Są spory, czy powinni oni odprowadzać podatek od dywidendy Polsce, czy też ich zyski są wolne od podatku w naszym kraju na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Akcje SKA mogą być przedmiotem obrotu na giełdzie papierów wartościowych, w tym na rynku NewConnect prowadzonym przez GPW w Warszawie. Motywem do wprowadzenia spółki do obrotu publicznego może być chęć pozyskania dodatkowego kapitału od inwestorów zagranicznych.

W świetle międzynarodowych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania dochody z działalności gospodarczej nierezydenta mogą być opodatkowane w Polsce w przypadku, gdy działalność ta prowadzi do powstania tzw. zakładu. Z samej definicji „zakładu”, czy to na gruncie krajowych przepisów, czy też międzynarodowych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, wynika, że jego powstanie wiąże się z prowadzeniem przez rezydenta jednego państwa działalności gospodarczej w innym państwie.

Stąd w przypadku zagranicznych inwestorów istotnym jest określenie, czy sam fakt bycia akcjonariuszem SKA prowadzi do powstania zakładu nierezydenta i konieczności opodatkowania w Polsce zysków uzyskiwanych poprzez ten zakład, czyli de facto zysków z tytułu posiadania akcji w polskiej SKA.

To zagadnienie było przedmiotem interpretacji organów skarbowych. Z wnioskiem o interpretację wystąpił m.in. akcjonariusz polskiej SKA będący spółką kapitałową i rezydentem podatkowym na Cyprze. Pytał, czy samo posiadanie przez niego akcji w polskiej SKA skutkować będzie powstaniem dla niego obowiązku opodatkowania w Polsce dochodów uzyskiwanych z tego tytułu.

Przy czym wnioskodawca zaznaczył, że nie posiada w Polsce placówki (i nie planuje jej posiadać w przyszłości), nie prowadzi oraz nie planuje w przyszłości prowadzić w Polsce bezpośrednio żadnej działalności gospodarczej, nie będzie uprawniony do działania w imieniu SKA oraz nie będzie prowadzić spraw spółki.

Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 16 sierpnia 2011 r. (IPPB5/423-452/11-2/AJ)

stwierdziła, że posiadanie przez akcjonariusza praw udziałowych w SKA utworzonej zgodnie z prawem polskim, skutkuje powstaniem dla spółki cypryjskiej obowiązku opodatkowania w Polsce dochodów, które powstaną w przyszłości z tytułu posiadanych akcji SKA.

Izba wskazała, że polskie prawo podatkowe nie rozróżnia sposobu opodatkowania wspólników SKA od zakresu odpowiedzialności za prowadzenie jej spraw. Powołała się m.in. na doktrynę międzynarodowego prawa podatkowego, w świetle której przyjmuje się, że udział w transparentnych podatkowo spółkach osobowych skutkuje powstaniem zakładu wspólnika takiej spółki. Podobnych interpretacji jest więcej.

Można jednak znaleźć argumenty za przeciwnym stanowiskiem. Zaprezentował je przykładowo Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w nieprawomocnym wyroku z 15 marca 2011 r. (III SA/Wa 1637/10). Stwierdził, że zagraniczny akcjonariusz polskiej SKA, który nie prowadzi w Polsce własnej działalności gospodarczej, nie będzie musiał opodatkowywać w Polsce zysków otrzymywanych z SKA.

WSA stwierdził, że zachowanie akcjonariusza nie jest „działalnością przedsiębiorcy”, lecz polega na ulokowaniu wkładów w spółce – w formie pieniężnej bądź niepieniężnej. Skoro akcjonariusz SKA nie prowadzi spraw spółki, nie można uznać, że prowadzi on działalność gospodarczą, która może tworzyć zakład w Polsce.

Przy czym sąd wyraźnie wskazał, że odmienne stanowisko należałoby przyjąć, gdyby akcjonariusz prowadził własną działalność gospodarczą poprzez SKA w Polsce. Istnieją również wyroki sądów administracyjnych prezentujące przeciwne stanowisko, a więc takie jak organów skarbowych (np. wyrok WSA w Poznaniu 15 grudnia 2009 r., I SA/Po 820/09, również nieprawomocny).

—Weronika Missala jest radcą prawnym i doradcą podatkowym, menedżerem w PwC

—Adam Trawiński jest doradcą podatkowym, konsultantem w PwC