-Jeszcze przed formalnym zarejestrowaniem firmy poniosłem wiele wydatków, np. na materiały biurowe, pieczątki, wizytówki, usługi pośrednika przy załatwianiu lokalu, ogłoszenia w lokalnej prasie. Czy po rozpoczęciu działalności mogę je wpisać do podatkowej księgi przychodów i rozchodów? – pyta czytelnik.

Tak, wszystkie wydatki wiążące się z założeniem i rozwojem firmy mogą być podatkowym kosztem. W zależności od tego w co inwestujemy, różny będzie sposób ich rozliczenia.

Materiały biurowe i wyposażenie (np. komputer, telefon) wpisujemy w kolumnie 13 podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Chyba że sprzęt kosztował więcej niż 3500 zł. Wtedy musimy wpisać go także do ewidencji środków trwałych i amortyzować (małe i nowe firmy mogą to zrobić jednorazowo).

Przykład

Pan Adam Kowalski założył firmę w sierpniu, ale już w lipcu kupił komputer za 4000 zł, telefon za 600 zł i faks za 700 zł. Jak rozliczyć te zakupy? Pan Adam musi amortyzować komputer (jego wartość przekracza 3500 zł).

Wpisuje go zatem w sierpniu do ewidencji środków trwałych i nalicza odpisy od września. Może też go zamortyzować jednorazowo i wtedy cały wydatek będzie od razu kosztem. Wydatki na telefon i faks może zaliczyć bezpośrednio do kosztów. Wpisuje je w kolumnie 13 podatkowej księgi przychodów i rozchodów (podobnie jak odpisy amortyzacyjne).

Jeśli jeszcze przed rozpoczęciem działalności kupiliśmy towary handlowe, to powinniśmy ująć je w remanencie (spisie z natury). Jego wartość wpisujemy w księdze, ale nie dodajemy do bieżących kosztów. Rozliczymy go dopiero przy ustalaniu rocznego dochodu (albo przy obliczaniu zaliczek opłacanych w ciągu roku - jeżeli sporządzimy następny remanent).

Pozostałe wydatki – np. na pieczątki, wizytówki, usługi pośrednika, rejestrację VAT, ogłoszenia – ewidencjonujemy w kolumnie 13 księgi po rozpoczęciu działalności.

Fiskus z reguły zgadza się na rozliczenie inwestycji na nową firmę. Przykładowo Izba Skarbowa w Bydgoszczy potwierdziła, że poniesione przed rozpoczęciem działalności opłaty rejestracyjne oraz wydatki na wyrobienie pieczątki mogą być kosztem uzyska- nia przychodów (interpretacja z 2 lipca 2012 r., ITPB1/415-415/12/PSZ).

Problemy mają jednak prawnicy, którzy chcą odliczyć opłaty za aplikację. Mimo że jej ukończenie jest niezbędne do założenia własnej kancelarii, to jednak większość urzędów uważa wydatek na aplikację za koszt poniesiony w celach osobistych.

Przykładowo Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 4 maja 2012 r. (ILPB1/415-131/12-2/AMN) stwierdziła, że zawód radcy prawnego można wykonywać w różnych formach, nie tylko prowadząc działalność gospodarczą, natomiast aplikacja miała na celu zdobycie wiedzy i umiejętności, a nie osiągnięcie przychodów z kancelarii.

Po stronie przedsiębiorców-prawników stają jednak sądy, przykładowo Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z 10 lipca 2013 r. (I SA/Gd 626/13) oraz WSA w Poznaniu w wyroku z 4 kwietnia 2013 r. (I SA/Po 50/13). W tym drugim orzeczeniu czytamy:

"Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają unormowań, które zabraniałyby zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych przed rozpoczęciem działalności gospodarczej.

Należy przyjąć, że jeżeli wydatki są poniesione w celu uruchomienia działalności gospodarczej, to spełniają warunki określone w art. 22, są racjonalnie i gospodarczo uzasadnione oraz właściwie udokumentowane, a tym samym stanowią koszt uzyskania przychodu w miesiącu rozpoczęcia działalności gospodarczej".