Prowadzenie działalności gospodarczej przez spółkę implikuje konieczność wykorzystywania różnego rodzaju sprzętu (np. telefonów, laptopów. tabletów itp.), który powierzany jest pracownikom w celu wykonywania przydzielonych im obowiązków. Z uwagi na szybki postęp technologiczny, sprzęt ten wymaga co jakiś czas wymiany na nowy. W takim przypadku wiele spółek, zamiast utylizować używany sprzęt, decyduje się na jego sprzedaż swoim pracownikom po atrakcyjnej cenie, odbiegającej od cen rynkowych.

Przykład:

Spółka, po zamortyzowaniu używanych przez pracowników laptopów, zdecydowała się na ich wymianę na nowe. W związku z tym zaproponowała pracownikom możliwość ich odkupienia za 50 proc. średniej wartości rynkowej. W konsekwencji po stronie pracownika powstanie przychód podlegający opodatkowaniu PIT.

Czytaj także: Jak liczyć PIT ze sprzedaży nieruchomości

Zatrudniony zapłaci podatek

Jak wynika z art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, przychód stanowią otrzymane bądź postawione do dyspozycji pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ustawa o PIT klasyfikuje uzyskiwane przez podatnika przychody z uwagi na poszczególne ich źródła, wyodrębniając m.in. przychody ze stosunku pracy (art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT). Zakres pojęciowy przychodu ze stosunku pracy w świetle art. 12 ust. 1 ww. ustawy obejmuje wszelkie świadczenia otrzymywane przez pracownika w związku z zawartą umową zatrudnienia, a więc nie tylko wynagrodzenie zasadnicze, wynagrodzenie za godziny nadliczbowe lub różnego rodzaju dodatki, ale także nagrody i premie oraz wartość innych nieodpłatnych świadczeń i świadczeń częściowo odpłatnych.

Z przepisów tych wynika, że w przypadku sprzedaży pracownikowi mienia po preferencyjnej cenie, u pracownika powstanie przychód w związku z uzyskaniem przez niego świadczenia częściowo odpłatnego. Przychód ten należy zakwalifikować do kategorii przychodu ze stosunku pracy, gdyż jego źródło wynika z łączącego pracownika z pracodawcą (spółką) stosunku pracy (por. interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 20 lutego 2012 r., ILPB1/415-1321/11-2/AMN).

Wysokość uzyskanego przez pracownika przychodu należy ustalić jako różnicę wynikającą z wartości rynkowej sprzedawanego mienia (z uwzględnieniem w szczególności jego stanu i stopnia zużycia) a cenę zapłaconą przez pracownika (art. 11 ust. 2b ustawy o PIT).

Na spółce, jako na pracodawcy będącym jednocześnie płatnikiem podatku dochodowego, ciąży obowiązek doliczenia wartości przedmiotowego przychodu do pozostałych składników wynagrodzenia danego pracownika ze stosunku pracy oraz obliczenia i pobrania zaliczki na podatek dochodowy od ustalonej kwoty (art. 31 ustawy o PIT).

Według wartości rynkowej

W świetle art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, przychód stanowią m.in. otrzymane pieniądze i wartości pieniężne, w tym różnice kursowe. Określając przychód spółki należy mieć na uwadze treść art. 14 ust. 1 ustawy o CIT, z którego wynika, że przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, to przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Z przywołanej regulacji wynika, że wartością przychodu z tytułu zbycia pracownikowi mienia spółki powinna być co do zasady wartość wyrażona w umowie zawartej z pracownikiem. Niemniej jednak, przy ustalaniu ceny sprzedaży strony, co do zasady, powinny kierować się wartością rynkową zbywanych składników majątku.

Wartość rynkową rzeczy, praw majątkowych lub usług określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami, prawami lub usługami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca zbycia albo świadczenia (art. 14 ust. 2 ustawy o CIT). Jeżeli natomiast cena odbiega od wartości rynkowej zbywanych rzeczy, to konieczne jest odpowiednie uzasadnienie tego stanu rzeczy z uwzględnieniem innych okoliczności związanych z transakcją (art. 14 ust. 3 ustawy o CIT).

Tym samym, ustalając wartość przychodu z tytułu sprzedaży mienia pracownikowi, można odnieść się do ceny wynikającej z umowy, jeżeli jej określenie na odpowiednio niższym poziomie, odbiegającym od rynkowego, będzie właściwie uzasadnione.

Przemysław Szwed konsultant podatkowy w ECDP Tax Mazur i wspólnicy sp. k. Spółka doradztwa podatkowego www.ecdpgroup.com

W przypadku sprzedaży mienia stanowiącego taki sprzęt jak np. telefony komórkowe czy sprzęt IT, uzasadnieniem zastosowania preferencyjnej ceny może być fakt, że sprzęt ten podlega znacznej i szybkiej utracie wartości. W związku z tym jak najszybsza sprzedaż ww. sprzętu, nawet za cenę niższą niż aktualna cena rynkowa, leży w interesie spółki. Uzasadnieniem niższej ceny może okazać się także odniesienie się do stopnia zużycia danego sprzętu.

W przypadku określenia ceny innej niż rynkowa, należy jednak pamiętać o konieczności gromadzenia dokumentacji, z której wynikałaby zasadność ustalenia ceny sprzedaży mienia spółki na określonym poziomie.