- 28 czerwca 2013 r. komornik sądowy przy sądzie rejonowym przesłał naszej spółce zawiadomienie o przekazaniu w tym dniu do właściwego organu naszego odwołania od decyzji dyrektora urzędu kontroli skarbowej z 10 czerwca. Z treści zawiadomienia wynika, że komornik otrzymał nasze odwołanie od decyzji 21 czerwca 2013 r.

Niezwłocznie zwróciliśmy się z pismem do dyrektora urzędu kontroli skarbowej o przyjęcie odwołania od decyzji dyrektora UKS przekazanego 19 czerwca 2013 r. do komornika sądowego jako wniesionego w terminie. Niestety dyrektor izby skarbowej – jako organ odwoławczy – wydał postanowienie o uchybieniu terminowi do wniesienia odwołania. Nie zgadzamy się z takim stanowiskiem, przecież przekazaliśmy – choć pomyłkowo – odwołanie w terminie, a komornik przesłał je do właściwego organu. Czy dyrektor izby postąpił zgodnie z prawem?

– pyta czytelnik.

Problem poruszony przez czytelnika dotyczy nie tyle uchybienia terminowi do wniesienia podania/odwołania, co wniesienia podania do organu niewłaściwego. W przypadku spółki – podatnika mamy do czynienia z typową pomyłką, jakże istotną i – końcowo – także kosztowną.

Urzędnik ma obowiązki

Zgodnie z art. 170 § 1 ordynacji podatkowej (dalej o.p.), jeśli organ podatkowy, do którego wniesiono podanie, jest niewłaściwy w sprawie, to powinien niezwłocznie przekazać je organowi właściwemu, zawiadamiając o tym wnoszącego podanie. Przy czym – stosownie do § 2 tego artykułu – podanie wniesione do organu niewłaściwego przed upływem terminu określonego przepisami prawa uważa się za wniesione z zachowaniem terminu.

Z cytowanego artykułu wynika nie tylko obowiązek stwierdzenia niewłaściwości przez dany organ administracji publicznej, ale również konieczność ustalenia właściwego organu i przekazania takiego podania temu właściwemu organowi.

Nie zawsze się stosuje

Jednak – co istotne – w przepisie tym mowa jest o organie podatkowym, do którego takie podanie/odwołanie wpłynęło i który nie jest organem właściwym w danej sprawie. W sprawie opisanej w pytaniu przepis ten nie znalazł jednak zastosowania. Przepis wyraźnie bowiem podaje, że tym organem niewłaściwym – do którego strona wniosła odwołanie – ma być inny organ podatkowy. Tymczasem w omawianym przypadku takim organem podatkowym jest komornik sądowy, który nie jest organem podatkowym.

Przykład

WŁAŚCIWY ORGAN

ODWOŁAWCZY

Decyzją z 1 lutego 2013 roku (SK-211/22/13) Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. utrzymało w mocy decyzję wójta gminy B. z 10 stycznia 2013 roku (PP-411/2/13) określającą spółce ABC SA wysokość zobowiązania w podatku od nieruchomości za 2010 r. w kwocie 3030 zł.

Decyzja organu odwoławczego zawierająca pouczenie o sposobie i terminie wniesienia skargi do sądu administracyjnego została doręczona pełnomocnikowi spółki 18 lutego 2013 roku. Na decyzję organu II instancji, ABC SA wniosła 25 lutego 2013 roku skargę, którą przesłała do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. SKO w P. przesłało ją 28 lutego 2013 roku do właściwego organu, tzn. Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K.

Zamknięty katalog

W art. 13 § 1 o.p. wyszczególniono zamknięty katalog organów podatkowych, którymi są:

1) naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego, wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa – jako organ pierwszej instancji;

2) dyrektor izby skarbowej, dyrektor izby celnej – jako:

a) organ odwoławczy odpowiednio od decyzji naczelnika urzędu skarbowego lub naczelnika urzędu celnego,

b) organ pierwszej instancji, na podstawie odrębnych przepisów,

c) organ odwoławczy od decyzji wydanej przez ten organ w pierwszej instancji;

3) samorządowe kolegium odwoławcze – jako organ odwoławczy od decyzji wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starosty albo marszałka województwa

4) minister właściwy do spraw finansów publicznych jest organem podatkowym m.in. jako organ pierwszej instancji w sprawach stwierdzenia nieważności decyzji, wznowienia postępowania, zmiany lub uchylenia decyzji lub stwierdzenia jej wygaśnięcia – z urzędu; czy też jako organ właściwy w sprawach interpretacji przepisów prawa podatkowego.

PRZYKŁAD

DO KOGO PONAGLENIE

Spółka złożyła 12 marca 2013 roku ponaglenie do dyrektora izby skarbowej na niezałatwienie przez dyrektora izby skarbowej odwołania w terminie. Zgodnie z art. 141 § 1 pkt 2 o.p. na niezałatwienie sprawy we właściwym terminie stronie służy ponaglenie do ministra właściwego do spraw finansów publicznych, jeżeli sprawa nie została załatwiona przez dyrektora izby skarbowej.

Ponaglenie wnosi się więc bezpośrednio do ministra finansów. Z tego względu w sytuacji, gdy ponaglenie zostało złożone do dyrektora izby skarbowej, jako organu niewłaściwego, zostało ono na podstawie art. 170 § 1 o.p. przekazane organowi właściwemu, o czym zawiadomiono spółkę.

Pod nadzorem prezesa sądu

Komornik sądowy nie jest organem podatkowym, o którym mowa w art. 170 § 1 o.p.

Podstawą prawną i kompetencyjną działania komornika sądowego nie jest ani kodeks postępowania administracyjnego, ani ordynacja podatkowa (wyrok NSA z 12 grudnia 2012 r., I FSK 57/12). Komornicy wykonują swoje czynności w sposób przewidziany przez przepisy kodeksu postępowania cywilnego oraz ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, pod nadzorem prezesa właściwego miejscowo sądu rejonowego. Przy wykonywaniu swoich czynności są niezawiśli i podlegają tylko ustawom oraz orzeczeniom sądowym.

Komornik sądowy, wykonując swoje ustawowe funkcje, realizuje jedno z głównych zadań państwa, jakim jest zapewnienie przestrzegania prawa poprzez przymusowe wprowadzanie wyroków sądowych w życie. Komornik działa przy sądzie rejonowym, nie jest jednak pracownikiem sądu ani organem władzy sądowniczej (wyrok NSA z 12 grudnia 2012 r., I FSK 146/12).

Komornik, jako organ władzy publicznej, występujący w imieniu państwa, nie jest organem państwa w rozumieniu art. 170 § 2 o.p. (wyrok NSA z 12 grudnia 2012 r., I FSK 58/12). Żaden z tych przepisów nie określa, iż komornik jest organem podatkowym czy organem administracyjnym (wyrok WSA w Poznaniu z 18 października 2011 r., I SA/Po 554/11).

Jeżeli zatem pismo zostało wniesione do komornika sądowego zamiast do organu podatkowego i komornik przekazał je właściwemu organowi, tzn. organowi podatkowemu, to podania takiego nie uważa się za wniesione z zachowaniem terminu.