Na polskim płatniku będą jednak ciążyły obowiązki związane ze sporządzeniem i przesłaniem informacji IFT-1/IFT-1R. Niezbędne będzie również posiadanie certyfikatu rezydencji zleceniobiorcy.

- Jesteśmy firmą turystyczną i zamierzamy wysyłać nasze wycieczki do Holandii. W związku z tym zawieramy umowy-zlecenia i o dzieło z tamtejszymi przewodnikami. Gdzie są one opodatkowane? – czyta czytelnik.

Zleceniobiorca, który ma miejsce zamieszkania w Holandii i tam wykonuje swoje zadania, nie musi rozliczać się z podatku w Polsce. Wynika to z konwencji z 13 lutego 2002 między Rzeczpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (DzU z 2003 r. nr 216, poz. 2120).

Działalność osobista

Zgodnie z art. 3 ust. 2 tej konwencji jeżeli z jej kontekstu nie wynika inaczej, każde określenie w niej niezdefiniowane będzie miało takie znaczenie, jakie przyjmuje się według prawa tego państwa w zakresie podatków, do których ma zastosowanie konwencja.

W świetle natomiast art. 13 pkt 8 lit. a w związku z art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT przychody z umów-zleceń bądź umów o dzieło uzyskiwane od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej bądź jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej traktowane są jako przychody z działalności wykonywanej osobiście.

Podatek dochodowy od tych przychodów uzyskanych przez osoby mające miejsce zamieszkania za granicą pobiera się w formie ryczałtu w wysokości 20 proc. przychodu (art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT). Takie zasady mogą być jednak modyfikowane przez umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska (art. 29 ust. 2 ustawy o PIT).

Samodzielny charakter

Dochody z umowy-zlecenia bądź umowy o dzieło nie zostały wymienione w konwencji zawartej między Polską a Holandią. Z jej art. 14 wynika jednak, że dochody, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Holandii osiąga z wykonywania wolnego zawodu albo z innej działalności o samodzielnym charakterze, są opodatkowane tylko tam, chyba że osoba ta dysponuje zwykle stałą placówką w Polsce dla wykonywania swej działalności.

Jeżeli dysponuje ona taką stałą placówką, to dochody z tego tytułu mogą być opodatkowane w Polsce, jednak tylko w takim zakresie, w jakim mogą być przypisane tej stałej placówce.

Określenie „wolny zawód” zostało zdefiniowane w art. 14 ust. 2 konwencji. Obejmuje ono w szczególności samodzielnie wykonywaną działalność naukową, literacką, artystyczną, wychowawczą lub edukacyjną, również samodzielnie wykonywaną działalność lekarzy, prawników, inżynierów, architektów, dentystów i księgowych.

Definicja ta, przez użycie dodatkowo sformułowania „albo z innej działalności o samodzielnym charakterze”, pozwala zaliczyć do tej kategorii również działalność opartą na umowie-zleceniu bądź o dzieło, wykonywaną przez inne osoby, np. przewodników.

Co wynika z kodeksu cywilnego

W Polsce umowę-zlecenie regulują art. 734 – 751 kodeksu cywilnego (dalej k.c.). Przez umowę-zlecenie przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie (art. 734 § 1 k.c.).

Ponadto do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu (art. 750 k.c.). Kwestie związane z umową o dzieło regulują art. 627 – 646 k.c.

Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Istotą umowy o dzieło jest jego wykonanie (art. 627 k.c.). Obie umowy charakteryzują się samodzielnością zleceniobiorcy. Należy je zatem uznać za działalność o charakterze samodzielnym.

Jeśli umowa-zlecenie bądź umowa o dzieło wykonywana jest w Holandii, to zleceniobiorca nie dysponuje stałą placówką w Polsce. Należy więc przyjąć, że jego dochody nie będą podlegały opodatkowaniu w Polsce. W takiej sytuacji płatnik w Polsce nie ma obowiązku poboru podatku.

Jeśli zgodnie z umową o unikaniu podwójnego opodatkowania możliwe jest niepobranie podatku w Polsce, to należy udokumentować dla celów podatkowych miejsce zamieszkania podatnika certyfikatem rezydencji.

Konieczny certyfikat

Obowiązek jego uzyskania wynika z art. 29 ust. 2 ustawy o PIT. Potwierdza to interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 30 marca 2011 (IBPBII/1/415-1028/10/BD).

Izba uznała, że jeżeli wykonawczyni dzieła, mająca miejsce zamieszkania w Holandii, przedłoży polskiemu zleceniodawcy certyfikat rezydencji i tym samym udokumentuje dla celów podatkowych jej miejsce zamieszkania na terytorium Holandii, to dochód osiągany przez tę osobę z tytułu umowy o dzieło będzie podlegał opodatkowaniu tylko w Holandii.

Polski płatnik będzie miał jednak obowiązek sporządzenia i przesłania zagranicznemu zleceniobiorcy do końca lutego roku następującego po roku podatkowym imiennej informacji IFT-1/IFT-1R o wysokości przychodu osiągniętego przez osoby fizyczne niemające w Polsce miejsca zamieszkania (art. 42 ust. 6 w związku z art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy o PIT).

Na pisemny wniosek zleceniobiorcy polski płatnik będzie zobowiązany przesłać tę informację wcześniej, w 14 dni od dnia złożenia tego wniosku (art. 42 ust. 4 ustawy o PIT). Informacja ta (w tych samych terminach) powinna być również przesłana do polskiego urzędu skarbowego właściwego do opodatkowania osób zagranicznych.

Przykład

Polska firma handlowa zawarła umowę o dzieło z osobą mającą miejsce zamieszkania w Holandii. Ma ona przetłumaczyć jej ofertę z języka angielskiego na niderlandzki, aby prezentować ją potencjalnym kontrahentom. Osoba ta nie prowadzi działalności gospodarczej. Wynagrodzenie z tej umowy nie będzie opodatkowane w Polsce, ponieważ będzie ona wykonywana w Holandii.

Polska firma nie będzie zatem zobowiązana do poboru 20 proc. zryczałtowanego podatku. Będzie miała jednak obowiązek sporządzenia i przesłania temu podatnikowi oraz polskiemu urzędowi skarbowemu właściwemu w sprawach opodatkowania osób zagranicznych imiennej informacji IFT-1/IFT-1R.

Gdyby jednak polski płatnik nie uzyskał certyfikatu rezydencji, to powinien pobrać zryczałtowany podatek według stawki 20 proc. od wynagrodzeń zleceniobiorcy. Powinien go przekazać do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został pobrany na rachunek urzędu skarbowego właściwego dla płatnika (art. 42 ust. 1 ustawy o PIT).

Płatnik będzie miał również obowiązek przesłać informację IFT-1/IFT-1, w której wykaże kwotę pobranego podatku. Ponadto do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnik powinien przesłać roczną deklarację PIT-8AR do urzędu skarbowego właściwego według jego siedziby.