Wynika to z tzw. klauzuli tax sparing, która wkrótce zniknie z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Polską a Cyprem. Okazuje się więc, że takie korzystne rozwiązania można znaleźć u naszych sąsiadów (choć oczywiście o popularności cypryjskich spółek decydowały także inne przepisy umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz obowiązującego tam prawa).

Słowacja to kraj o stosunkowo niewielkim potencjale gospodarczym, ale okazuje się istotnym konkurentem Polski (świadczą o tym m.in. inwestycje koncernów motoryzacyjnych). Zaletą Słowacji są m.in. niektóre rozwiązania prawa podatkowego. Czasem przeniesienie tam firmy przez polskiego przedsiębiorcę może się opłacać.

System jest podobny

Jednocześnie nie oznacza to dla niego bardzo radykalnych zmian. To dlatego, że słowacki system podatkowy co do zasady podobny jest do polskiego. Reguły dotyczące roku podatkowego, kosztów i przychodów, rozliczania strat oraz podatków u źródła przypominają bowiem te znane z polskich ustaw.

Są jednak także różnice, które dla niektórych firm mogą okazać się istotne. Przede wszystkim niższe wydają się koszty pracy. Dotyczy to przede wszystkim pracowników lepiej zarabiających.

W Słowacji obowiązuje bowiem liniowy podatek dochodowy od osób fizycznych. Poza tym słowackie przepisy przewidują wiele rozwiązań nieznanych polskiemu prawu. To przede wszystkim one mogą zainteresować przedsiębiorców rozważających założenie spółki w Słowacji.

Które spółki są rezydentami

Osoby prawne nabywają słowacką rezydencję podatkową, jeżeli posiadają na terytorium tego kraju siedzibę lub stały zarząd. Poprzez stały zarząd należy uznać podejmowanie istotnych decyzji zarządczych na terytorium Słowacji.

Rezydenci podatkowi podlegają opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Nierezydenci (np. spółki zagraniczne działające w Słowacji) podlegają opodatkowaniu jedynie od dochodów osiągniętych na terytorium Słowacji. Stawka podatku dochodowego od osób prawnych wynosi 19 proc.

Podobnie jak w polskim systemie podatkowym rok podatkowy co do zasady jest zbieżny z kalendarzowym. Podatnicy mają jednak prawo wyboru innego roku podatkowego. Po zmianie nowy rok podatkowy może trwać krócej niż 12 miesięcy. Słowacki system przewiduje także możliwość rozliczania strat z działalności gospodarczej. Przedsiębiorcy mają na to więcej czasu niż w Polsce. Stratę można bowiem rozliczać w ciągu siedmiu następujących po sobie lat podatkowych (w Polsce pięć lat).

Ceny transferowe

Reguły dotyczące transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi (ceny transferowe) są spójne z wytycznymi OECD i podobne do tych obowiązujących w Polsce. Istnieje obowiązek przygotowania dokumentacji cen transferowych wykazującej przyjętą metodologię ustalania cen w transakcjach pomiędzy podmiotami powiązanymi.

W odróżnieniu od regulacji obowiązujących w Polsce słowackie przepisy nie przewidują ograniczeń związanych z tzw. niedostateczną kapitalizacją, czyli finansowaniem pożyczką spółki zależnej przez spółki powiązane, w stosunku kilkakrotnie przewyższającym jej kapitał.

Jedną z głównych zalet słowackiego systemu podatkowego jest jednak generalne zwolnienie z opodatkowania dywidend występujących w jakiejkolwiek formie (zwolnienie przedmiotowe).

Podatek u źródła

Ze względu na zwolnienie przedmiotowe dywidend przepisy wewnętrzne Słowacji nie przewidują również opodatkowania podatkiem u źródła tej kategorii przychodów. Poza zwolnieniem dywidendy otrzymanej przez spółkę, wypłata dywidendy przez słowacką spółkę polskiemu udziałowcowi nie będzie więc tam opodatkowana.

Dodatkowo należy zaznaczyć, że Słowacja wdrożyła dyrektywę regulującą opodatkowanie dywidend wypłacanych pomiędzy spółkami powiązanymi z UE (Parent-Subsidiary Directive), zgodnie z którymi zwolnione z opodatkowania są dywidendy wypłacane pomiędzy podmiotami powiązanymi, po spełnieniu wymogów ustawowych.

Słowackie regulacje dotyczące podatku u źródła od odsetek oraz należności licencyjnych nie dają już takich przywilejów. Co do zasady podatek u źródła od tych dochodów wynosi 19 proc.

W tym zakresie zastosowanie znajdą jednak przepisy dyrektywy dotyczącej opodatkowania wypłat odsetek i należności licencyjnych pomiędzy spółkami powiązanymi z UE (Interest-Royalties Directive). Zgodnie nimi opodatkowanie odsetek i należności licencyjnych korzysta z preferencyjnych reguł. W praktyce więc będą one opodatkowane według niższych stawek.

Tax sparing

Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską a Słowacją zawiera klauzulę tax sparing. Pozwala ona polskim podatnikom na odliczenie od polskiego PIT lub CIT podatku od dywidend należnego na Słowacji, niezależnie czy był on faktycznie pobrany. Jest to instytucja ciągle obecna w popularnie wykorzystywanej umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską a Cyprem (ale wkrótce z niej zniknie).

W efekcie istnieje możliwość odliczenia od 19-procentowego polskiego podatku od dywidend 10-proc. „hipotetycznego” podatku u źródła wynikającego z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Polską a Słowacją. Podatek nie jest pobierany przez słowackiego fiskusa, pomimo to prawo do odliczenia istnieje. W efekcie polski podatnik zapłaci 9 proc.

VAT w całej UE jest podobny

Zasady i mechanizmy funkcjonowania VAT na Słowacji są takie same jak w Polsce. Wszystko to za sprawą unijnej dyrektywy VAT, której postanowienia zostały w większości zaimplementowane przez oba kraje. Standardowa stawka podatku wynosi 20 proc.

Stawka obniżona dotyczy m.in. na produktów farmaceutycznych i medycznych. Zwolnione z VAT są usługi finansowe i ubezpieczeniowe oraz pośrednictwo w tym zakresie (podobnie jak w Polsce). Obowiązkowi rejestracji jako podatnicy VAT podlegają wszystkie podmioty prowadzące działalność gospodarczą na terenie Słowacji.

Zwolnione z rejestracji są firmy, których obroty w ciągu kolejnych 12 miesięcy działalności gospodarczej nie przekroczą 49 790 euro. Jest to kwota wyższa niż w Polsce, gdzie obowiązuje limit 150 tys. zł. Nierezydenci, którzy dokonują dostaw towarów lub świadczą usługi na terenie Słowacji, podlegają obowiązkowi rejestracji bez względu na wielkość obrotów.

Ile kosztuje rejestracja

Rejestracja działalności gospodarczej nie może trwać dłużej niż 5 dni roboczych. Opłata rejestrowa za złożenie wniosku o wpis do rejestru handlowego waha się w przedziale od 33 euro do 829,50 euro. Najwyższa jest za założenie spółki akcyjnej. Rejestracja każdej innej osoby prawnej to koszt 331,50 euro.

Tyle samo wynosi rejestracja oddziałów. Osoba fizyczna zakładająca działalność gospodarczą musi zapłacić 165,50 euro. Zarejestrowanie oddziału przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną kosztuje natomiast 33 euro. Z kolei koszt zmiany formy prawnej przedsiębiorstwa wynosi 331,50 euro. Opłaty rejestrowe dotyczące innych zmian wynoszą 66 euro.