W dzisiejszych realiach korzystanie z licencji to chleb powszedni tysięcy firm. Już za kilka tygodni wszystkie staną przed poważnym problemem: jak rozliczyć VAT od wszelkich umów licencyjnych.
Wszystko przez to, że ustawodawca postanowił gruntownie zmienić system rozliczania podatników VAT.
Miało być prościej
– Zmiany, które wejdą w życie 1 stycznia 2014 r., mają wyjątkowo szeroki zakres. Jedna z najistotniejszych, na którą podatnicy powinni się przygotować już teraz, dotyczy momentu powstania obowiązku podatkowego – zapowiada Michał Krysik, doradca podatkowy z firmy prawniczej LSW.
Co do zasady obowiązek ten powstanie z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Ale to nie w tym tkwi źródło kłopotów podatników. Problem w tym, że ustawodawca istotnie zmienił zakres i liczbę wyjątków od tej zasady.
– Wprowadzenie takiej zmiany, choć z założenia mające uprościć zasady, w praktyce generuje wątpliwości co do jej stosowania. Szczególnie w wypadkach zniesienia szczególnego momentu powstania obowiązku podatkowego. Boleśnie przekonają się o tym firmy oferujące licencje i korzystające z nich – tłumaczy Michał Wojtas, doradca podatkowy, wspólnik w szczecińskiej kancelarii EOL.
Do końca 2013 r. w wypadku udzielania licencji obowiązek podatkowy powstaje na specyficznych zasadach określonych w art. 19 ust. 13 pkt 9 ustawy VAT.
– Jest odroczony do momentu, w którym przypada termin płatności, tj. powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności określonego w umowie lub fakturze – wyjaśnia Michał Krysik.
Z początkiem 2014 r. o tym, kiedy rozliczyć VAT od transakcji udzielania licencji, będzie decydowała zasada ogólna. Oznacza to, że obowiązek powstanie z chwilą wykonania usługi. Eksperci zgodnie twierdzą, że w wypadku licencji moment wykonania usługi jest bardzo trudny do określenia.
W uproszczeniu udzielenie licencji to przyznanie prawa do korzystania z utworu (dzieła) na określony czas (lub bezterminowo). Jak więc określić, kiedy wykonano usługę, gdy licencja jest udzielana na lata lub bez terminu?
Świadczone w sposób ciągły
W ocenie Michała Wojtasa dla udzielania licencji po nowym roku odpowiednia będzie zasada wynikająca z art. 19 ust. 3 ustawy, dotycząca usług świadczonych w sposób ciągły. Ustawodawca podzielił usługi na trwające do roku i powyżej roku.
W pierwszym wypadku usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną (powstaje obowiązek podatkowy) z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.
W drugim wypadku wykonanie usługi będzie skorelowane z upływem każdego roku podatkowego i rozliczane do momentu zakończenia jej świadczenia.
Podobnego zdania jest Michał Krysik. Zwraca jednak uwagę, że dla uniknięcia ryzyka w tym zakresie pomocne może być określenie w umowach licencyjnych okresów rozliczeniowych. Upływ – jasno wskazanego – przyjętego okresu rozliczeniowego pozwoli określić moment wykonania usługi, a tym samym powstania obowiązku podatkowego.
Co z datą odliczenia
Od 2014 r. zmianie ulegnie też przepis dotyczący daty skorzystania z prawa do odliczenia.
Moment ten będzie teraz powiązany z powstaniem obowiązku podatkowego dla nabywanej usługi. Prawo do odliczenia u nabywcy powstaje w rozliczeniu za okres, w którym do danego towaru czy usługi powstał obowiązek podatkowy.
Zdaniem naszych rozmówców wskazanie w umowie okresów rozliczeniowych pozwoli nabywcy odliczyć VAT we właściwym terminie.
– Wydaje się, że ustawodawca zbyt pochopnie zrezygnował z określenia wielu szczególnych momentów powstania obowiązku podatkowego – uważa Dariusz Malinowski, doradca podatkowy, partner w KPMG.
W jego ocenie doprowadzi to do wielu sporów, które dopiero za kilka lat rozstrzygną sądy administracyjne.
– Resort finansów powinien o tym pomyśleć i naprawić ten błąd, zwłaszcza że jest jeszcze na to czas, gdyż do wejścia w życie nowych regulacji pozostało jeszcze kilka tygodni – sugeruje Dariusz Malinowski.
co czeka przedsiębiorców?
Powstanie obowiązku podatkowego
TAK JEST
Do końca 2013 r. w razie udzielania licencji obowiązek podatkowy jest „odroczony" do momentu, w którym przypada termin płatności, czyli powstaje dopiero z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności określonego w umowie lub fakturze.
TAK BĘDZIE
Od 1 stycznia 2014 r. obowiązek podatkowy dla transakcji udzielania licencji będzie powstawał z chwilą wykonania usługi.
