W przygotowanej przez rząd nowelizacji ustawy o VAT zmieniono także regulacje dotyczące rozliczania VAT naliczonego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT).
Do tej pory zasada ewidencjonowania takich transakcji była stosunkowo prosta: dla podmiotów mających pełne prawo do odliczenia VAT podatek należny stawał się jednocześnie podatkiem naliczonym. Oznacza to, że w okresie rozliczeniowym (miesiącu, kwartale), w którym powstał obowiązek podatkowy w WNT, podatnik był zobowiązany do ujęcia podatku należnego, ale przysługiwało mu też prawo do wykazania podatku naliczonego w tej samej wysokości. Efekt – całkowita neutralność podatkowa transakcji zgodna z podstawową zasadą VAT.
Tymczasem po zmianie art. 86 ustawy o VAT od lipca przyszłego roku możliwość odliczenia VAT w WNT będzie uzależniona od otrzymania od kontrahenta prawidłowo wystawionej faktury VAT i zadeklarowania przez nabywcę podatku należnego w odpowiednim okresie rozliczeniowym. Przykładowo, gdy podatnik otrzyma towar z Niemiec w lipcu, a nie będzie dysponował jeszcze przez dłuższy czas właściwą fakturą, zostanie zmuszony do zapłaty podatku należnego – zgodnie z obowiązującymi zasadami ustalania momentu powstania obowiązku podatkowego w WNT – za sierpień (rozliczenie składane do 25 września). Nie będzie mu wtedy przysługiwać prawo do pomniejszenia VAT o podatek naliczony. Jeśli następnie w październiku otrzyma fakturę z lipcową datą wystawienia, VAT naliczony będzie mógł uwzględnić dopiero za październik (rozliczenie składane do 25 listopada). Potrzebna będzie korekta wcześniejszych deklaracji VAT i ujęcia podatku należnego za lipiec. A to oznacza konieczność zapłaty odsetek. Jeśli zatem regulacje wejdą w życie w takim kształcie, doprowadzi to do istotnych obciążeń administracyjnych po stronie księgowych i negatywnych skutków finansowych dla polskich firm.
Autor jest doradcą podatkowym, starszym menedżerem w Ernst & Young
- oprac. mpa
