Niektórzy przedsiębiorcy oferują sprzedaż pakietów usług, które mogą być wykonywane w różnym czasie, w zależności od potrzeb lub preferencji nabywcy. Bardzo często sprzedaży takiej towarzyszy przekazanie przez usługodawcę vouchera lub voucherów upoważniających okaziciela do otrzymania odpowiednich świadczeń.

W zależności od zastosowanego rozwiązania technicznego voucher taki może przybrać formę kuponu, karty, specjalnego kodu itp. Mogą być wątpliwości, jak prawidłowo rozpoznać przychód podatkowy z tytułu sprzedaży voucherów.

[srodtytul]Moment wydania czy realizacji [/srodtytul]

Stosując argumentację podobną do przyjętej w słynnej [b]uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie abonamentów medycznych (II FPS 1/10)[/b], można by potencjalnie przyjąć, że przedmiotem sprzedaży nie są usługi, do których świadczenia zobowiązuje się sprzedawca, ale sama możliwość skorzystania przez nabywcę z danych usług w przyszłości, bez konieczności każdorazowego dokonywania zapłaty z tego tytułu (która została już uiszczona w momencie sprzedaży vouchera).

Przyjęcie takiej interpretacji oznacza, że przychód podatkowy z tytułu sprzedaży voucherów powinien generalnie być rozpoznany w momencie spełnienia świadczenia, to znaczy co do zasady w momencie wydania vouchera.

Można jednak argumentować, że voucher nie jest rzeczą, prawem majątkowym ani usługą, a jedynie dokumentem, który poświadcza przysługujące jego posiadaczowi uprawnienia, np. do nabycia w oznaczonym terminie pewnego świadczenia.

Konsekwentnie należałoby uznać, że samo wydanie vouchera nie jest ani sprzedażą towarów, ani świadczeniem usług. Do świadczenia usług (ewentualnie sprzedaży towarów) dochodzi dopiero w momencie realizacji vouchera.

[srodtytul]Wpłata na poczet przyszłych usług[/srodtytul]

Trzeba zwrócić uwagę, że zarówno przepisy ustawy [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3EC0892953EAF58605FEE453B6E7CBF6?id=115893]o podatku dochodowym od osób prawnych[/link] (CIT), jak i u[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?n=1&id=346580]stawy o podatku dochodowym od osób fizycznych[/link] (PIT) zawierają postanowienia, zgodnie z którymi do przychodów podatkowych nie zalicza się pobranych wpłat bądź zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych (odpowiednio w art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o CIT i art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o PIT).

W przypadku sprzedaży w danym okresie vouchera, który może zostać zrealizowany w przyszłych okresach (np. sprzedaż w styczniu vouchera, który może być zrealizowany do końca roku), można argumentować, że pobrana należność związana jest z usługami, które zostaną wykonane w trakcie roku, bądź towarami, które zostaną wydane w późniejszym terminie, i w efekcie przychód podatkowy powinien być rozpoznany dopiero w momencie wykonania tych usług bądź wydania towarów.

Gdyby nie doszło do realizacji vouchera przed upływem jego ważności (a strony nie uzgodniły obowiązku zwrotu przez sprzedawcę równowartości niewykorzystanych przez nabywcę świadczeń), przychód podatkowy powinien zasadniczo powstać w momencie upływu terminu ważności vouchera, tzn. w momencie, w którym otrzymana przez sprzedawcę zapłata nabiera charakteru świadczenia bezzwrotnego.

[srodtytul]Stanowisko fiskusa[/srodtytul]

To stanowisko jest na ogół akceptowane przez władze skarbowe. Przykładem jest [b]interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 15 lipca 2010 r. (ITPB3/423-224/10/AW)[/b].

Czytamy w niej: „wobec tego, skoro przychód podatkowy winien być rozpoznany w momencie wykonania usługi lub wydania towaru, to nie może być także rozpoznany w momencie otrzymania zapłaty za voucher.

Dlatego też otrzymaną zapłatę za voucher należy traktować jako zaliczkę na poczet późniejszego wykonania usługi lub wydania towaru. Tego rodzaju przysporzenia są wyłączone z przychodów na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy podatkowej, w myśl którego pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych (…) nie zalicza się do przychodów.

Natomiast w sytuacji gdy w oznaczonym terminie klient nie zrealizuje uprawnień wynikających z vouchera, spółka ma obowiązek rozpoznania przychodu w wysokości niewykorzystanej przez klienta, na ostatni dzień okresu rozliczeniowego. Podstawę zaliczenia tej kwoty do przychodów stanowi art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych”.

Ze względu na analogiczne brzmienie przepisów ustawy o PIT taka sama argumentacja mogłaby być zastosowana w przypadku przedsiębiorców będących osobami fizycznymi.

[i]Autor jest doradcą podatkowym, starszym konsultantem w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte w Poznaniu[/i]