Podatnik, który otrzymał niekorzystną interpretację indywidualną często jest zaskoczony długotrwałością procedury niezbędnej do złożenia skargi do sądu administracyjnego. Pobieżna lektura treści pouczenia znajdującego się na końcu pisma wskazuje bowiem, że złożenie skargi możliwe jest dopiero po dwóch miesiącach. Okazuje się jednak, że nie ma przeszkód, aby wysłać ją już następnego dnia.
Dwa etapy Procedura zaskarżania interpretacji jest dość prosta. Pierwszy etap to wezwanie organu wydającego interpretację do usunięcia naruszenia prawa. Wnioskodawca ma na to 14 dni od otrzymania interpretacji. Następny etap to złożenie skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
I tu pojawia się problem: w jakim terminie należy to zrobić? Sposób jego obliczania jest bowiem dość skomplikowany. Reguluje go art. 52 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej: ppsa). Zgodnie z tym przepisem, skargę można wnieść po upływie 60 dni od wezwania organu do usunięcia naruszenia prawa lub po 30 dniach od otrzymania odpowiedzi na takie wezwanie.
Skoro przepis wskazuje na możliwość otrzymania odpowiedzi na wezwanie, być może warto czekać na taką odpowiedź w nadziei na zmianę interpretacji? Niestety, jest to jedynie procesowy środek, będący warunkiem złożenia skargi, który jednak w praktyce nie skutkuje lub nawet, w opinii niektórych, nie może skutkować zmianą interpretacji. Ponadto otrzymując ją podatnik może być srodze zawiedziony.
Jest bowiem prawdopodobne, że zobaczy jedynie standardowe pół kartki odpowiedzi, na której stwierdzony zostanie brak podstaw do zmiany interpretacji. Pojawia się zatem pytanie, czy uzyskanie odpowiedzi na wezwanie jest warunkiem złożenia skargi i jak długo należy na nią czekać?
Nie warto czekać
W praktyce oczekiwanie na odpowiedź izby skarbowej nie ma większego sensu. Przede wszystkim warto pamiętać, że izba skarbowa nie ma obowiązku jej udzielenia. Poza tym, nawet gdy wnioskodawca odpowiedź uzyska, to jedynie opóźnia to moment złożenia skargi, a więc również wydania wyroku przez wojewódzki sąd administracyjny. Ponadto oczekując pisma z organu można przegapić upływ 60-dniowego terminu na złożenie skargi (jeśli izba skarbowa nie udzieli odpowiedzi).
Warto zauważyć, że literalne brzmienie 52 § 3 ppsa nie nakazuje, aby skargę do sądu składać dopiero po uzyskaniu odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa. W przepisie tym mowa jest jedynie o obowiązku wezwanie organu do usunięcia naruszenia prawa. Mimo tego, początkowo istniały wątpliwości, czy skarga może być złożona już kolejnego dnia po wezwaniu organu do usunięcia naruszenia prawa spowodowanego wydaniem interpretacji?
Ostatecznie sądy przyznały rację podatnikom, którzy składali skargi w krótkim terminie po wezwaniu organu do usunięcia naruszenia prawa. Wielokrotnie wypowiadał się już na ten temat Naczelny Sąd Administracyjny. Przykładem są orzeczenia: z 9 października 2012 r. (II FSK 1843/12) oraz z 10 października 2012 r. (II FSK 2127/12).
Sąd uchylał w nich postanowienia wojewódzkich sądów administracyjnych, odrzucające skargi podatników rzekomo wniesione przedwcześnie. NSA jednoznacznie stwierdził w swoich orzeczeniach, że jedynym wymogiem wniesienia skargi do WSA jest wezwanie organu do usunięcia naruszenia prawa, a nie uzyskanie odpowiedzi. W konsekwencji samo wezwanie organu rozpoczyna bieg terminu na złożenie skargi. Nie można zatem twierdzić, że wnioskodawca jest zobowiązany dokonać jakichkolwiek innych czynności czy oczekiwać na inne zdarzenia.
Jest taka możliwość
Z orzeczeń NSA wyłania się następująca zależność pomiędzy terminami wskazanymi w art. 52 § 3 ppsa. Wysłanie wezwania do usunięcia naruszenia prawa rozpoczyna bieg najkrótszego terminu na złożenie skargi dostępnego zainteresowanym, tj. 60 dniowego. Termin ten może co najwyżej zostać przedłużony, w sytuacji doręczenia wnioskodawcy odpowiedzi organu na wezwanie w terminie po 30. dniu od wezwania do usunięcia naruszenia prawa.
Jeśli bowiem odpowiedź zostanie przekazana np. 50 dnia od wezwania, to podatnik uzyskuje dodatkowe 20 dni na złożenie skargi. Termin na złożenie skargi może też zostać skrócony. Tak będzie, jeśli podatnik otrzyma odpowiedź przed upływem 30 dni od wezwania. Analogicznie bowiem odpowiedź doręczona 14 dnia po wezwaniu sprawia, że termin na skargę ulega skróceniu do 44 dni (w praktyce taka sytuacja się jednak raczej nie zdarza się ze względu na brak pośpiechu organów w wysyłaniu odpowiedzi).
Otrzymanie odpowiedzi nie sprawia jednak, że termin, który płynął przed jej doręczeniem, ulega unicestwieniu i skarga wniesiona w czasie jego biegu staje się przedwczesna. Potwierdza to przytoczone wyżej orzecznictwo NSA. Inna wykładnia przepisów, dokonywana wcześniej przez niektóre wojewódzkie sądy administracyjne, została przez NSA uznana za nieprawidłową.
Okazuje się więc, że przepisy ppsa pozwalają podatnikowi, który otrzymał niekorzystną interpretację, na szybkie zaskarżenie jej do sądu. Możliwe jest bowiem wysłanie wezwania do usunięcia naruszenia prawa jednego dnia, a następnego skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
Co wynika z pouczenia izby skarbowej
Na końcu każdej interpretacji zamieszczone jest pouczenie dla wnioskodawcy. Wskazuje się w nim, że: „Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.
Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – tekst jedn. DzU z 2012 r., poz. 270 ze zm.).
Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy)".
Konrad Filip Turzyński doradca podatkowy w kancelarii KNDP Kolibski, Nikończyk, Dec & Partnerzy
Komentuje Konrad Filip Turzyński, doradca podatkowy w kancelarii KNDP Kolibski, Nikończyk, Dec & Partnerzy
Skoro NSA potwierdził, że skargę można złożyć zaraz po wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa, to pojawia się pytanie czy te dwa pisma można wysłać razem albo w odrębnej kopercie, ale tego samego dnia?
Wydaje się, że raczej nie. W tym zakresie przepisy są dość precyzyjne i jasno wskazują, że wniesienie skargi musi nastąpić po „uprzednim" wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa. Aby wezwanie było „uprzednie" skardze, to musi zostać nadane co najmniej dzień wcześniej.
Oczywiście można próbować argumentować, że warunek ten jest spełniony także wtedy, gdy wezwanie zostanie wysłane kilka godzin przed skargą. Z punktu widzenia dowodowego będzie to jednak trudne ze względu na brak możliwości ustalenia godziny nadania listu na poczcie. Dla pewności i bezpieczeństwa należałoby więc wstrzymać się ze skargą choć 1 dzień od wysłania wezwania.
