CIT: jak zamortyzować leasingowaną maszynę

- Prowadzę księgowość w spółce z o.o. będącej małym podatnikiem w rozumieniu przepisów ustawy o CIT. W marcu tego roku firma zawarła umowę leasingu finansowego, której przedmiotem jest maszyna (grupa 4 według KŚT). Czy wobec tego środka trwałego mogę zastosować jednorazową amortyzację? Dodam, że jego wartość początkowa przekracza limit jednorazowej amortyzacji na 2012 r.

– pyta czytelniczka.

Jak wynika z art. 17f ust. 1 ustawy o CIT, aby umowa leasingu zawarta przez spółkę była podstawą do dokonywania przez nią odpisów amortyzacyjnych od środka trwałego, będącego przedmiotem takiej umowy, muszą zostać spełnione następujące warunki:

Prawo do jednorazowej amortyzacji nie jest uzależnione od sposobu nabycia środka trwałego

1) umowa leasingu została zawarta na czas oznaczony,

2) suma ustalonych w niej opłat, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych,

3) umowa zawiera postanowienie, że w podstawowym jej okresie odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający.

Jak ustalić wartość

Wartość początkową środka trwałego, używanego na podstawie umowy leasingu finansowego, ustala się na podstawie art. 16g ust. 3 i 5 ustawy o CIT. Z reguły będzie nią wartość netto przedmiotu leasingu, która odpowiada sumie rat kapitałowych.

Tak ustaloną wartość mogą podwyższać koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania, a w szczególności koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji itp.

Wartości początkowej środka trwałego używanego na podstawie umowy leasingu finansowego nie powiększa natomiast część odsetkowa opłat leasingowych. Raty leasingowe w części odsetkowej są zaliczane do kosztów uzyskania przychodów na bieżąco, tj. w dacie poniesienia.

Forma nabycia bez znaczenia

Prawo do jednorazowego odpisu amortyzacyjnego nie jest uzależnione od formy nabycia środka trwałego. Oznacza to, że używanie na podstawie umowy leasingu finansowego nie wyklucza prawa do jednorazowej amortyzacji tego składnika majątku.

Od środka trwałego zaliczonego do grupy 3-8 KŚT (z wyłączeniem samochodów osobowych), używanego przez podatnika na podstawie umowy leasingu finansowego, można dokonać jednorazowego odpisu amortyzacyjnego, o ile zostały spełnione wymienione w ramce obok warunki.

Przedsiębiorca, posiadający status małego podatnika >patrz ramka, odpis ten powinien naliczyć nie wcześniej niż w miesiącu, w którym środek trwały został wprowadzony do ewidencji środków trwałych.

Sposób rozliczenia

Jeśli wartość początkowa maszyny używanej przez spółkę z o.o. na podstawie umowy leasingu finansowego przekracza limit jednorazowej amortyzacji, który w 2012 r. wynosi 222 tys. zł, to spółka może w 2012 r. dokonać jednorazowego odpisu amortyzacyjnego tylko od tej części maszyny, która nie przekracza tego limitu.

Pozostałą niezamortyzowaną wartość maszyny rozliczy ona w przyszłym roku, stosując np. liniową metodę amortyzacji. Na taką możliwość wskazała również Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 10 maja 2011 r. (IBPBI/1/415-172/11/RM).

Potwierdziła, że w pierwszym roku podatkowym podatnik nie musi jednorazowo amortyzować całej wartości początkowej środka trwałego. Mógłby dokonać jednorazowego odpisu amortyzacyjnego jedynie od części wartości początkowej środka trwałego w momencie, w którym środek ten został wprowadzony do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Wówczas w następnym roku podatkowym może wybrać, wskazaną przez siebie, metodę liniową i zastosować ją w odniesieniu do pozostałej (niezamortyzowanej jednorazowo) części wartości początkowej.

Kto ma prawo do jednorazowego odpisu

Zasady jednorazowej amortyzacji środków trwałych określa art. 16k ust. 7 – 13 ustawy o CIT. Do naliczenia jednorazowego odpisu amortyzacyjnego uprawnieni są podatnicy, którzy w roku podatkowym rozpoczęli działalność oraz tzw. mali podatnicy.

Prawo do jednorazowej amortyzacji nie przysługuje jednak tym podatnikom rozpoczynającym działalność, którzy zostali utworzeni:

1) w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału podatników albo

2) w wyniku przekształcenia spółki lub spółek niemających osobowości prawnej, albo

3) przez osoby fizyczne, które wniosły na poczet kapitału nowo utworzonego podmiotu uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość w złotych kwoty co najmniej 10 tys. euro.

Z kolei definicję małego podatnika zawiera art. 4a pkt 10 ustawy o CIT, zgodnie z którym status ten ma podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego VAT) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym równowartości 1 mln 200 tys. euro.

Kwotę w euro przelicza się na złote według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł. W 2012 r. małym podatnikiem jest więc ten, u którego wartość brutto przychodu ze sprzedaży w 2011 r. nie przekroczyła kwoty 5 mln 324 tys. zł.

Podatnicy spełniający podane warunki mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych zaliczonych do grupy 3-8 KŚT, z wyłączeniem samochodów osobowych, w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Przy czym łączna wartość odpisów nie może przekroczyć w roku podatkowym równowartości 50 tys. euro (w 2012 r. odpowiada to kwocie 222 tys. zł).