Jeden z czytelników prowadzi firmę budowlaną. Kupiła ona szalunki, za które otrzymała fakturę w wysokości netto 8000 zł oraz podpory do szalunków zafakturowane osobno o wartości 4500 złotych netto. Czytelnik zastanawia się, jak należy zakwalifikować te zakupy w ewidencji środków trwałych: łącznie czy każdy z nich będzie stanowił odrębny środek trwały? Nie wie też, do jakiej grupy środków trwałych należy je zakwalifikować (rodzaj KTŚ)?

[srodtytul]Tylko zdatne do użytku[/srodtytul]

To, czy szalunki i podpory do nich stanowią odrębne środki trwałe, zależy od tego, czy spełnione są warunki z art. 22a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z przepisu tego wynika, że amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

- budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,

- maszyny, urządzenia i środki transportu,

- inne przedmioty

– o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

[b]Jeżeli podpory do szalunków nie będą zdatne do użytku jako odrębne środki trwałe, to tym samym należy je uznać za część składową szalunków.[/b] Tak byłoby na przykład, gdyby podpory miały wymiary pozwalające na wykorzystanie ich tylko do szalunków kupionych za 8000 zł netto.

[srodtytul]Część składowa[/srodtytul]

Problem polega tylko na tym, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie mówi, co jest częścią składową. Nie pozostaje więc nic innego, jak sięgnąć do art. 47 § 2 kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.

Żeby więc mówić o części składowej, musimy mieć do czynienia z sytuacją, gdy odłączenie podpory od szalunku powodowałoby uszkodzenie lub istotną zmianę tego ostatniego lub całości składającej się z szalunku i podpory.

Jeżeli do takiego uszkodzenia lub istotnej zmiany nie dojdzie, to możemy uznać, że podpory nie są częścią składową szalunków. Czy zatem są odrębnymi środkami trwałymi? To zależy jeszcze od spełniania warunków ze wspomnianego już art. 22a ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT. A zatem podpory powinny być przede wszystkim kompletne, zdatne do użytku, o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok.

[srodtytul]Powinno być więcej zastosowań [/srodtytul]

W praktyce, jeżeli będzie można je wykorzystywać również do podpierania innych szalunków (a nie tylko tych kupionych za 8000 zł netto), to z pewnością będą one odrębnymi środkami trwałymi.

Potwierdzeniem są [b]interpretacje: Izby Skarbowej w Katowicach z 18 września 2008 r. (IBPB3/423-524/08/MS), Izby Skarbowej w Warszawie z 22 lutego 2008 r. (IP-PB3-423-492/07-2/JG), Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z 30 października 2006 r. (1471/DPD1/423-115/06/KK).[/b]

W pierwszej z nich dyrektor katowickiej Izby zgodziła się z podatnikiem, że „kryterium niezbędnym dla uznania, że urządzenie stanowi samodzielny środek trwały, jest możliwość współpracy takiego urządzenia z innymi urządzeniami i brak stałego przyporządkowania takiego urządzenia do danego zespołu zależnych od siebie urządzeń. Na skutek zmiany technologii posiadane przez spółkę urządzenia mogą współpracować z innymi urządzeniami, a co za tym idzie, stanowią (...) samodzielne i odrębne środki trwałe”.

W drugiej dyrektor warszawskiej Izby ustosunkował się do znanego już problemu drukarek komputerowych: „Klasyfikacja Środków Trwałych za podstawową jednostkę ewidencyjną przyjmuje pojedynczy element majątku trwałego spełniający określone funkcje w procesie wytwarzania wyrobów i świadczenia usług. W przypadku zespołów komputerowych (rodzaj 491) przyjęto, że obiektem może być cały zespół służący do przetwarzania informacji, względnie poszczególna maszyna i urządzenie wydzielone w odrębne jednostki (...).

Jeżeli podatnik dokupuje dodatkowe urządzenie, którego jednostkowa wartość przekracza 3500 zł, np. drukarka, modem do faksu, wówczas w sytuacji gdy urządzenie współdziała z wieloma komputerami, stanowi ono samodzielny środek trwały”.

[srodtytul]Klasyfikacja nie decyduje [/srodtytul]

Moim zdaniem przy spełnianiu takich warunków podpory będzie można zaliczyć do odrębnych środków trwałych, nawet gdyby się okazało, że po ich wykorzystaniu do szalunków kupionych za 8000 zł netto zużyłyby się one do tego stopnia, iż nie można byłoby ich dłużej eksploatować. O tym bowiem, czy coś jest częścią składową, nie decyduje okres zużycia. Z kolei o zaliczeniu do środków trwałych decyduje przewidywany, a nie faktyczny okres używania (na który mogą mieć wpływ również czynniki zewnętrzne, np. zalanie, pożar).

[b]Na pewno na uznanie podpór za odrębne środki trwałe nie wpłynie sposób zakwalifikowania ich w Klasyfikacji Środków Trwałych,[/b] ponieważ zgodnie z nią środkami trwałymi są rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki lub oddane do używania na podstawie najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze. Definicja środka trwałego jest więc niemal identyczna jak w ustawie o PIT.

[ramka][b]Uwaga [/b]

O to, do jakiej grupy, podgrupy i rodzaju zaklasyfikować podpory, najlepiej spytać w Ośrodku Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi, ul. Suwalska 29, 93-176 Łódź (tel. 042 683 92 70, faks 042 683 90 10, e-mail: [mail=KlasyfikacjeUSLDZ@stat.gov.pl]KlasyfikacjeUSLDZ@stat.gov.pl[/mail]). KŚT wprost ich nie wymienia.[/ramka]