Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z 13 sierpnia 2012 r. (IPPP1/443-552/12-2/EK).
Podatnik wykonywał usługi polegające m.in. na: ustalaniu stanu technicznego i wartości pojazdu, wykonaniu oględzin uszkodzeń w miejscu wskazanym przez poszkodowanych lub podmiot uprawniony z umowy ubezpieczenia, oględzinach miejsca zdarzenia – kolizji, dokonywaniu wizji lokalnej z udziałem uczestników, przeprowadzaniu wstępnej likwidacji szkody, wykonaniu materiału fotograficznego wskazującego na rozmiar uszkodzeń oraz zapisaniu w systemie informatycznym dokumentów odebranych od klienta.
Organ podatkowy stwierdził, że takie czynności, jakkolwiek niezbędne do realizacji procesu ochrony ubezpieczeniowej, nie są właściwe (specyficzne) dla usług ubezpieczeniowych, ponieważ z powodzeniem mogłyby być realizowane i wykorzystywane również w innych rodzajach działalności gospodarczej. Dlatego wymienione wyżej, świadczone przez podatnika na rzecz zakładu ubezpieczeń usługi likwidacji szkód nie mogą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT.
Maciej Dybaś starszy konsultant w Zespole Podatków Pośrednich PwC
Komentuje Maciej Dybaś starszy konsultant w Zespole Podatków Pośrednich PwC
Omawiana interpretacja jest kolejnym przykładem powszechnej już praktyki organów podatkowych odmawiających podatnikom prawa do zastosowania zwolnienia z opodatkowania usług związanych z procesem obsługi likwidacji szkody realizowanym na zlecenie zakładu ubezpieczeń.
Praktyka ta pojawiła się wraz z nowelizacją przepisów ustawy o VAT zmieniającą zakres zastosowania zwolnienia z opodatkowania, co nastąpiło 1 stycznia 2011 r. Po zmianie przepisów organy podatkowe zdecydowanie zmieniły podejście odnośnie do opodatkowania VAT usług związanych z rynkiem ubezpieczeniowym, które do tej pory podlegały zwolnieniu jako usługi pomocnicze do usług ubezpieczeniowych.
Ugruntowaniem dla stanowiska prezentowanego przez fiskusa stała się wydana 20 lipca 2012 r. przez ministra finansów interpretacja ogólna przepisów prawa podatkowego (PT1/033/1/2/EFU/2012/PT-304), stwierdzająca, że jedynie niektóre z czynności realizowanych w ramach procesu likwidacji szkody (dotyczące tzw. rozpatrywania roszczeń) mogą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT.
Korzystając z tez przedstawionych przez ministra finansów organy podatkowe wielokrotnie wskazywały już podatnikom zajmującym się obsługą procesu likwidacji szkody, że świadczone przez nich usługi mogłyby korzystać ze zwolnienia będąc usługami niezbędnymi i właściwymi dla usług ubezpieczeniowych. Przymiot niezbędności zwykle nie jest przez organy podatkowe kwestionowany, zgadzają się one bowiem z tezą, że usługi likwidacji szkody są koniecznym elementem procesu realizacji ochrony ubezpieczeniowej.
Organy kwestionują jednak „właściwość" procesu likwidacji szkody dla usług ubezpieczeniowych. Usługi „właściwe" powinny być bowiem rozumiane jako specyficzne dla innych, a zdaniem organów usługi składające się na proces likwidacji szkody mogłyby być z powodzeniem realizowane również w innych sektorach gospodarki (zapotrzebowanie na nie istnieje również poza sektorem ubezpieczeniowym).
Zajmowane przez organy podatkowe w podobnych sprawach stanowiska nie są jednak podzielane przez sądownictwo administracyjne. W obrocie prawnym znajduje się już kilka wyroków WSA uchylających negatywne interpretacje indywidualne. Ostatnio stało się tak przykładowo przy okazji wyroku WSA w Warszawie z 5 września 2012 r. (III SA/ Wa 3558/11). Przede wszystkim jednak sprawą miał już okazję zająć się Naczelny Sąd Administracyjny, który 8 maja 2012 r. (I FSK 268/12) uchylił negatywny wyrok WSA w Poznaniu i stwierdził, że usługi assistance powinny korzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT.
Oczywiście okoliczności każdej sprawy należy analizować indywidualnie, różna jest bowiem natura czynności realizowanych w procesie likwidacji szkody. Nie zmienia to jednak faktu, że przy jednoznacznie negatywnej linii interpretacyjnej prezentowanej obecnie przez organy podatkowe, zakres zwolnienia w odniesieniu do likwidacji szkód weryfikować będą systematycznie poszczególne wyroki sądów administracyjnych.
Biorąc jednak pod uwagę obecne regulacje, jak również dotychczasowe orzecznictwo, można spodziewać się w tym zakresie rozstrzygnięć korzystnych dla podatników. Co więcej, z uwagi na szeroki w porównaniu z regulacjami unijnymi zakres zwolnienia zastosowany przez polskiego ustawodawcę, niektórzy z podatników będą dysponować argumentami w zakresie zastosowania zwolnienia i jednoczesnego skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego na dokonywanych zakupach.
