Odpłatne zarządzanie spółką to usługa podlegająca VAT

Naczelny Sąd Administracyjny (sygnatura akt: I FSK 876/13) uwzględnił skargę kasacyjną fiskusa w sprawie dotyczącej zarządzania spółką. Sąd podzielił stanowisko niekorzystne dla podatników. Taka czynność podlega VAT.

Prowadzenie ?spraw spółki

Kanwą sporu w sprawie była interpretacja podatkowa. Z wnioskiem o jej wydanie wystąpiła spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Wyjaśniła, że jest komplementariuszem w spółce komandytowo-akcyjnej (SKA) prowadzącej działalność deweloperską. Wnioskodawca obecnie posiada 1 proc. udziału w zyskach SKA. Zarząd spółki jest jednoosobowy. Spółka nie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Nie wykonuje też żadnych czynności objętych zakresem przedmiotowym ustawy o VAT.

Firma tłumaczyła, że niedługo jako komplementariusz zostanie wyłączona z udziału w zyskach SKA. W zamian za to będzie jej przysługiwać wynagrodzenie z tytułu prowadzenia spraw SKA i jej reprezentowania. Jego wysokość i zasady wypłaty określone zostaną przez pełnomocnika powołanego uchwalą walnego zgromadzenia lub w umowie. Spółka zapytała, czy wynagrodzenie, które będzie otrzymywać od SKA z tytułu prowadzenia spraw i reprezentacji, wchodzi w zakres opodatkowania VAT.

Sama uważała, że pomimo przyznanego wynagrodzenia nie będzie podatnikiem VAT w związku z prowadzeniem spraw SKA, w której jest wspólnikiem i komplementariuszem. W jej ocenie między stronami nie istnieje stosunek zobowiązaniowy. Są to bowiem czynności wykonywane wewnątrz SKA przez jej wspólnika w granicach obowiązków przewidzianych przepisami kodeksu spółek handlowych.

Komplementariusz podkreślał, że prowadząc sprawy na podstawie k.s.h., nie będzie świadczył na rzecz SKA usług z art. 8 ustawy o VAT. W konsekwencji nie będzie on też podatnikiem VAT. A wynagrodzenie z tytułu zarządzania nie będą podlegały opodatkowaniu. Na potwierdzenie swojego stanowiska spółka powołała poglądy zawarte w wydanych już interpretacjach indywidualnych w tym zakresie.

Fiskus nie podzielił tego stanowiska. Zauważył, że k.s.h. przyznaje kompementariuszom prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki. Jednocześnie stanowi jednak, że z tytułu realizacji tego uprawnienia wspólnik nie otrzymuje wynagrodzenia za prowadzenie i reprezentowanie SKA. Z wniosku wynika zaś, że relacje między SKA a sp. z o.o. wykraczają poza zwykłe relacje między spółką a wspólnikiem, uregulowane w k.s.h.

Urzędnicy zwrócili uwagę, że komplementariusz odpowiada wobec osób trzecich za zobowiązania spółki solidarnie w sposób subsydiarny, lecz bez ograniczeń, ponosząc ryzyko ekonomiczne. Dlatego uznali, że prowadzenie spraw i reprezentowanie SKA wykonywane odpłatnie podlega VAT.

Jest ryzyko

Spółka zaskarżyła interpretację i sąd pierwszej instancji przyznał jej rację. Przed NSA szala zwycięstwa przechyliła się jednak na stronę fiskusa.

Jak wyjaśnił sędzia sprawozdawca Bartosz Wojciechowski, sąd kasacyjny w pełni zaakceptował stanowisko organów podatkowych. W ocenie NSA nie można było przyjąć, że wnioskodawca nie ponosi ryzyka gospodarczego. Ponadto z orzecznictwa europejskiego wynika, że bezpośrednie i pośrednie zarządzanie spółkami może stanowić działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów UE.

W konsekwencji NSA uznał, że sporne czynności świadczone za wynagrodzeniem stanowią działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT. Są to usługi i jako takie powinny podlegać opodatkowaniu VAT. Wyrok jest prawomocny.

Opinia:

Aneta ?Gniewkiewicz, doradca podatkowy, starszy menedżer w kancelarii Paczuski & Taudul

Pogląd NSA potwierdza niekorzystne dla podatników stanowisko, ?że komplementariusze prowadzący sprawy spółki komandytowej (komandytowo-akcyjnej) w zamian za regularne wynagrodzenie powinni rozliczać VAT, dokumentując te czynności fakturą. ?Jeśli nie wywiązują się z tego obowiązku, może to skutkować ?powstaniem u nich zaległości podatkowej. ?Jednocześnie opodatkowanie usług komplementariusza oznacza, że w spółce wystąpi VAT naliczony, który w wypadku firmy ?realizującej sprzedaż opodatkowaną może podlegać odliczeniu, ?a więc nie powinien wpływać na koszt jej działalności. Inaczej jest ?w wypadku spółek wykazujących sprzedaż zwolnioną, gdzie VAT ?na usługach komplementariusza będzie dodatkowym kosztem prowadzonej przez nie działalności.