Do niedoboru towarów dochodzi wtedy, gdy ich stan rzeczywisty jest niższy od stanu ewidencyjnego. Niedobory dzielą się na niezawinione i zawinione. Te ostatnie to niedobory, które powstały na skutek niedopełnienia obowiązków przez osobę materialnie odpowiedzialną za powierzone jej mienie. Natomiast niedobory niezawinione to te, które powstały z przyczyn niezależnych od osób materialnie odpowiedzialnych.
W przypadku niedoborów niezawinionych nie ulega wątpliwości, że ich wystąpienie nie skutkuje utratą prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem (ewentualnie wytworzeniem) towarów, których niedobór stwierdzono.
Inaczej ma się rzecz w przypadku niedoborów zawinionych – ich wystąpienie skutkuje, co do zasady, utratą przez podatnika prawa do odliczenia podatku naliczonego (zob. przykładowo [b]interpretację indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 9 czerwca 2009 r., ILPP2/443-348/09-2/EWW).[/b]
Pojawia się jednak pytanie, czy dotyczy to również niedoborów zawinionych przez pracowników podatnika. Według mnie nie, gdyż niedobory takie powstają z przyczyn niezależnych od podatnika (pracodawcy), a jak wynika z [b]wyroku Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich w sprawie C-37/95[/b], w sytuacji kiedy nabycie towarów i usług zostało poczynione z zamiarem wykorzystania ich do działalności opodatkowanej, ale z powodów pozostających poza kontrolą podatnika nie wykorzystał on nabytych towarów i usług w prowadzeniu tej działalności, prawo podatnika do odliczenia zostaje zachowane.
Prowadzi to moim zdaniem do wniosku, że w przypadku niedoborów powstałych z winy pracowników podatnika prawo do odliczenia podatku naliczonego zostaje zachowane.
Odmiennego zdania są organy podatkowe. Jak czytamy w [b]interpretacji indywidualnej dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 7 kwietnia 2009 r. (IBPP3/443-240/09/KO)[/b], we wspomnianym wyroku „Trybunał jednoznacznie wskazał, iż jedynie w sytuacji, gdy podatnik z przyczyn przez niego niezawinionych (pozostających poza jego kontrolą) nie wykorzysta nabytych towarów do działalności opodatkowanej, nie traci prawa do odliczenia podatku naliczonego.
A contrario, gdy z przyczyn od podatnika zależnych, w tym przypadku w wyniku niedoborów zawinionych (powstałych na skutek niedopełnienia obowiązków przez pracownika wnioskodawcy), nie dochodzi do wykorzystania nabytych towarów do działalności opodatkowanej, prawo podatnika do odliczenia zostaje utracone. [b]W takiej sytuacji odliczona kwota podatku z tytułu nabycia towarów, które ostatecznie nie zostały wykorzystane do działalności opodatkowanej, powinna być skorygowana[/b].
Przy czym trzeba zaznaczyć, że ww. korekty należy dokonać przez skorygowanie deklaracji podatkowej za okres, w którym dokonano odliczenia, gdyż warunek konieczny do uzyskania prawa do odliczenia, o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, czyli wykorzystanie nabytych towarów do działalności opodatkowanej, nie został w rezultacie zrealizowany”.
A zatem przyjęcie stanowiska reprezentowanego przez organy podatkowe oznacza, że w przedstawionej sytuacji podatek odliczony przy nabyciu towarów, których niedobór stwierdzono, powinien zostać przez spółkę skorygowany (w drodze korekty deklaracji VAT-7/VAT-7K/VAT-7D za okresy rozliczeniowe, w których został odliczony).
[i]Autor jest doradcą podatkowym[/i]
[i] [b]Podstawa prawna:[/b]
– art. 86 – 88 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=172827]ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU nr 54, poz. 535 ze zm.)[/link][/i]
