Z art. 23 ust. 1 pkt 41 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?n=1&id=346580]ustawy o PIT[/link] wynika, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów umorzonych wierzytelności, z wyjątkiem tych, które uprzednio zostały zarachowane jako przychody należne.

Aby zatem móc zaliczyć umorzoną wierzytelność do kosztów podatkowych, muszą być spełnione dwa warunki. Po pierwsze, wierzytelność musi być wcześniej zarachowana jako przychód należny i po drugie – musi zostać umorzona.

Wierzytelność nie może być przedawniona (art. 23 ust. 1 pkt 17 ustawy o PIT).

Ponieważ ustawa o PIT nie definiuje pojęcia umorzonej wierzytelności, trzeba sięgnąć do przepisów kodeksu cywilnego. Wierzytelność jest prawem podatnika, nie ma więc przeszkód, aby mógł się zrzec w każdej chwili tego prawa. Zrzeczenie się polega na umorzeniu zobowiązania bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika.

Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik przyjmuje zwolnienie (art. 508 k.c.). Tak więc dla umorzenia wierzytelności konieczna jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, zawartego układu czy też poprzez oświadczenie).

Wierzytelność będzie umorzona dopiero wtedy, gdy wierzyciel uzyska wiadomość od dłużnika, że przyjął zwolnienie z długu. „Dopiero wówczas okoliczność ta, po spełnieniu ustawowych wymogów, może rzutować na wysokość podstawy opodatkowania, a w konsekwencji i na wysokość zobowiązania podatkowego” – wynika z [b]interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z 3 września 2010 r. (IPPB1/415-601/10-2/AM).[/b]

W myśl art. 14 ust. 1 ustawy o PIT za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych VAT za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny VAT. Oznacza to, że przychodem są kwoty bez VAT.

Jeżeli zatem w kwocie nieściągalnej wierzytelności zawarty jest VAT, to do kosztów uzyskania przychodów zalicza się tylko wierzytelność w kwocie netto, a więc pomniejszonej o ten podatek.

[ramka][b]Uwaga[/b]

Skoro należny VAT zawarty w kwocie wierzytelności nie podlega zaliczeniu do przychodów należnych, nie może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów w związku z art. 23 ust. 1 pkt 41 ustawy.[/ramka]