Roboty budowlano-montażowe – kiedy wystawiać paragon

- Jesteśmy producentem stolarki okiennej. Jeśli zamówienie złoży osoba prywatna, to dostarczane wyroby montujemy w domu lub mieszkaniu (zawieramy umowę o wykonanie robót budowlanych). W którym momencie powinniśmy zarejestrować sprzedaż za pomocą kasy rejestrującej?

– pyta czytelnik.

Sprzedaż dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, co do zasady, jest dokumentowana paragonem fiskalnym. Sprzedawca jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o należny VAT. Aby obrót i podatek mogły zostać uznane za „należne” w rozumieniu przepisów o VAT, musi powstać w stosunku do nich obowiązek podatkowy. Dopiero wtedy pojawia się obowiązek wystawienia paragonu.

Obowiązek podatkowy

Obowiązek podatkowy zawsze powstaje na określony dzień. W przypadku sprzedaży większości towarów i usług dla osób prywatnych obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi (art. 19 ust. 1 ustawy o VAT).

Wówczas sprzedaż jest ewidencjonowana za pomocą kasy fiskalnej niezwłocznie po wydaniu towaru lub wykonaniu usługi. Jednak nie zawsze tak się dzieje.

Ewidencja sprzedaży towarów i usług, w stosunku do której obowiązek podatkowy powstaje w sposób szczególny, następuje w innym terminie niż dzień wydania towaru lub wykonania usługi.

Zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d ustawy o VAT w przypadku usług budowlanych lub budowlano-montażowych obowiązek podatkowy powstaje:

• w dniu otrzymania całości lub części zapłaty lub

• 30 dnia, licząc od dnia wykonania usługi,

w zależności od tego, które z tych dwóch zdarzeń wystąpi wcześniej.

W dniu powstania obowiązku podatkowego podatnik ten powinien zewidencjonować sprzedaż dla osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej za pomocą kasy fiskalnej.

Problem jednak w tym, że ustawa o VAT nie definiuje pojęcia „usług budowlanych lub budowlano-montażowych”, o których mowa w art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d. Do końca 2010 r. podstawę do kwalifikacji towarów i usług dla celów VAT stanowiła  Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług z 1997 r.

Obecnie art. 5a ustawy o VAT mówi, że przy identyfikacji towarów i usług stosuje się klasyfikacje statystyczne, o ile przepisy o VAT powołują dla nich symbole statystyczne. Regulacja wskazująca na datę powstania obowiązku podatkowego dla usług budowlanych i budowlano-montażowych nie odwołuje się do takich symboli statystycznych.

Decydują inne przepisy

Skoro w prawie podatkowym nie ma regulacji, które wyjaśniałyby znaczenie pojęcia „usługa budowlana lub budowlano-montażowa”, to posiłkowo trzeba posłużyć się definicjami wynikającymi z odrębnych ustaw.

Przez roboty budowlane, zgodnie z definicją wynikającą z art. 3 pkt 7 ustawy z 7 lipca 1994 Prawo budowlane (tekst jedn. DzU z 2010 r. nr 243, poz. 1623 ze zm.; dalej  upb), należy rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego.

Sprzedaż stolarki otworowej wraz z jej montażem, następująca zazwyczaj w wykonaniu budowy (art. 3 pkt 6 upb) lub remontu (art. 3 pkt 8 upb) budynku mieszkalnego, mieści się w tej definicji.

W celu ustalenia, czy daną czynność należy uznać za usługę budowlaną lub budowlano-montażową w rozumieniu ustawy o VAT, można pomocniczo zastosować PKWiU z 2008 r. Na taką możliwość wskazała Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 24 maja 2011 (IPPP2-443-239/11-2/AK).

W PKWiU z 2008 r. roboty budowlane zostały sklasyfikowane w sekcji F „obiekty budowlane i roboty budowlane”, dział 41 – 43. Pod symbolem 43.32.10.0 tej klasyfikacji wskazano na „roboty instalacyjne stolarki budowlanej”, obejmujące m.in. instalowanie okien, futryn okiennych z drewna i innych materiałów.

Zasady szczególne

Sprzedaż stolarki okiennej montowanej w mieszkaniu lub domu klienta jest uznawana za robotę budowlaną zarówno w rozumieniu prawa budowlanego, jak i PKWiU z 2008 r. Wobec tego dla tej czynności obowiązek podatkowy powstaje w sposób szczególny określony przez art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d ustawy o VAT.

Dlatego obrót ze sprzedaży roboty budowlanej wykonanej w budynku mieszkalnym osoby prywatnej, obejmującej montaż wyrobów budowlanych producenta, należy zewidencjonować za pomocą kasy fiskalnej w dniu otrzymania zapłaty lub – w razie braku zapłaty – 30 dnia, licząc od dnia wykonania usługi.

Przykład

Firma Dobre Okna sp. z o.o. jest producentem i dostawcą okien. Spółka zawarła umowę o wykonanie robót budowlanych z osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej.

W ramach tej umowy wykonawca jest zobowiązany do zamontowania w domu jednorodzinnym okien zamówionych przez klienta.

Wykonanie roboty budowlanej zostało stwierdzone 18 listopada 2011 podpisaniem protokołu zdawczo-odbiorczego. Cała należność za wykonaną usługę wpłynęła na rachunek bankowy firmy 3 grudnia 2011.

Spółka powinna wystawić paragon 3 grudnia.

Wtedy bowiem powstał obowiązek podatkowy. Pomimo  że wykonanie usługi (stwierdzone protokołem) nastąpiło już w listopadzie, to obrót ze sprzedaży wraz z podatkiem należnym sprzedawca wykaże w deklaracji VAT za grudzień 2011.