wr 113/14).

Spółka złożyła wniosek o stwierdzenie nadpłaty w zryczałtowanym podatku dochodowym od przychodów z dywidend za rok 2011. Organy podatkowe odmówiły stwierdzenia nadpłaty, powołując się na ustanowiony w art. 22b ustawy o CIT warunek istnienia podstawy prawnej do wymiany informacji podatkowych między polskimi i zagranicznymi organami podatkowymi.

Organy wskazały, że konwencja między RP a Konfederacją Szwajcarską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania ?w zakresie podatków od dochodów i majątku z 2 września 1991 r. w roku 2011 nie przewidywała możliwości wymiany informacji podatkowych. Zdaniem organu, nie znajduje również zastosowania umowa między WE a Konfederacją Szwajcarską, ustanawiająca środki równoważne środkom ustanowionym w dyrektywie Rady 2003/48/WE w sprawie opodatkowania dochodów ?z oszczędności w formie wypłacanych odsetek. Nie jest to bowiem wymieniona ?w art. 22b ustawy o CIT inna ratyfikowana umowa międzynarodowa, której stroną jest Polska. Organy podkreśliły, że przepis ten nie przewiduje, aby podstawy prawnej poszukiwać w umowach zawieranych przez UE.

Spółka złożyła skargę do WSA. Sąd jednak ją oddalił. Jego zdaniem organy słusznie uznały, że w 2011 roku Szwajcaria nie posiadała żadnych umów, które umożliwiałyby polskim organom podatkowym wymianę informacji, a które są niezbędne do zastosowania zwolnienia. Artykuł 10 umowy zawiera zobowiązanie Szwajcarii do przystąpienia do dwustronnych negocjacji w odniesieniu do włączania do umów o unikaniu podwójnego opodatkowania przepisów o pomocy administracyjnej w formie wymiany informacji. Organy nie były zatem w stanie zweryfikować przedstawionego przez spółkę wniosku poprzez uzyskanie informacji ze Szwajcarii ze względu na brak porozumienia w tym zakresie w konwencji. Sąd wskazał, że od 1 stycznia 2012 roku sytuacja jest inna. Do konwencji wprowadzono bowiem art. 25a umożliwiający wymianę informacji podatkowych.

—Konrad Ochocki, współpracownik zespołu zarządzania ?wiedzą podatkową firmy Deloitte

Komentuje Mikołaj ?Paja, konsultant w warszawskim biurze Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o.

Zagadnienie będące przedmiotem sporu ?w komentowanym wyroku odnosi się do bardzo istotnej kwestii z punktu widzenia kwalifikowanych podmiotów szwajcarskich, które w roku 2011 otrzymały płatności dywidendowe ?z Polski od swoich spółek zależnych (zgodnie ?z art. 22 ust. 4c ustawy o CIT, aby można było mówić o relacji spółki dominującej i zależnej ?w przypadku Szwajcarii bezpośredni udział ?w kapitale musi wynosić minimum 25 proc.).

Biorąc pod uwagę treść art. 22b ustawy o CIT, można by wywodzić, tak jak zrobiły to organy skarbowe w komentowanej sprawie, że przychód dywidendowy otrzymywany przez kwalifikowane podmioty szwajcarskie nie mógł w roku 2011 podlegać zwolnieniu z podatku ?u źródła w Polsce (art. 22b wszedł w życie ?1 stycznia 2011 roku, zaś od 2012 roku ?w związku ze zmianą polsko-szwajcarskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania nie znajdował już zastosowania względem spółek szwajcarskich).

Taka linia interpretacyjna nie jest pozbawiona logiki i w związku z tym istnieją argumenty za uznaniem jej za zasadną, co znalazło swoje bezpośrednie odzwierciedlenie w stanowisku wyrażonym przez WSA w komentowanym wyroku. Równocześnie trzeba jednak wskazać na istnienie równie istotnych argumentów, które mogły pozwolić sądowi na odmienne rozstrzygnięcie przedmiotowej sprawy.

Jak słusznie zauważył WSA, wprowadzenie rozwiązania takiego jak w art. 22b co do zasady jest dopuszczalne, w tym w świetle prawa unijnego. Może jednak budzić wątpliwości, czy ograniczenie zakresu zwolnienia było możliwe w kontekście umowy między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską ustanawiającej środki równoważne środkom ustanowionym w dyrektywie Rady 2003/48/WE w sprawie opodatkowania dochodów ?z oszczędności w formie wypłacanych odsetek. Zgodnie z postanowieniami tej umowy „bez uszczerbku dla zastosowania przepisów wewnętrznych (...) dotyczących zapobiegania oszustwom lub nadużyciom" wypłata dywidendy ze spółki zależnej do spółki dominującej podlega zwolnieniu. Umowa nie precyzuje, jakie ograniczenia wewnętrzne mogą ustanawiać adresaci umowy w celu przeciwdziałania nadużyciom. Mimo to wykładnia wspomnianej powyżej umowy UE–Szwajcaria może sugerować, że Polska nie miała prawa wprowadzać dodatkowego warunku korzystania ze zwolnienia polegającego na istnieniu postanowień o wymianie informacji podatkowej w polsko-szwajcarskiej umowie w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Jedynym państwem, które zastrzegło sobie taką możliwość w umowie UE–Szwajcaria, była Hiszpania. Wnioskując a contrario, wszystkie pozostałe państwa członkowskie UE nie miały prawa jednostronnie ustanawiać względem dominujących spółek szwajcarskich dodatkowych warunków zwolnienia, takich jak Polska ?w art. 22b ustawy o CIT.

W związku z tym zasadne byłoby, aby niejasności wynikające z możliwości bezpośredniego zastosowania zwolnienia na podstawie umowy UE–Szwajcaria zostały dodatkowo rozważone przez NSA (albo, ?w razie konieczności, przez TSUE). Ewentualne korzystne rozstrzygnięcie sądu II instancji, ?co nadal wydaje się możliwe, mogłoby być mocnym sygnałem dla podmiotów znajdujących się w sytuacji zbliżonej do sytuacji spółki skarżącej w komentowanej sprawie do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty uprzednio zapłaconego w Polsce podatku.