- Planuję rozpocząć działalność gospodarczą w zakresie przewozów taksówkowych. W jaki sposób mogę rozliczać VAT od świadczonych usług?

– pyta czytelnik.

Jeśli czytelnik nie zarejestrował się jako czynny podatnik VAT, to z mocy prawa przysługuje mu zwolnienie podmiotowe na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT. Ten pierwszy przepis mówi, że zwalnia się z VAT podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150 tys. zł (do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku).

Natomiast zgodnie z ust. 9 podatnik rozpoczynający w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności opodatkowanych jest zwolniony od podatku, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, limitu 150 tys. zł.

Przedsiębiorca, który przekracza te progi, musi rozliczać VAT. Pozostali mogą zostać czynnymi podatnikami VAT, ale nie mają takiego obowiązku.

Ryczałt dla przewożących

Przedsiębiorca, który świadczy usługi taksówek osobowych, może rozliczać VAT na zasadach ogólnych. W takiej sytuacji świadczone usługi są obciążone 8-proc. stawką (poz. 156 załącznika nr 3 do ustawy o VAT) i przysługuje mu prawo do odliczenia VAT naliczonego od zakupów związanych z działalnością opodatkowaną.

Taksówkarz niemal na pewno spełnia kryteria pozwalające uznać go za małego podatnika. Będzie więc składał deklaracje VAT-7 lub VAT-7K (gdy wybierze składanie formularzy co trzy miesiące).

Podatnik świadczący usługi taksówek osobowych, z wyjątkiem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą, sklasyfikowane według PKWiU z 2008 r. pod pozycją 49.32.11.0, może również skorzystać ze szczególnej procedury rozliczania podatku od towarów i usług, która wynika z art. 114 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem ma prawo wybrać 4-proc. ryczałt.

Co istotne, nie jest on uzależniony od dodatkowych kryteriów (np. w postaci określonych obrotów). Warunkiem wystarczającym i jednocześnie niezbędnym do opodatkowania usług w formie ryczałtu według 4-proc. stawki jest świadczenie usług taksówek osobowych.

Zaletą wynikającą z wyboru opodatkowania sprzedaży w  formie ryczałtu jest niższa stawka. Przedsiębiorca traci jednak prawo do odliczania VAT z faktur zakupu. Wynika to z art. 114 ust. 2 ustawy o VAT. Zgodnie z nim przy opodatkowaniu usług w formie ryczałtu podatnik świadczący te usługi nie stosuje art. 86 ustawy o VAT.

Ograniczenie prawa do odliczenia podatku naliczonego ma zastosowanie jedynie do taksówkarzy, którzy opodatkowali świadczone przez siebie usługi w formie ryczałtu, nie ma natomiast zastosowania do ich klientów.

Przykład

Właściciel hurtowni artykułów biurowych otrzymał fakturę dokumentującą przewóz taksówką osobową opodatkowaną ryczałtem według 4-proc. stawki.

Ma prawo do odliczenia VAT naliczonego, który wynika z otrzymanej faktury pod warunkiem, że wydatek ten jest związany z jego działalnością opodatkowaną.

Transport towarów z 23-proc. stawką

Przedstawione zasady rozliczania VAT nie dotyczą taksówek bagażowych. W stosunku do przewozów taksówkowych bagaży nie można zastosować opodatkowania w formie ryczałtu, ponieważ ma on zastosowanie jedynie w przypadku świadczenia usług taksówek osobowych sklasyfikowanych pod pozycją 49.32.11.0 według PKWiU z 2008 r.

Przedsiębiorca świadczący usługi taksówek bagażowych nie może również zastosować obniżonej stawki opodatkowania. Ani ustawa o VAT, ani rozporządzenia ministra finansów jej bowiem nie przewidują. Przedsiębiorca świadczący przewóz taksówką bagażową powinien więc stosować  23-proc. stawkę.

Rozliczenia VAT mogą się komplikować, jeśli wykonuje zarówno przewozy taksówkowe osób, jak i bagażu. Taka sytuacja nie wyklucza opłacania ryczałtu od przewozu pasażerów. W stosunku do pozostałych usług VAT musi być rozliczany na zasadach ogólnych. Stanowisko to podzielił Drugi Urząd Skarbowy Łódź-Bałuty w postanowieniu z 11 sierpnia 2006 r.  (III-2/443-33/44249/06/PJ).

Czytamy w nim: „Jeżeli podatnik wybierze ryczałtowe opodatkowanie usług taksówkowych według stawki 3 proc. (dziś 4 proc.) i świadczyć będzie również inne usługi, może rozliczać się jednocześnie na zasadach ogólnych i ryczałtem od usług taksówkowych”. Decydując się na takie rozwiązanie, podatnik za okres rozliczeniowy będzie składał dwie deklaracje. Transport towarów rozliczy na formularzu VAT-7 (VAT-7K lub VAT-7D – gdy rozlicza się co kwartał). Przewóz osób wykaże natomiast w deklaracji VAT-12.

W takiej sytuacji można odliczać tylko VAT naliczony związany ze świadczeniem usług transportu towarów. Jeśli natomiast zakup służy jednocześnie przewozom osobowym opodatkowanym ryczałtem oraz przewozom bagażowym opodatkowanym na zasadach ogólnych i nie jest możliwe „przyporządkowanie” podatku naliczonego do  konkretnej usługi, to należy zastosować proporcję, o której mowa w art. 90 i 91 ustawy o VAT.