W art. 21 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?n=1&id=346580]ustawy o PIT[/link] wymienione są różnego rodzaju przychody zwolnione od podatku. Część z nich dotyczy świadczeń pracowników, którzy zmieniają miejsce świadczenia pracy lub ze względu na jej charakter i branżę wykonują ją poza miejscem zamieszkania.

[srodtytul]Nie każdego można służbowo przenieść[/srodtytul]

Zgodnie z pkt 14 tego przepisu zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych są kwoty otrzymywane przez pracowników z tytułu zwrotu kosztów przeniesienia służbowego oraz zasiłków na zagospodarowanie i osiedlenie w związku z przeniesieniem służbowym, do wysokości 200 proc. wynagrodzenia należnego za miesiąc, w którym nastąpiło przeniesienie.

Niektórzy pracodawcy chcieliby zastosować ten przepis do osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, które czasowo zostały przeniesione do pracy w innej miejscowości.

Orzecznictwo jednoznacznie wskazuje, że nie jest to możliwe. Przykładem jest[b] wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 marca 2009 r. (sygn. II FSK 1868/2007)[/b]. Podkreślił on, że nie można porównywać sytuacji prawnej osób zatrudnionych na umowy o pracę z funkcjonariuszami pozostającymi w stosunku służbowym.

Zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 ustawy o PIT dotyczy tylko tych ostatnich. To dlatego, że w stosunku do pracowników firma nie dokonuje „przeniesienia służbowego”. Kodeks pracy nie posługuje się bowiem takim pojęciem. Jest w nim jedynie mowa o zmianie miejsca świadczonej pracy.

[srodtytul]Dodatek za rozłąkę[/srodtytul]

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 18 ustawy o PIT zwolniony od podatku dochodowego jest dodatek za rozłąkę wypłacany pracownikom czasowo przeniesionym – do wysokości diet za czas podróży służbowej na obszarze kraju, określonych w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.

Przepisem tym zajmowała się [b]Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 24 lutego 2010 r. (IPPB4/415-793/09-4/SP)[/b]. Podkreśliła, że na jego podstawie zwolnieniu podlega tylko i wyłącznie dodatek za rozłąkę wypłacony pracownikom przeniesionym czasowo.

Tym samym [b]przepisy prawa podatkowego nie przewidują zwolnienia od opodatkowania PIT dodatku za rozłąkę wypłacanego pracownikom przeniesionym do pracy w innej miejscowości na stałe[/b]. Wówczas kwota taka jest przychodem ze stosunku pracy, o którym mówi art. 12 ustawy o PIT i trzeba od niej odprowadzać podatek. Ponadto izba zauważyła, że prawo podatkowe nie określa trybu przyznawania pracownikowi dodatku za rozłąkę.

Z postanowienia [b]Świętokrzyskiego Urzędu Skarbowego w Kielcach z 17 maja 2006 r. (RO/415-14/06) [/b]wynika, że zwolnienie to ma zastosowanie np. do informatyka, który przez okres wprowadzania systemu księgowego wykonywał pracę w innej miejscowości, niż znajduje się siedziba spółki (gdzie jest zatrudniony na stałe).

[srodtytul]Hotel lub kwatera prywatna[/srodtytul]

Art. 21 ust. 1 pkt 19 ustawy o PIT stanowi, że zwolniona od podatku jest wartość świadczeń ponoszonych przez pracodawcę z tytułu zakwaterowania pracowników w:

- hotelach pracowniczych,

- kwaterach prywatnych wynajmowanych na cele zbiorowego zakwaterowania – do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 500 zł.

Zwolnienie to ma zastosowanie do pracowników, których miejsce zamieszkania jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie korzysta z podwyższenia kosztów uzyskania przychodów.

[b]W interpretacji z 24 lutego 2010 r. (IPPB4/415-793/09-4/SP) Izba Skarbowa w Warszawie[/b] zwróciła uwagę, że prawo do zwolnienia określone w art. 21 ust. 1 pkt 19 ustawy o PIT uzależnione jest od rezygnacji podatnika ze stosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodów (zarówno w trakcie roku, jak i w rozliczeniu rocznym).

Jeśli więc pracownik zdecydowałby się na podwyższenie kosztów uzyskania przychodów w zeznaniu podatkowym, to powinien ująć w przychodach podlegających opodatkowaniu wartości świadczenia polegającego na zapewnieniu mu zakwaterowania w hotelu pracowniczym.

Izba skarbowa podkreśliła, że ustawodawca nie sprecyzował w przepisach pojęcia hotelu pracowniczego i kwatery prywatnej. Ich znaczenie należy więc odczytywać zgodnie z potocznym rozumieniem. Pod pojęciem zakwaterowania pracownika w „hotelu pracowniczym” rozumieć należy udostępnienie mu w budynku typu hotelowego lokalu przeznaczonego na okresowy pobyt pracowników.

Nie ma tutaj znaczenia, do kogo należy hotel, w którym pracodawca udostępnia pomieszczenia.

[srodtytul]Zwolnieniem objęte są zarówno sytuacje, w których hotel prowadzony jest przez zakład pracy, jak i przypadki, w których prowadzony jest on przez inny podmiot, od którego zakład pracy wynajmuje miejsca hotelowe[/srodtytul].

Być może w przyszłości nie będzie już problemów z interpretacją tych pojęć – do Sejmu trafił bowiem projekt uproszczenia ich brzmienia art. 21 ust. 1 pkt 19 ustawy o PIT.

[srodtytul]Dopłata do wynajęcia mieszkania[/srodtytul]

Zdarza się, że pracodawca nie zapewnia czasowo przeniesionemu pracownikowi zakwaterowania, a w zamian wypłaca mu dodatek pieniężny lub zwraca koszty związane z wynajęciem mieszkania. Te kwoty nie korzystają ze zwolnienia – są opodatkowane tak jak inne składniki wynagrodzenia.

Potwierdza to orzeczenie [b]Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 lutego 2000 r. (sygn. SA/Ka 2247/99).[/b]

[ramka] [b]Dodatek za rozłąkę [/b]

23 złote wynosi wysokość dodatku za rozłąkę zwolnionego od podatku. Jest to równowartość diety określonej w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=167998]rozporządzeniu ministra pracy i polityki społecznej z 19 grudnia 2002r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (DzU nr 236, poz. 1990 z późn. zm.)[/link] [/ramka]