Nowelizacja dyrektywy tzw. Parent-Subsidiary, nad którą na razie bez skutku debatowała rada Ecofin, jest obliczona przede wszystkim na eliminację agresywnego planowania podatkowego, zmierzającego do uniknięcia opodatkowania dochodu. Konkretnie chodzi na przykład o pożyczki hybrydowe, udzielane sobie wzajemnie przez podmioty z jednej grupy kapitałowej, a działające ?w różnych krajach Unii Europejskiej. Wskutek rozbieżności w przepisach ta sama płatność w jednym kraju uważana jest za odsetki stanowiące koszt podatkowy, w innym zaś za dywidendę. Jeśli odpowiednio zaplanować taką transakcję, od takiej płatności w żadnym kraju UE nie zostanie zapłacony podatek dochodowy.
Nowym przepisem będzie też klauzula zapobiegania obchodzenia prawa podatkowego. Ma ona ten sam cel co przygotowywana przez polskie Ministerstwo Finansów ogólna klauzula obejścia prawa podatkowego. Postanowienia dyrektywy mogły być bowiem wykorzystywane do uniknięcia opodatkowania, na przykład w sytuacjach, gdy dywidenda miała trafić ostatecznie ?do podmiotu spoza Unii Europejskiej, a dzięki pośrednictwu innej spółki z UE korzystała ze zwolnienia. Duch wprowadzanych zmian jest taki, ?by przynajmniej w jednym kraju UE dochody z zysku podlegały opodatkowaniu. Z pewnością ograniczy to pole optymalizacji podatkowych i w założeniu ma przysporzyć wpływów budżetom krajów członkowskich.
Zmiany w dyrektywie, jakkolwiek nie ingerują bezpośrednio w ustawodawstwo państw członkowskich dotyczące bazy opodatkowania, de facto zmierzają ku harmonizacji krajowych przepisów ?w tym zakresie. ?Mogą bowiem z czasem nakłonić państwa członkowskie nie tyle do zmian stawek podatku, ?ile do likwidacji różnic ?w opodatkowaniu.
Taki sam cel mają trwające od wielu lat prace nad stworzeniem ujednoliconej bazy podatkowej dla CIT (ang. Common Consolidated Corporate Tax Base). Wątpliwości związane z tą sprawą jest jednak tak dużo, że przyjęcie takiej jednolitej bazy nastąpi nieprędko. Dlatego można się spodziewać, że Komisja Europejska będzie się starała ten cel osiągnąć innymi metodami, ?a nowelizacja dyrektywy Parent-Subsidiary ?jest częścią tego planu.
Józef Banach jest radcą prawnym, wspólnikiem w kancelarii InCorpore
