Firma zorganizowała w lutym br. wycieczkę, w której uczestniczyła żona pracownika. Koszt uczestnictwa jednej osoby to 520 zł. Oprócz tego w tym samym miesiącu zakład uiścił zatrudnionemu 700 zł dopłaty do kolonii jego 12-letniej córki podczas ferii zimowych (na podstawie przedstawionej faktury od organizatora). Czy od wartości tych świadczeń należy pobrać składki oraz zaliczkę?
– pyta czytelnik.
Jeszcze kilka lat temu świadczenia dla członków rodziny podwładnego powszechnie zaliczało się do przychodów z innych źródeł beneficjentów, czyli tu małżonka pracownika i jego dziecka (m. in. interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 7 sierpnia 2008, ILPB1/415-326/08-4/AK).
Niemniej od końca 2008 r. możemy już mówić o ugruntowanej tezie, że są one jednak przychodem zatrudnionego ze stosunku pracy. Dlatego że gdyby nie fakt pozostawania w zatrudnieniu, jego bliscy nie dostaliby wskazanych profitów.
Świadczenia polegające na nabyciu przez pracodawcę wycieczki również dla rodziny pracownika oraz na zwrocie części ceny z faktury za kolonie jego dziecka stanowią zatem przychód ze stosunku pracy pracownika (indywidualne interpretacje dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 13 września 2010, IBPBII/1/415-590/ 10/HK, i z 3 grudnia 2008, IBPB2/415-1525/08/ MK).
W miesiącu jego przekazania, np. żonie zatrudnionego, doliczamy go do innych przychodów pracownika ze stosunku pracy i łącznie rozliczamy na liście płac. O tym, czy i jakie daniny od nich potrącamy, przesądzają źródła ich opłacenia.
Z funduszu socjalnego…
Najczęściej tego typu bonusy dla załogi i ich bliskich szef pokrywa z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (zfśs). W takiej sytuacji są one w pełni wolne od składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, bez żadnych limitów.
Pozwala na to § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU nr 161, poz. 1106 ze zm.; dalej rozporządzenie składkowe).
Ustawa z 26 lipca 1991 o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.
; dalej ustawa o PIT) zwalnia z podatku:
- rzeczowe i pieniężne świadczenia otrzymane przez pracownika pochodzące w całości z zfśs – do wysokości 380 zł rocznie na jednego pracownika (art. 21 ust. 1 pkt 67),
- dopłaty z zfśs np. do kolonii dzieci i młodzieży do lat 18 zorganizowane przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie – niezależnie od ich wysokości (art. 21 ust. 1 pkt 78 ppkt a).
Wszystko więc jasne z wypoczynkiem córki podwładnego. Jeśli dziewczyna nie ukończyła 18 lat a kolonie zorganizował profesjonalny podmiot, to od dofinansowania z tego tytułu nie potrącamy zaliczki na podatek dochodowy.
Kontrowersje wzbudzała kwestia zakupienia przez pracodawcę dla pracownika i/lub jego rodziny usługi, np. opisanej wycieczki. Według niektórych organów nie jest to ani świadczenie rzeczowe, ani pieniężne (np. cytowana interpretacja z 13 września 2010).
Wątpliwości rozwiała odpowiedź Ministerstwa Finansów na pytanie „Dobrej Firmy” z 17 marca 2010, według której bonus taki traktujemy jako świadczenie pieniężne (pracodawca płaci za wycieczkę) i w razie jego pokrycia z zfśs korzysta on ze zwolnienia podatkowego do 380 zł rocznie na jednego pracownika.
Potwierdzają to utrzymane w podobnym tonie najnowsze interpretacje podatkowe, m.in. dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 14 stycznia 2011 (IBPBII/1/415-920/ 10/ŚS) oraz dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 15 grudnia 2010 (IPPB4/415-753/10-2/JK) i z 21 października 2010 (IPPB4/415-578/10-4/JK).
Uwaga! Rozważania dotyczą wyłącznie świadczeń udostępnionych rodzinie żyjącego pracownika. Nie ma bowiem wątpliwości, że wypłaty pomocowe przekazane bliskim zmarłego podwładnego stanowią przychody obdarowanych z innych źródeł.
…lub socjalno-bytowego
Świadczenia wypłacone z funduszu socjalnego-bytowego utworzonego na podstawie układu zbiorowego pracy przez firmę nieprowadzącą zfśs są wolne od składek do kwoty socjalnego odpisu podstawowego za zatrudnionego w normalnych warunkach, czyli do kwoty 1093,93 zł rocznie na jednego pracownika (§ 2 ust. 1 pkt 20 rozporządzenia składkowego).
Od wartości wycieczki zakupionej z zfśs, z której skorzystała żona pracownika (520 zł), nie pobieramy zatem składek, o ile pracownik nie przekroczył tego limitu. Musimy natomiast od niej odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy.
Do limitu składkowego z racji funduszu socjalno-bytowego zaliczamy również dopłatę do kolonii dziecka zatrudnionego. Oznacza to, że zsumowane świadczenia przewyższają zwolnienie podatkowe i od nadwyżki potrącamy składki. Dofinansowanie kolonii córki jest natomiast w tym wypadku w całości wolne od podatku dochodowego (art. 21 ust. 1 pkt 78 lit. a ustawy o PIT).
