- Spółdzielnia mieszkaniowa ma w swoich zasobach mieszkania, do których wygasły prawa, np. z powodu wykluczenia ze spółdzielni i utraty członkostwa. Osoby zamieszkujące takie lokale do czasu eksmisji lub do czasu uregulowania sytuacji prawnej płacą odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu. Czy taka opłata powinna być ewidencjonowana za pomocą kasy fiskalnej? Czy można nakazać wpłacanie czynszu przez takie osoby za pośrednictwem banku?

Wykluczenie ze spółdzielni mieszkaniowej osób zamieszkujących w lokalach mieszkalnych i płacenie przez nich opłat do czasu uregulowania ich sytuacji prawnej teoretycznie wymaga kasy rejestrującej.

Jeśli jednak wpłacanie czynszu przez takie osoby odbędzie się za pośrednictwem banku, to zastosowanie znajdzie poz. 37 załącznika do rozporządzenia ministra finansów z 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. Załącznik ten wymienia czynności zwolnione z obowiązku ewidencjonowania.

W poz. 37 załącznika czytamy, że zwolnienie to obejmuje świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli zapłaty za wykonaną czynność dokonano w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła. W pozycji tej znalazł się zatem zapis zwalniający spółdzielnie z obowiązku ewidencjonowania wpłat dokonywanych za pośrednictwem banku.

Natomiast w przypadku płacenia odszkodowania do czasu eksmisji osoby pozbawionej członkostwa, tj. gdy sąd orzekł eksmisję, kwota czynszu staje się tak naprawdę odszkodowaniem. A tylko obrót (którym jest czynsz), a nie odszkodowanie podlega rejestracji przy wykorzystaniu kasy fiskalnej.

—Elżbieta Rogala niezależny ekspert i wykładowca VAT, www.elzbietarogala.pl