Przedstawiliśmy MF przykład firmy (spółka z o.o.), która ogrzewa należący do niej warsztat węglem. W 2011 r. zgromadziła jego zapas na całą zimę (załóżmy, że jest to 20 ton). Oczywiście nie jest w stanie precyzyjnie ustalić, ile węgla zostanie jej na 2 stycznia 2012. Może jedynie oszacować, że zapasy wynoszą mniej więcej 16 ton.

Zapytaliśmy, czy zużycie tych 16 ton węgla na cele opałowe będzie obciążone akcyzą? Jeśli tak, to jakie obowiązki ciążą na firmie?

Posiadanie bez podatku, ale...

Ministerstwo odpowiedziało: „fakt posiadania po 1 stycznia 2012 zapasów wyrobów węglowych, zgromadzonych przed tym terminem nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego. Zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy z grudnia 2008 o podatku akcyzowym (DzU z 2011 r. nr 108, poz. 626, ze zm.) obowiązek podatkowy powstanie dopiero wtedy, gdy zgromadzone zapasy wyrobów węglowych zostaną po 1 stycznia 2012:

• sprzedane na terytorium kraju,

• wywiezione poza terytorium kraju w ramach dostawy wewnątrzwspólnotowej,

• wyeksportowane,

• użyte do celów niezwolnionych od akcyzy (tzn. do celów innych niż wskazane w art. 31a ust. 2 ustawy) lub jeżeli użyte wyroby węglowe zostały uzyskane w drodze czynu zabronionego pod groźbą kary, a także

• w przypadku powstania ubytków magazynowanych wyrobów węglowych”.

...użycie jest nim obciążone

Dalej MF podkreśla, że w przypadku użycia zapasów wyrobów węglowych do celów określonych w art. 31a ust. 2 (dot. np. zwolnień dla gospodarstw domowych) ustawy o podatku akcyzowym będą one zwolnione z tego podatku.

Natomiast „gdy podmiot posiadający zapasy wyrobów węglowych użyje ich po 1 stycznia 2012  do celów innych niż uprawniające do zwolnienia od akcyzy, będzie obowiązany do złożenia deklaracji podatkowej oraz obliczenia i wpłacenia akcyzy na rachunek właściwej izby celnej (za miesięczne okresy rozliczeniowe), w terminie do 25 dnia przypadającego w drugim miesiącu od miesiąca, w którym wyroby węglowe zostały użyte”.

Konieczna inwentaryzacja...

Zdaniem MF „podmiot posiadający zapasy wyrobów węglowych będzie obowiązany do określenia ilości wyrobów węglowych użytych po 1 stycznia 2012  do celów uprawniających do zwolnienia od akcyzy oraz do celów, które do takiego zwolnienia nie uprawniają. Jeżeli dokładne obliczenie ilości węgla użytego do poszczególnych celów nie będzie możliwe, ilość tę należy ustalić szacunkowo, np. w oparciu o dane wynikające z rachunku kosztów przedsiębiorstwa”.

...oraz rejestracja w urzędzie celnym

MF zwraca też uwagę na art. 16 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym. Otóż podmiot prowadzący działalność gospodarczą jest obowiązany, przed dniem wykonania pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu akcyzą lub pierwszej czynności z wykorzystaniem wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu celnego zgłoszenie rejestracyjne.

Jego  wzór jest w rozporządzeniu ministra finansów z 24 lutego 2009 w sprawie wzorów dokumentów związanych z rejestracją w zakresie podatku akcyzowego (DzU nr 32, poz. 226).

Którzy odbiorcy korzystają ze zwolnienia

Zgodnie z art. 31a ust. 2 ustawy o podatku akcyzowym zwalnia się od akcyzy wyroby węglowe zużywane:

• w procesie produkcji energii elektrycznej;

• w procesie produkcji wyrobów energetycznych;

• przez gospodarstwa domowe, organy administracji publicznej, jednostki Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, podmioty systemu oświaty, o których mowa w art. 2 ustawy z 7 września 1991 o systemie oświaty, żłobki i kluby dziecięce, o których mowa w ustawie z 4 lutego 2011 o opiece nad dziećmi w wieku do lat trzech, podmioty lecznicze, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z 15 kwietnia 2011 o działalności leczniczej, jednostki organizacyjne pomocy społecznej, o których mowa w art. 6 pkt 5 ustawy z 12 marca 2004 o pomocy społecznej, organizacje, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z 24 kwietnia 2003 o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie;

• do przewozu towarów i pasażerów koleją;

• do łącznego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej;

• w pracach rolniczych, ogrodniczych, w hodowli ryb oraz w leśnictwie;

• w procesach mineralogicznych, elektrolitycznych i metalurgicznych oraz do redukcji chemicznej;

• przez zakłady energochłonne do celów opałowych;

• przez podmioty gospodarcze, w których wprowadzone zostały w życie systemy prowadzące do osiągania celów dotyczących ochrony środowiska lub do podwyższenia efektywności energetycznej.