Z limitowanym zwolnieniem składkowym mamy do czynienia, gdy umarzamy pracownikowi mieszkaniową pożyczkę przyznaną ze środków funduszu socjalnego-bytowego utwo- rzonego na podstawie układu zbiorowego, pod warunkiem że:
- nie tworzymy zfśs, bo nie mamy takiego obowiązku (wypłacamy świadczenia urlopowe) albo zwolniliśmy się z niego,
- regulamin funduszu socjalno-bytowego dopuszcza udzielanie zatrudnionym pożyczek na cele mieszkaniowe oraz w szczególnych okolicznościach możliwość uwolnienia od tego zobowiązania (§ 2 ust. 1 pkt 20 rozporządzenia składkowego).
Wartość przekazanego pod- władnemu nieodpłatnego świadczenia (umorzenie pożyczki albo jej części) jest wówczas wolna od składek do wysokości ustawowego odpisu socjalnego za zatrudnionego w normalnych warunkach, czyli w br. do kwoty 1093,93 zł (37,5 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2010).
Kwotę umorzenia ponad ten pułap doliczamy do pozostałych przychodów pracownika, jakie uzyskał on w miesiącu umorzenia pożyczki i łącznie oskładkowujemy. Razem też wykazujemy je w imiennym raporcie miesięcznym ZUS RCA składanym za podwładnego za ten miesiąc.
Umorzona kwota pożyczki nie jest w żaden sposób zwolniona z podatku dochodowego od osób fizycznych. Należy ją więc w całości opodatkować, z ewentualnością ograniczenia poboru zaliczki. Odprowadzony z jego tytułu podatek dochodowy wykazujemy w PIT-11 przekazywanym zatrudnionemu bądź też sami ujmujemy w PIT-40 sporządzanym za niego.
Przykład
Pan Filip, zatrudniony jako stróż nocny, uzyskuje płacę w stałej stawce miesięcznej 2300 zł. Spółka nie prowadzi zfśs, ale na mocy układu zbiorowego założyła fundusz socjalno-bytowy.
Regulamin funduszu socjalno-bytowego przewiduje pożyczki mieszkaniowe dla personelu oraz możliwość ich umorzenia w szczególnie uzasadnionych wypadkach.
Pracownik uzyskał 18 000 zł takiej pożyczki, a w kwietniu 2011 prezes umorzył mu pozostałe do spłacenia 15 000 zł z powodu przewlekłej i wymagającej wysokich nakładów finansowych choroby pana Filipa. Mężczyźnie przysługują podwyższone koszty uzyskania przychodów, złożył PIT-2.
Lista płac pana Filipa za kwiecień 2011 r.:
Przychód:
1) wynagrodzenie 2300 zł
2) wartość umorzonej pożyczki 15000 zł
Składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika
1) podstawa wymiaru 2300 zł
składka emerytalna 2300 zł x 9,76 proc. = 224,48 zł
składki rentowe 2300 zł x 1,5 proc. = 34,50 zł
składka chorobowa 2300 zł x 2,45 proc. = 56,35 zł
razem 315,33 zł
2) podstawa wymiaru 15 000 zł – 1093,93 zł zwolnienia składkowego = 13 906,07 zł
składka emerytalna 13 906,07 zł x 9,76 proc. = 1357,23 zł
składki rentowe 13 906,07 zł x 1,5 proc. = 208,59 zł
składka chorobowa 13 906,07 zł x 2,45 proc. = 340,70 zł
razem 1906,52 zł
Składka na ubezpieczenie zdrowotne
1) podstawa wymiaru 2300 zł – 315,33 zł = 1984,67 zł
pełna składka zdrowotna 1984,67 zł x 9 proc. = 178,62 zł
składka zdrowotna do odliczenia z podatku
1984,67 zł x 7,75 proc. = 153,81 zł
2) podstawa wymiaru 13 906,07 zł – 1906,52 zł
= 11 999,55 zł
pełna składka zdrowotna 11 999,55 zł x 9 proc. = 1079,96 zł
składka zdrowotna do odliczenia z podatku
11 999,55 zł x 7,75 proc. = 929,97 zł
Podatek dochodowy
1) podstawa opodatkowania
2300 zł – (315,33 zł + 139,06 zł) = 1845,61 zł,
po zaokrągleniu 1846 zł
pełny podatek (1846 zł x 18 proc.) – 46,33 zł = 285,95 zł
podatek do odprowadzenia do US
285,95 zł – 153,81 zł = 132,14 zł, po zaokrągleniu 132 zł
2) podstawa opodatkowania 15 000 zł – 1906,52 zł = 13 093,48 zł, po zaokrągleniu 13 093 zł
pełny podatek 13 093 x 18 proc. = 2356,74 zł
podatek do odprowadzenia do US 2356,74 zł – 929,97 zł = 1426,77 zł,
po zaokrągleniu 1427 zł, a po ograniczeniu poboru zaliczki 0 zł
Kwota do wypłaty:
2300 zł – (315,33 zł + 1906,52 zł + 178,62 zł + 1079,96 zł + 132 zł + 0 zł) = 0 zł
Na wniosek pana Filipa pracodawca ograniczył do 0 zł pobór w kwietniu 2011 zaliczki na podatek dochodowy od umorzonej części pożyczki, a w następnych miesiącach do 500 zł.
Doliczenie wartości umorzonej pożyczki do wynagrodzenia za pracę wypłaconego w kwietniu spowodowało odpowiednie zwiększenie składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz zaliczki podatkowej.
W związku z tym pan Filip musi w gotówce wpłacić pracodawcy:
- 1180,43 zł tytułem składek zdrowotnych, na co składa się 100,47 zł składki zdrowotnej od wynagrodzenia za pracę (178,62 zł pełnej składki zdrowotnej od wynagrodzenia za pracę – 78,15 zł dochodu podwładnego pozostałego po potrąceniu składek na ubezpieczenia społeczne) oraz 1079,96 zł składki zdrowotnej od umorzonej części pożyczki,
- 132 zł zaliczki podatkowej od wynagrodzenia za pracę.
Pan Filip powinien wpłacić wskazane kwoty, czyli razem 1312,43 zł (1180,43 zł + 123 zł) szefowi w gotówce przed dokonaniem umorzenia pożyczki.
Czytaj również:
Darowana pożyczka - jaki PIT i ZUS?
Od umorzonego zobowiązania socjalnego nie ma składek
Zwolnienie z długu wobec firmy znacznie mniej opłacalne
Zobacz serwisy:
» Podatki i księgi » Podatek dochodowy » Dochody pracownika i zleceniobiorcy » Świadczenia dla pracowników » Pożyczki
» Kadry i płace » ZUS » Składki ZUS » Świadczenia dla pracowników