Od początku tego roku, po odejściu od identyfikowania towarów i usług dla celów VAT za pomocą klasyfikacji statystycznych (PKWiU), ponownie rozgorzała dyskusja na temat odliczania podatku naliczonego od usług gastronomicznych i kateringowych.
Mało osób zastanawia się, czy w obecnym stanie prawnym istnieje prawo do odliczenia VAT z faktur dokumentujących nabycie usług stołówkowych. A to też problem do rozważenia.
Zakaz dla usług gastronomicznych
Zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług gastronomicznych.
Do końca 2010 r. o kwalifikacji podatkowej usług stołówkowych (a także kateringowych) oraz usług gastronomicznych decydowało przyporządkowanie do określonej grupy statystycznej według PKWiU z 1997 r.
Usługi gastronomiczne były oznaczone symbolem 55.3, a usługi przygotowywania i dostarczania posiłków podmiotom zewnętrznym miały symbol 55.5 – usługi stołówkowe i usługi dostarczania posiłków dla odbiorców zewnętrznych (tzw. katering).
Przyjmowało się więc, że usługi stołówkowe czy też kateringowe są inną kategorią niż usługi gastronomiczne. W konsekwencji do końca 2010 r. istniało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy ich nabyciu.
Symbol PKWiU bez znaczenia
Od 1 stycznia 2011, dla oceny – pod kątem możliwości odliczania podatku naliczonego – czy mamy do czynienia z usługą stołówkową, kateringową czy też gastronomiczną, nie ma znaczenia symbol PKWiU tej usługi.
Jak wskazuje art. 5a ustawy o VAT, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, tylko jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne. W art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT prawodawca nie posłużył się symbolem statystycznym.
Gdzie szukać definicji
Żadne z wymienionych pojęć (usługa gastronomiczna/kateringowa/stołówkowa) nie zostało zdefiniowane w samej ustawie o VAT. Jednocześnie w obowiązującym we wszystkich krajach Unii Europejskiej (w tym także w Polsce) rozporządzeniu wykonawczym Rady (UE) nr 282/2011 z 15 marca 2011, ustanawiającym środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zawarto definicję usługi restauracyjnej i kateringowej. Dodatkowo definicję usługi gastronomicznej znajdziemy w słowniku języka polskiego.
W konsekwencji w celu ustalenia prawa do odliczenia podatku naliczonego od nabywanych usług restauracyjnych, kateringowych, gastronomicznych:
- w stosunku do dwóch pierwszych należy posłużyć się definicją zawartą w przywołanym rozporządzeniu,
- w stosunku do usługi gastronomicznej – definicją zawartą w słowniku języka polskiego.
Restauracyjne i kateringowe
Jak czytamy w art. 6 ust. 1 i 2 tego rozporządzenia, usługi restauracyjne i kateringowe oznaczają usługi polegające na dostarczaniu gotowej lub niegotowej żywności lub napojów albo żywności i napojów, przeznaczonych do spożycia przez ludzi, wraz z odpowiednimi usługami wspomagającymi pozwalającymi na ich natychmiastowe spożycie.
Dostarczanie żywności lub napojów bądź żywności i napojów stanowi jedynie element większej całości, w której muszą przeważać usługi. Usługi restauracyjne polegają na świadczeniu takich usług w lokalu należącym do usługodawcy, podczas gdy usługi kateringowe na świadczeniu takich usług poza lokalem usługodawcy.
Za usługi kateringowe i restauracyjne nie uznaje się dostawy gotowej lub niegotowej żywności lub napojów albo dostawy gotowej lub niegotowej żywności i napojów wraz z ich transportem lub bez niego, ale bez żadnych innych usług wspomagających.
Pojęcie ze słownika
Natomiast, jak czytamy w internetowym słowniku PWN (http://sjp.pwn.pl/szukaj/gastronomia), gastronomia to działalność produkcyjno-usługowa, obejmująca prowadzenie restauracji, barów itp. Zatem z usługą gastronomiczną mamy do czynienia wtedy, gdy posiłek jest podany w miejscu, w którym jest on przyrządzany (np. restauracja, bar).
Zakład żywienia zbiorowego
Definicja usług stołówkowych nie została ujęta ani w rozporządzeniu wykonawczym Rady (UE) nr 282/2011, ani w słowniku języka polskiego. W słowniku znajduje się jedynie definicja słowa „stołówka”, które oznacza zakład żywienia zbiorowego przy instytucji czy też salę jadalną takiego
zakładu. Dlatego też, moim zdaniem, należy ją kwalifikować według kryteriów (cech charakterystycznych) przypisywanych ogólnie usługom gastronomicznym czy też kateringowym. W ujęciu ogólnym (gospodarczym) niewątpliwie bowiem są to usługi należące do kategorii gastronomicznych (żywienia).
Ważne, gdzie przyrządzone
Zatem, by udzielić odpowiedzi na pytanie, czy od nabywanych usług stołówkowych przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, należy ustalić:
- czy podawane w stołówce posiłki są również w niej bezpośrednio przygotowywane (w stołówce jest również kuchnia, w której są przygotowywane posiłki) – wówczas, moim zdaniem, mamy do czynienia z usługą restauracyjną/gastronomiczną, od której nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego;
- czy też posiłki są przygotowywane w innym miejscu, a stołówka oznacza jedynie salę, do której o wyznaczonej porze dostarczono posiłki i podano je osobom wskazanym przez klienta (ewentualnie posiłki jedynie podgrzano, aby miały odpowiednią temperaturę) – wówczas mamy do czynienia z odpowiednikiem usługi kateringowej, od której możliwe jest odliczenie VAT naliczonego.
Autorka jest doradcą podatkowym, zastępcą dyrektora Departamentu Podatków Pośrednich ECDDP sp. z o.
o.
Zobacz więcej w serwisie:
»
»
»
»
»
Usługi gastronomiczne, noclegowe i kateringowe
Dobra Firma » Podatki i księgi » Poradniki podatkowe » Zmiany w VAT w 2011 r.
