Gdzie złożyć deklarację VAT-7 przy przejęciu spółek

- Spółka akcyjna z siedzibą w Gdańsku zamierza dokonać przejęcia spółki z o.o., której siedzibą jest Bydgoszcz. Przejęcie nastąpi poprzez przeniesienie całego majątku spółki z o.o. (spółki przejmowanej) na spółkę akcyjną (spółkę przejmującą) w zamian za akcje, które spółka akcyjna wyda udziałowcom spółki z o.o. W którym urzędzie skarbowym należy złożyć deklarację VAT-7 za ostatni okres działalności spółki z o.o., tj. za miesiąc, w którym połączenie podmiotów zostanie zarejestrowanie w KRS?

– pyta czytelniczka.

Tryb połączenia spółek kapitałowych przez przejęcie regulują art. 492 – 494 kodeksu spółek handlowych. Wynika z nich, że połączenie spółek kapitałowych może nastąpić m.in. przez przeniesienie całego majątku spółki (przejmowanej) na inną spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje, które spółka przejmująca wydaje wspólnikom spółki przejmowanej (łączenie się przez przejęcie). W efekcie takiego połączenia spółka przejmowana przestaje istnieć.

Zostaje ona rozwiązana, bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, w dniu wykreślenia z Krajowego Rejestru Sądowego. Połączenie spółek kapitałowych następuje z dniem wpisania połączenia do rejestru właściwego według siedziby spółki przejmującej. Wpis w sprawie połączenia wywołuje skutek w postaci wykreślenia spółki przejmowanej. Jednocześnie spółka przejmująca z dniem połączenia wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej.

Kto podpisuje i składa

Z art. 93 ordynacji podatkowej (dalej: o.p.) wynika, że osoba prawna łącząca się przez przejęcie innej osoby prawnej wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki każdej z łączących się spółek. Zastosowanie tej regulacji do przepisów o VAT odnosi skutek w postaci przejęcia przez spółkę przejmującą wszystkich praw i obowiązków, jakie na mocy przepisów o VAT przysługiwały spółce przejmowanej.

Z tego powodu deklaracja VAT składana za ostatni okres rozliczeniowy spółki z o.o., czyli miesiąc, w którym nastąpiło wpisanie do KRS połączenia spółek kapitałowych, powinna zawierać dane spółki przejmowanej. Do dnia wykreślenia spółka z o.o. była podatnikiem VAT i dlatego to jej dane, takie jak nazwa, adres i NIP, powinny zostać wykazane w ostatniej deklaracji podatkowej.

Natomiast podpisanie i złożenie deklaracji to już obowiązek spółki przejmującej. W imieniu następcy prawnego deklaracja powinna zostać podpisana przez osobę uprawnioną do tej czynności po stronie spółki akcyjnej, a następnie faktycznie złożona przez tę spółkę w urzędzie skarbowym.

Przykład

Spółki kapitałowe dokonały połączenia przez przejęcie. Zarówno spółka przejmująca, jak i spółka przejmowana są czynnymi podatnikami VAT, lecz podlegają właściwości dwóch różnych urzędów skarbowych. Połączenie spółek wraz z wpisem o wykreśleniu spółki przejmowanej w KRS nastąpiło 10 września 2012 r.

Dla spółki przejmowanej ostatnia deklaracja VAT-7 powinna zostać sporządzona za wrzesień 2012 r., czyli za okres, w którym spółka przejmowana miała osobowość prawną i była odrębnym podatnikiem VAT. Dlatego powinna ona obejmować dane podatkowe wynikające z ewidencji VAT za okres od 1 września 2012 r. do 9 września 2012 r.

Ustalenie właściwości miejscowej

Co do zasady właściwym dla podatnika VAT organem podatkowym jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, co wynika z art. 3 ust. 1 ustawy o VAT.

W przypadku osoby prawnej właściwość urzędu skarbowego w zakresie rozliczenia VAT może ulec zmianie np. wówczas, gdy działalność gospodarcza wykonywana jest na terenie objętym zakresem działania co najmniej dwóch urzędów skarbowych. Jeśli czynności podlegające opodatkowaniu VAT są wykonywane na terenie objętym zakresem działania dwóch lub więcej urzędów skarbowych, właściwość miejscową dla osoby prawnej ustala się ze względu na adres siedziby.

