Do końca 2010 r. usługi lombardów nie korzystały ze zwolnienia od VAT. Teraz to się zmieniło. Obowiązujące od 1 stycznia 2011 r. przepisy mówią, że zwalnia się od podatku m.in. usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych.
Nie ma już – występującego w starym brzmieniu przepisów – zastrzeżenia, że zwolnienie to nie dotyczy działalności lombardowej. Jeśli więc uznamy, że lombard udziela pożyczek pod zastaw (na gruncie prawa cywilnego wywołuje to pewne wątpliwości; wynikają one m.in. z [b]uchwały SN z 15 czerwca 1999 r., III CZP 17/99)[/b], to jego wynagrodzenie nie powinno być obciążone VAT.
[srodtytul]Inne opłaty[/srodtytul]
Odsetki od pożyczki udzielonej przez lombard po 31 grudnia 2010 r. powinny więc być zwolnione od podatku. Jednak lombardy pobierają też inne opłaty. Niekiedy klient musi np. uiścić dodatkową kwotę za uruchomienie pożyczki, a niemal zawsze lombard pobiera opłatę za przechowywanie rzeczy (ewentualnie jej zabezpieczenie).
Abstrahując od cywilnoprawnej skuteczności nakładania na klientów tych opłat (są one wprowadzane w celu ominięcia postanowień tzw. ustawy antylichwiarskiej, która ogranicza maksymalną wysokość odsetek), należy zastanowić się, czy to dodatkowe wynagrodzenie również jest zwolnione od VAT.
Sięgając jedynie do ustawy, dojdziemy do wniosku, że usługi te są opodatkowane 23-proc. stawką. Należy jednak zastanowić się, czy z punktu widzenia VAT lombard świadczy kilka usług (w tym przechowanie), czy też w istocie jest to jedna usługa kompleksowa.
[srodtytul]Powiązane świadczenia[/srodtytul]
Europejski Trybunał Sprawiedliwości wielokrotnie wskazywał, że transakcja złożona z jednego świadczenia w aspekcie gospodarczym nie powinna być sztucznie rozdzielana, by nie pogarszać funkcjonalności systemu VAT. Tak wynika m.in. z [b]orzeczenia w sprawie C-41/04.[/b]
Wskazano w nim, że „jeżeli dwa lub więcej niż dwa świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta (...) są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie do celów stosowania podatku VAT”.
Tymczasem nie ma wątpliwości, że dla klienta lombardu istotne jest tylko otrzymanie pożyczki. Nie jest przecież jego celem oddanie lombardowi rzeczy na przechowanie; ta dodatkowa umowa jest wprowadzana tylko dla celów unikania stosowania przepisów o odsetkach maksymalnych.
Z punktu widzenia klienta lombardu świadczenia te są jedną ekonomiczną całością. Sensem tej czynności jest otrzymanie pożyczki. Na dodatkowe świadczenia lombardu (np. przechowanie) godzi się on, aby ją uzyskać.
Biorąc to pod uwagę, należy stwierdzić, że wszystkie świadczenia lombardu w istocie stanowią jedną całość sprowadzającą się do udzielenia pożyczki. Zarówno odsetki, jak i inne opłaty powinny więc być zwolnione od VAT.
[i]Autor jest doktorem nauk prawnych, wspólnikiem EOL Kancelarii Doradztwa Podatkowego, autorem „Komentarza VAT”[/i]
[ramka][b]Zobacz poradnik [link=http://www.rp.pl/temat/565095.html]Zmiany w VAT w 2011 r.[/link][/b][/ramka]
