Korzystanie z usług zewnętrznych w zakresie obsługi informatycznej, rachunkowej, finansowej i kadrowej nie ma wpływu na niezależność funkcjonowania.

Tak orzekł NSA 27 września 2011 (I FSK 1383/10)

.

W ramach jednej spółki prowadzona jest zarówno działalność produkcyjna, jak i dystrybucyjna. Spółka planuje wyodrębnienie pionu produkcyjnego i utworzenie odrębnego podmiotu do prowadzenia tego typu działalności. W tym celu w drodze aportu zostaną przeniesione składniki majątkowe spółki, które służyły jej do prowadzenia działalności produkcyjnej (nieruchomości, maszyny, uzyskane pozwolenia itd.).

Nie zostaną jednak przeniesione składniki niezwiązane bezpośrednio z prowadzoną przez spółkę działalnością produkcyjną, tj. księgi handlowe, składniki majątkowe i niemajątkowe oraz pracownicy spółki związani z prowadzeniem księgowości, kadrami oraz działem informatycznym a także składniki majątkowe i niemajątkowe związane z działalnością handlową spółki.

We wniosku o interpretację spółka zapytała, czy wnoszone aportem składniki można potraktować jako zorganizowaną część przedsiębiorstwa (zcp) i tym samym nie naliczać VAT od aportu zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. Organ podatkowy wskazał, że wniesionych przez spółkę składników majątkowych nie można uznać za zcp, bo nie jest to część samodzielna. Argumentował, że spółka już we wniosku o interpretację wskazała, że nowo powstała spółka będzie korzystała z pomocy podmiotu trzeciego w zakresie prowadzenia usług księgowych oraz obsługi finansowej i informatycznej.

WSA w Krakowie  nie podzielił stanowiska fiskusa (I SA/Kr 29/10).

Sprawa trafiła przed NSA, który oddalił skargę organu i wskazał, że wykonywanie na rzecz przedsiębiorstwa usług informatycznych, finansowych czy księgowych przez podmiot trzeci nie ma wpływu na zdolność przedsiębiorstwa do wykonywania swoich zadań gospodarczych, a o samodzielność w wykonywaniu tego rodzaju zadań chodziło ustawodawcy w definicji zcp zawartej w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

—Paweł Buda współpracownik Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Komentuje Natalia Kujawa, starsza konsultantka w dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie)

Rozróżnienie, czy dane składniki tworzą zorganizowany zespół a jeśli tak, to czy jest on przedsiębiorstwem bądź jego zorganizowaną częścią, rodzi w praktyce wiele trudności. Wytyczenie jasnych zasad czy granic jest niezwykle trudne. Zgodnie z definicją zawartą w ustawie o VAT  i w ustawie o CIT, aby można było mówić o zcp, powinny być łącznie spełnione poniższe warunki:

• musi istnieć organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania,

• zespół ten musi być organizacyjnie i finansowo wydzielony w istniejącym przedsiębiorstwie,

• składniki tego zespołu muszą być przeznaczone do realizacji określonych zadań gospodarczych,

• zespół ten mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące wskazane zadania gospodarcze.

W praktyce organy podatkowe interpretują tę definicję bardzo zawężająco, niechętnie przyznając danym zespołom składników przymiot zcp. Przykładowo wymagają, by na nabywcę zostały przeniesione wszystkie zobowiązania, a wyłączenie choćby części powoduje utratę statusu zcp (tak np. Izba Skarbowa w Katowicach w piśmie z 12 października 2010, IBPP3/443-507/10/IK).

Także w omawianej sprawie organy zastosowały zawężającą definicję zcp. Podważyły spełnienie ostatniego z wyżej wskazanych warunków. Fiskus warunek ten rozumie jako potencjalną zdolność zcp do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielnego podmiotu gospodarczego i to jeszcze w ramach istniejącego przedsiębiorstwa.

Zdaniem organów podatkowych to, że już z chwilą wniesienia aportu do nowo powstałej spółki produkcyjnej zostanie zawarta umowa outsourcingowa z dotychczas istniejącą spółką o świadczenie usług w zakresie kadr, informatycznych, księgowych i finansowych, świadczy o braku samodzielności zbywanej masy majątkowej i tym samym braku spełnienia przesłanek przesądzających o istnieniu zcp.

NSA słusznie nie zgodził się z taką interpretacją.

W ocenie sądu zlecenie na zewnątrz wyżej wskazanych pozaprodukcyjnych czynności nie ma wpływu na to, że przenoszony zespół składników może samodzielnie wykonywać swoje zadanie gospodarcze, jakim jest produkcja. Stanowisko fiskusa nie uwzględnia rzeczywistości gospodarczej, w której coraz więcej firm zleca wykonywanie wielu czynności na zewnątrz, np. usług księgowych, a fakt istnienia przedsiębiorstwa nie jest w ich przypadku kwestionowany.

Nieracjonalny wydaje się wymóg całkowitej samowystarczalności przenoszonych składników wydzielonych z danego przedsiębiorstwa, podczas gdy samo przedsiębiorstwo tego wymogu spełnić nie musi i przykładowo może zlecać wykonywanie usług księgowych osobom trzecim.

Podsumowując, komentowany wyrok należy ocenić zdecydowanie pozytywnie i mieć nadzieję na mniej rygorystyczną interpretację przez organy podatkowe regulacji dotyczących spełnienia przesłanek istnienia zcp w przyszłości.

 

Zobacz serwis:

VAT » Co i jak podlega opodatkowaniu » Przedsiębiorstwo i zorganizowana część przedsiębiorstwa