Przywołane regulacje ustawy o VAT nie pozwalają jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, czy ostatnią deklarację spółki z o.o. należy złożyć w urzędzie skarbowym w Gdańsku, czy w Bydgoszczy. Dlatego w tym celu należy się odwołać do przepisów ordynacji podatkowej.

Dotychczasowy czy następcy prawnego

Zgodnie z art. 18a o.p., jeżeli po zakończeniu roku podatkowego lub innego okresu rozliczeniowego nastąpi zdarzenie powodujące zmianę właściwości miejscowej organu podatkowego, organem podatkowym właściwym miejscowo w sprawach dotyczących poprzednich lat podatkowych lub innych okresów rozliczeniowych jest organ właściwy po zaistnieniu tych zdarzeń.

Przykład

Spółka akcyjna z siedzibą w Poznaniu dokonała przejęcia spółki z o.o. z siedzibą w Zielonej Górze. Wpisanie połączenia spółek w KRS, skutkującego wykreśleniem spółki z o.o. z tego rejestru, nastąpiło 12 października 2012 r. Ostatnia deklaracja VAT-7 spółki przejmowanej obejmuje okres rozliczeniowy od 1 października 2012 r. do 11 października 2012 r.

Przejęcie spółki z o.o., które miało miejsce 12 października 2012 r., spowodowało zmianę właściwości miejscowej organu podatkowego w sprawach rozliczeń VAT. Po zakończeniu ostatniego okresu rozliczeniowego, za który należy sporządzić deklarację VAT dla spółki przejmowanej, z uwagi na sukcesję podatkową wynikającą z przejęcia spółki, właściwym w sprawie rozliczenia VAT stał się urząd skarbowy następcy prawnego, czyli urząd skarbowy w Poznaniu.

Oznacza to, że deklarację VAT sporządzoną za ostatni okres działalności spółki z o.o. należy złożyć w urzędzie skarbowym w Gdańsku, jako organu właściwego w sprawie VAT po zakończeniu okresu rozliczeniowego, za który jest ona składana.

Jakie jest zdanie fiskusa

Zdaniem organów podatkowych zestawienie przywołanych regulacji w kontekście sukcesji podatkowej, o której mowa w art. 93 o.p., prowadzi do wniosku, według którego deklaracja VAT spółki przejmowanej za ostatni okres jej działalności powinna zostać złożona w urzędzie skarbowym właściwym dla spółki przejmującej, będącej sukcesorem wszelkich praw i obowiązków wynikających z tej deklaracji VAT.

Przykładowo na taki tryb sporządzenia i złożenia deklaracji VAT za ostatni okres rozliczeniowy podmiotu przejmowanego wskazała Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 7 października 2011 r. (IBPP2/ 443-786/11/ASz) oraz Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 26 stycznia 2011 r. (ITPP1/443-1064a/10/MN). Z tego ostatniego pisma wynika, że: „(...) w przypadku połączenia się podmiotów gospodarczych deklaracja podatkowa za ostatni okres działalności podmiotu przejmowanego powinna zostać złożona przez podmiot przejmujący do urzędu skarbowego, właściwego dla podmiotu przejmującego oraz zostać podpisana przez następcę prawnego.

W konsekwencji należy uznać, iż deklaracja podatkowa VAT-7 za ostatni okres działalności spółki przejmowanej powinna zostać złożona w urzędzie skarbowym właściwym dla następcy prawnego – Wnioskodawcy. Informacje, które powinny być zawarte w deklaracji podatkowej za okres połączenia, powinny zawierać dane podmiotu przejmowanego z zastrzeżeniem, że deklarację podpisze i złoży podmiot przejmujący".

To samo dotyczy korekt

Urząd skarbowy właściwy dla spółki przejmującej jest organem właściwym miejscowo także dla ewentualnych korekt deklaracji VAT składanych za okres poprzedzający połączenie spółek kapitałowych. Korekty deklaracji VAT dotyczące okresu działalności spółki przejmowanej powinien więc przyjąć urząd skarbowy następcy prawnego, co również wynika z art. 18a o.p.

Bez podatku podmiotu przejmowanego

Spółka akcyjna (spółka przejmująca) deklarację VAT za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiło zarejestrowanie w KRS połączenia spółek, powinna natomiast złożyć we właściwym dla siebie urzędzie skarbowym, czyli w Gdańsku. W deklaracji tej spółka nie uwzględnia kwot podatku należnego i naliczonego wykazanych w deklaracji spółki przejmowanej.