Jeżeli bowiem złożył wniosek o stwierdzenie nadpłaty wraz ze skorygowanym zeznaniem (deklaracją), to oprocentowanie przysługuje mu od tego momentu tylko wtedy, gdy:

- nadpłata nie zostanie zwrócona w ciągu 30 dni od  wydania decyzji stwierdzającej nadpłatę lub określającej wysokość nadpłaty – jeżeli organ podatkowy stwierdził nadpłatę w innej wysokości niż wskazana we wniosku podatnika,

- decyzja stwierdzająca nadpłatę nie zostanie wydana w terminie dwóch miesięcy od dnia złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty (tu również chodzi o sytuację, gdy organ podatkowy stwierdza nadpłatę w innej wysokości niż wskazana we wniosku podatnika),

- nadpłata nie zostanie zwrócona w ciągu dwóch miesięcy od  złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wraz ze skorygowaną deklaracją, a jeśli nadpłata powstała z dniem złożenia zeznania rocznego w podatku dochodowym, to w terminie trzech miesięcy; to dotyczy sytuacji, gdy organ podatkowy nie kwestionuje wykazanej przez podatnika wysokości nadpłaty.

Szczególne sytuacje

Jeżeli terminy te nie zostaną zachowane, oprocentowanie będzie należne od dnia złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wraz ze skorygowaną deklaracją (art. 78 § 3 pkt 3 ordynacji podatkowej).

Gdyby natomiast nadpłata została zwrócona na skutek uchylenia przez organ odwoławczy decyzji ustalającej wysokość podatku (np. podatku od nieruchomości u osób fizycznych), to podatnik powinien dostać oprocentowanie liczone już od dnia powstania nadpłaty (art. 78 § 3 pkt 1 op).

Od tego samego dnia liczy się oprocentowanie, gdy decyzję organu podatkowego pierwszej instancji uchyli sąd (lub stwierdzi jej nieważność).

Jeśli nadpłata powstała na skutek orzeczenia ETS, odsetki przysługują za okres:

- od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu – pod warunkiem że podatnik złoży wniosek o zwrot nadpłaty w terminie 30 dni od dnia publikacji sentencji orzeczenia ETS w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej,

- od dnia powstania nadpłaty do 30 dnia od dnia publikacji sentencji orzeczenia ETS w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej – jeżeli podatnik spóźni się ze złożeniem wniosku o zwrot nadpłaty i złoży go po upływie 30 dni od dnia publikacji orzeczenia ETS.

Odsetki od odsetek

Oprocentowanie nadpłaty należy się również w sytuacji, gdyby podatnik na skutek kontroli podatkowej lub skarbowej zapłacił zaległość podatkową wraz odsetkami za zwłokę, a następnie okazałoby się, że zrobił to niesłusznie, bo decyzja podatkowa została wydana niezgodnie z prawem. Co więcej, oprocentowanie należy się w takiej sytuacji nie tylko od nienależnie zapłaconej kwoty rzekomej zaległości podatkowej, ale i od wpłaconych odsetek za zwłokę.

Od 5 czerwca 2001 wynika to wprost z art. 72 § 1 pkt 1 op, ale wcześniej organy podatkowe odmawiały podatnikom oprocentowania od odsetek za zwłokę od nienależnej zaległości podatkowej. Dopiero Trybunał Konstytucyjny uznał, że przepisy w tym zakresie były niekonstytucyjne (wyrok z 21 lipca 2010, SK 21/08).

Uwaga, wprawdzie podatnik dostanie oprocentowanie od odsetek od zaległości podatkowych wpłaconych od nienależnej zaległości podatkowej, ale na oprocentowanie tego oprocentowania nie ma już co liczyć.

Dotyczy to sytuacji, gdy organ podatkowy zwraca niesłusznie zapłacony podatek, ale kwota zwrotu nie pokrywa całej nadpłaty wraz z jej oprocentowaniem. Wówczas  zwróconą kwotę zalicza się proporcjonalnie na poczet  nadpłaty oraz jej oprocentowania w takim stosunku, w jakim w dniu zwrotu pozostaje kwota nadpłaty do kwoty oprocentowania (art. 78a op).

„W takiej sytuacji oprocentowanie przysługuje wyłącznie od kwoty nadpłaty, która w związku z proporcjonalnym zaliczeniem nie została pokryta zwrotem podatku dokonanym przez organ podatkowy.

Oprocentowanie nie przysługuje natomiast od kwoty oprocentowania, która w związku z proporcjonalnym zaliczeniem nie została pokryta zwrotem podatku dokonanym przez organ podatkowy” – stwierdził WSA w Poznaniu w wyroku z 10 czerwca 2011 (I SA/Po 338/11).

Przykład

Na skutek kontroli podatkowej naczelnik urzędu skarbowego ustalił Joannie K. zobowiązanie podatkowe w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów. Joanna K. wpłaciła całą kwotę zaległości (45 tys. zł) wraz z odsetkami za zwłokę, które wyniosły – przyjmijmy – 5 tys. zł.

W sumie zapłaciła 50 tys. zł. Na skutek odwołania Joanny K. dyrektor izby skarbowej uchylił w całości decyzję naczelnika urzędu skarbowego. Joannie K. należał się zwrot nadpłaty (na którą złożyła się uiszczona przez nią rzekoma zaległość podatkowa wraz z wpłaconymi odsetkami za zwłokę) oraz oprocentowanie liczone od dnia powstania nadpłaty do dnia zwrotu.

Urząd skarbowy zwrócił najpierw część nadpłaty, tylko  30 tys. zł. Do dnia zwrotu oprocentowanie nadpłaty (rozumianej jako zaległość podatkowa z wpłaconymi odsetkami za zwłokę) wyniosło 10 tys. zł.

Ponieważ kwota zwrotu (30 tys. zł) nie pokryła nadpłaty wraz z jej oprocentowaniem (50 tys. zł + 10 tys. zł = 60 tys. zł), to zwróconą kwotę należało zaliczyć proporcjonalnie na poczet nadpłaty oraz jej oprocentowania w takim stosunku, w jakim w dniu zwrotu pozostawała kwota nadpłaty do kwoty oprocentowania. Stosunek ten wynosił 5:1.

Zatem z kwoty 30 tys. zł zwróconej przez urząd 25 tys. zł przypadało na nadpłatę, a 5 tys. zł na jej oprocentowanie. Od pozostałych do zwrotu 25 tys. zł nadpłaty nadal będzie biegło oprocentowanie. Natomiast – jak wynika z wyroku WSA w Poznaniu – od pozostałych do zwrotu 5 tys. zł z tytułu oprocentowania nadpłaty odsetki już nie będą naliczane.

W jakiej wysokości

Nadpłata podlega oprocentowaniu w wysokości równej wysokości odsetek za zwłokę pobieranych od zaległości podatkowych (78 § 1 op).

Zasadą jest, że nadpłata wraz z odsetkami podlega z urzędu zaliczeniu na poczet zaległości podatkowych oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a dopiero gdy ich nie ma, jest zwracana z urzędu, chyba że podatnik złoży wniosek o zaliczenie jej na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych (art. 76 § 1 op).

Nadpłata jest zwracana na rachunek bankowy podatnika. Może być zwrócona w gotówce, jeżeli nie ma on obowiązku posiadania rachunku. W sprawach zaliczenia nadpłaty na poczet zaległych oraz bieżących zobowiązań podatkowych organ podatkowy wydaje postanowienie, na które służy zażalenie. -

Czytaj również:

Zobacz serwis:

Podatki i księgi » W urzędzie skarbowym » Nadpłata