Ze środków obrotowych
Gdy wycieczkę, w której wzięła udział żona pracownika, szef nabył za pieniądze firmy, od wartości kwoty przypadającej na pracownika (520 zł) trzeba odprowadzić zarówno składki, jak i zaliczkę na podatek dochodowy. Przepisy nie przewidują tu bowiem żadnych ulg.
Wskazana dopłata do faktury za kolonie córki podwładnego podlega natomiast oskładkowaniu, a jest zwolniona z podatku dochodowego do sumy 760 zł rocznie na jednego pracownika (art. 21 ust. 1 pkt 78 lit. b ustawy o PIT).
Przykład
Po wyjaśnieniu podstawowych kwestii możemy przejść do przykładowego rozliczenia wymienionych świadczeń na liście płac. Zakładamy, że pracownik:
- nie dostał w lutym 2011 innych przychodów ze stosunku pracy,
- ma prawo do podstawowych kosztów uzyskania przychodów (111,25 zł),
- złożył prawidłowo PIT-2,
- w 2011 r. nie otrzymał od pracodawcy jeszcze żadnego świadczenia dodatkowego.
Wpłaty należności do ZUS i urzędu skarbowego pracodawca powinien zażądać od podwładnego, jeszcze zanim udostępni opisane świadczenia jego rodzinie.
Wprawdzie takie rozwiązanie nie wynika z przepisów, ale jest najbardziej rozsądne; zresztą w zakresie podatkowym zostało potwierdzone w interpretacji dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 14 czerwca 2010 (IBPBII/1/415-251/10/BD).
Zapłacenie składek i podatków za pracownika przez szefa to żadne rozwiązanie, ponieważ również stanowi dla zatrudnionego przychód ze stosunku pracy i kreuje kolejną niemożność potrącenia z przychodów podwładnego składek i zaliczki z tego tytułu.
Źródło sfinansowania
Zakup wycieczki dla żony pracownika
Dopłata do kolonii córki pracownika
zfśs
- w całości wolny od składek
- wolny od podatku dochodowego
w ramach limitu 380 zł rocznie na jednego pracownika
w całości wolna od składek i podatku dochodowego
fundusz socjalno-bytowy
- wolny od składek w ramach limitu 1093,93 zł rocznie na jednego pracownika
- opodatkowany
- wolna od składek w ramach limitu 1093,93 zł rocznie na jednego pracownika
- w całości wolna od podatku dochodowego
środki obrotowe
pracodawcy
- oskładkowany
- opodatkowany
- oskładkowana
- wolna od podatku dochodowego w ramach limitu 760 zł rocznie na jednego pracownika
Przychód
520 zł + 700 zł = 1220 zł
Źródło sfinansowania świadczeń
zfśs
Fundusz socjalno-bytowy
Środki obrotowe firmy
Składki na ubezpieczenie społeczne
Podstawa wymiaru
0 zł
(1220 zł – 1093,93 zł) = 126,07 zł
1220 zł
emerytalna
0 zł
126,07 zł x 9,76 proc. = 12,30 zł
1220 zł x 9,76 proc. = 119,07 zł
Rentowe
0 zł
126,07 zł x 1,5 proc. = 1,89 zł
1220 zł x 1,5 proc. = 18,30 zł
chorobowa
0 zł
126,07 zł x 2,45 proc. = 3,09 zł
1220 zł x 2,45 proc. = 29,89 zł
Razem
0 zł
17,28 zł
167,26 zł
Składka zdrowotna
Podstawa wymiaru
0 zł
126,07 zł – 17,28 zł = 108,79 zł
1220 zł – 167,26 zł = 1052,74 zł
Pełna składka
0 zł
108,79 zł x 9 proc. = 9,79 zł
1052,74 zł x 9 proc. = 94,75 zł
Odliczana od podatku
0 zł
108,79 zł x 7,75 proc. = 8,43 zł
1052,74 zł x 7,75 proc. = 81,59 zł
Koszty uzyskania przychodu
111,25
Podatek dochodowy
Podstawa wymiaru
520 zł – (380 zł + 0 zł + 111,25 zł) = 28,75 zł , po zaokrągleniu 29 zł
520 zł – (17,28 zł + 111,25 zł) = 391,47 zł, po zaokrągleniu 391 zł
520 zł – (167,26 zł + 111,25 zł) = 241,49 zł po zaokrągleniu 241 zł
Trochę teorii, trochę praktyki
- Świadczenia dodatkowe pochodzące od pracodawcy na rzecz osób bliskich zatrudnionego stanowią przychód ze stosunku pracy tego ostatniego. Czy podlegają one oskładkowaniu i opodatkowaniu, zależy od źródła ich sfinansowania.
- Przy naliczaniu zaliczki podatkowej od wartości takich profitów stosujemy pracownicze koszty uzyskania przychodu, nawet jeśli w miesiącu ich przekazania podwładnego w ogóle nie było w pracy. Decyduje sam fakt osiągnięcia przychodu.
- Jeśli pracownik złożył prawidłowo w tym roku kalendarzowym lub wcześniej PIT-2, zaliczkę redukujemy również o miesięczną kwotę zmniejszającą podatek dochodowy (46,33 zł).
Zobacz serwisy:
Świadczenia dla pracowników » Wypoczynek pracowników
Świadczenia dla pracowników » Świadczenia z zfśs » Wypoczynek
Zobacz nasz poradnik:
» Kadry i płace » Poradniki kadrowo-płacowe » Wynagrodzenia » Płacę, więc liczę