Organ podatkowy może określić obrót spółek z grupy kapitałowej

[b]Tak uznała Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 29 września 2010 r. (IPPP1-443-673/10-2/EK).[/b]

Spółka podpisała z inną spółką umowę o utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej (dalej PGK). Spółki wchodzące w skład PGK przeprowadzają między sobą transakcje podlegające VAT, a ceny stosowane w ramach wzajemnych rozliczeń mogą odbiegać od wartości rynkowej poszczególnych towarów i usług.

Spółka zwróciła się do izby skarbowej z pytaniem, [b]czy organ podatkowy jest uprawniony do określenia obrotu podlegającego VAT na podstawie przeciętnych cen stosowanych w danej miejscowości lub na danym rynku w dniu wykonania świadczenia w stosunku do dostawy towarów lub świadczenia usług, wykonywanych między spółkami z grupy[/b].

Jej zdaniem określenie obrotu przez organ skutkowałoby powstaniem nieuzasadnionych rozbieżności pomiędzy ujęciem danego zdarzenia gospodarczego dla celów VAT i CIT, a ponadto prowadziłoby do nałożenia sankcji na spółki z PGK.

Izba skarbowa nie zgodziła się z tym. Zauważyła, że zasada neutralności i potrącalności VAT nie pozwala na tak swobodne kształtowanie podstawy opodatkowania, jak w przypadku CIT. Art. 11 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3EC0892953EAF58605FEE453B6E7CBF6?id=115893]ustawy o CIT[/link] dotyczy szacowania dochodu, natomiast art. 32 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=17D1F175CBC1000681743E9D550EDE8C?n=1&id=172827&wid=337454]ustawy o VAT[/link] dotyczy możliwości określenia obrotu na podstawie wartości rynkowej.

Pojęcia dochodu i obrotu nie są tożsame, zatem wskazane przepisy ustawy o CIT i wyłączenie w nich zawarte dla PGK nie może mieć zastosowania na gruncie VAT.

[i]Autor jest konsultantem w Zespole Zarządzania Wiedzą PricewaterhouseCoopers[/i]

[ramka] [b]Komentuje Robert Jurkiewicz, menedżer w Dziale Prawnopodatkowym PricewaterhouseCoopers[/b]

Regulacja przewidziana w art. 32 ustawy o VAT ma na celu zapobieganie uchylaniu się lub unikaniu opodatkowania VAT i wynika z art. 80 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej dyrektywa 112).

Zgodnie z dyrektywą państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki, ażeby podstawą opodatkowania w odniesieniu do dostawy towarów i świadczenia usług na rzecz odbiorców, z którymi istnieją powiązania o charakterze rodzinnym lub inne bliskie powiązania o charakterze osobistym, powiązania organizacyjne, własnościowe, w zakresie członkostwa, finansowe lub prawne, określone przez państwo członkowskie, była wartość wolnorynkowa.

Art. 32 ustawy o VAT stanowi normę, której adresatem są organy podatkowe, a nie podatnicy. Organy te mają obowiązek określenia obrotu VAT na poziomie rynkowym, o ile spełnione są łącznie następujące przesłanki:

- pomiędzy nabywcą a dostawcą towarów lub usługodawcą istnieje określony w tym przepisie związek,

- ów związek musi mieć wpływ na ustalenie wynagrodzenia z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług,

- nabywcy lub dostawcy/usługodawcy nie przysługuje pełne prawo do obniżenia VAT należnego o kwotę podatku naliczonego.

Omawiany przepis nie będzie zatem miał zastosowania w przypadku „nierynkowej” sprzedaży pomiędzy podmiotami powiązanymi, w tym tworzącymi PGK, jeżeli zarówno nabywcy, jak i dostawcy/usługodawcy przysługiwać będzie pełne prawo do odliczenia VAT.

Przechodząc na grunt CIT, należy stwierdzić, że – w przeciwieństwie do ograniczeń wynikających z art. 32 ustawy o VAT – nie istnieją tu jakiekolwiek ograniczenia co do sposobu ustalania poziomu cen w transakcjach pomiędzy spółkami tworzącymi PGK. Wynika to jednoznacznie z art. 11 ust. 8 ustawy o CIT.

Warto odnotować, że problem relacji pomiędzy omawianymi przepisami ustawy o CIT i VAT rozstrzygany był już przez [b]NSA w wyroku z 26 maja 2010 r. (I FSK 781/09)[/b]. Wówczas NSA uchylił wyrok WSA w Poznaniu (I SA/Po 1407/08) z przyczyn proceduralnych i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

Kolejny [b]wyrok WSA w Poznaniu w tej sprawie (z 23 września 2010 r., I SA/Po 522/10[/b], orzeczenie nieprawomocne) okazał się korzystny dla podatników tworzących PGK.

Tym razem sąd pierwszej instancji uznał, że „nieuzasadniona jest taka interpretacja art. 32 ustawy o VAT, która prowadzi do obciążenia podatnika formalnego podatkiem od towarów i usług. Sprzeciwia się ona zasadom konstrukcyjnym VAT i prowadzi do skutków sprzecznych z celami art. 80 dyrektywy 112, a ponadto niweczy zamierzone przez ustawodawcę skutki w zakresie unormowania podatkowej grupy kapitałowej w rozumieniu art. 1a ustawy o CIT”.[/ramka]