Za niepobranie zaliczek lub niewpłacenie podatku na konto urzędu skarbowego płatnicy ponoszą odpowiedzialność karnoskarbową.
W myśl art. 77 § 1 kodeksu karnego skarbowego (k.k.s.) płatnik, który nie wpłaca pobranego podatku w terminie na rzecz właściwego organu, podlega grzywnie (a w niektórych przypadkach karze pozbawienia lub ograniczenia wolności).
Takie same kary grożą również płatnikowi, który nie pobrał podatku albo pobrał go, ale w kwocie niższej od należnej. W zależności od konkretnego przypadku czyny te mogą stanowić przestępstwo lub wykroczenie skarbowe.
Kiedy przestępstwo, a kiedy wykroczenie
Przestępstwo skarbowe to czyn zabroniony przez kodeks pod groźbą grzywny określonej w stawkach dziennych (od 10 do 720, przy czym stawka dzienna nie może być niższa od 1/30 części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej 400-krotności), kary ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności.
Wykroczenie skarbowe z kolei to czyn zabroniony przez kodeks pod groźbą grzywny określonej kwotowo (od 1/10 do 20-krotności minimalnego wynagrodzenia), jeżeli kwota uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej albo wartość przedmiotu czynu nie przekracza pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia (obecnie 6930 zł; 5 x 1386 zł). Wykroczeniem skarbowym jest także inny czyn zabroniony, jeżeli kodeks tak stanowi.
Odpowie pomocnik...
Z kodeksu karnego skarbowego wynika, że odpowiedzialność karną może ponieść tylko osoba fizyczna. Dlatego że tylko jej można przypisać winę. Jeśli zatem w grę będzie wchodziła odpowiedzialność osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, zastosowanie znajdzie art. 9 § 3 k.k.s.
Mówi on, że za przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe odpowiada, jak sprawca, także ten, kto na podstawie przepisu prawa, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznego wykonywania zajmuje się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi, osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, której odrębne przepisy przyznają zdolność prawną.
...ale i tak zapłaci przedsiębiorca
Oznacza to, że np. w spółkach – gdy są one płatnikami – konieczne jest wyznaczenie osób, do których obowiązków będzie należało obliczanie i pobieranie podatków oraz terminowe wpłacanie organowi podatkowemu pobranych kwot.
Co więcej osoby te należy zgłosić do urzędu skarbowego w terminie wyznaczonym do pierwszej wpłaty, a w razie zmiany wyznaczonej osoby – w terminie 14 dni od dnia, w którym jej dokonano. Zobowiązują do tego przepisy op.
Gdy mimo to osób takich spółki nie wyznaczą, poniosą odpowiedzialność również za to na podstawie art. 79 § 1 k.k.s. (zgodnie z nim płatnik, który nie wyznacza w wymaganym terminie osoby, do której obowiązków należy obliczanie i pobieranie podatków oraz terminowe wpłacanie organowi podatkowemu pobranych kwot, lub nie zgłasza właściwemu miejscowo organowi podatkowemu wymaganych danych takiej osoby, podlega grzywnie za wykroczenie skarbowe).
Aby takie osoby poniosły odpowiedzialność z k.k.s., konieczne jest przypisanie im winy. Osoby takie będą odpowiadały – z mocy art. 9 § 3 k.k.s. – również, gdy zostaną wyznaczone do rozliczania podatku przez osoby fizyczne.
Ale uwaga! To, że osoby te mogą ponieść odpowiedzialność z k.k.s., nie oznacza jeszcze, że płatnik może spać spokojnie. Do zapłaty niepobranych zaliczek powiększonych o odsetki nadal zobowiązany będzie płatnik. Zobowiązują go do tego przepisy op (art. 26a i 30).
Jak orzekł bowiem WSA w Warszawie w wyroku z 15 listopada 2005 (III SA/Wa 1077/05), przed organem skarbowym za zobowiązania podatkowe odpowiada wyłącznie przedsiębiorca.
Jego stosunki z zatrudnioną na zlecenie księgową nie mają znaczenia. Podatnik nie ma podstaw do obciążania odpowiedzialnością innej osoby również wtedy, gdy twierdzi, że nadużyła ona zaufania, prowadząc firmę w ramach pomocy rodzinnej (wyrok NSA z 15 lutego 2001, III SA 2842/99). W takiej sytuacji może ona – co najwyżej – ponieść odpowiedzialność wobec podatnika na drodze cywilnej.
14 dni
ma płatnik na poinformowanie urzędu skarbowego o zmianie wyznaczonej osoby, do której obowiązków należy obliczanie i pobieranie podatków oraz terminowe wpłacanie organowi podatkowemu pobranych kwot
Zobacz serwisy:
» Dobra Firma » Podatki i księgi » Podatek dochodowy » PIT i CIT » Obowiązki płatnika
» Podatek dochodowy » Dochody pracownika i zleceniobiorcy » Zaliczka na podatek
» W urzędzie skarbowym » Zaległości podatkowe