Zmiana zasad powstawania obowiązku podatkowego ?w VAT powoduje, że podatnik powinien znać art. 7 ustawy zmieniającej (ustawa z 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy ?o podatku od towarów i usług i niektórych innych ustaw, DzU z 2013 r. nr 35). To przepis przejściowy, wskazujący, którymi regulacjami należy się posługiwać w odniesieniu do czynności wykonanych na przełomie 2013 i 2014 roku.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej w przypadku czynności wykonanych przed 1 stycznia 2014 r. obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19–21 ustawy o VAT ?w brzmieniu obowiązującym przed tym dniem.

Zatem zasadą jest, że rozliczając transakcje na przełomie lat 2013 i 2014, należy brać pod uwagę moment wykonania czynności. Transakcje zrealizowane do 31 grudnia 2013 r. należy rozliczyć według zasad poprzednio obowiązujących, natomiast transakcje wykonane w 2014 r. – zgodnie z obecnymi przepisami.

Przykład

10 stycznia 2014 r. spółka C wykonała na rzecz innego podatnika VAT usługę budowlaną. Tego samego ?dnia wystawiła fakturę. ?Zapłatę otrzymała 17 stycznia 2014 r. Z uwagi na wykonanie usługi po 1 stycznia 2014 r. zastosowanie znajdują nowe przepisy określające moment powstania obowiązku podatkowego. Zgodnie ?z art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. a ?ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstał z chwilą wystawienia faktury, tj. ?w styczniu 2014 r.

Ponadto ustawodawca wskazał, że czynność, dla której w związku z jej wykonywaniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się – na potrzeby stosowania art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej – za wykonaną ?z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia wykonywania tej czynności. Czynność wykonywaną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej wykonywaniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia wykonywania tej czynności (art. 7 ust. 2 ustawy zmieniającej).

Zatem, biorąc pod uwagę art. 7 ust. 1 i 2 ustawy zmieniającej, moment wykonania czynności decyduje o zastosowaniu przepisów starych lub nowych. Natomiast ?w przypadku czynności, dla której w związku z jej wykonywaniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną ?z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia wykonywania tej czynności.

Oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste jest czynnością, dla której ustalane są następujące po sobie terminy płatności – roczne okresy. Wobec tego upływ rocznego okresu oznacza wykonanie tej czynności. Tym samym okresy, dla których rozliczenie upłynęło do 31 grudnia 2013 r., powinny być rozliczone według starych zasad, natomiast opłaty wnoszone za okresy od 1 stycznia 2014 r. należy rozliczyć według nowych reguł określających moment powstania obowiązku podatkowego.

Przykład

W 2011 r. gmina oddała grunt ?w użytkowanie wieczyste spółce D. Spółka zapłaciła opłatę jednorazową w sierpniu 2011 r. oraz uiściła opłaty roczne za lata 2012–2014 odpowiednio:

- ?20 kwietnia 2012 r. (po terminie),

- ?25 lutego 2013 r.,

- ?31 marca 2014 r.

Biorąc pod uwagę przepis przejściowy, do okresów rocznych, które upłynęły do 31 grudnia 2013 r., należy zastosować stary przepis – art. 19 ust. 16b ustawy o VAT. Zatem obowiązek podatkowy powstał odpowiednio

- ?w sierpniu 2011 r. (dla opłaty jednorazowej),

- ?w marcu 2012 r. (z upływem terminu płatności za 2012 rok) oraz

- ?w lutym 2013 r. (z chwilą otrzymania opłaty rocznej).

Natomiast okresy roczne ?od 2014 r. powinny być rozliczone według obecnie obowiązujących zasad. Tym samym VAT należało wykazać w deklaracji VAT złożonej za marzec 2014 r., ?czyli z chwilą otrzymania opłaty rocznej.