Wezwanie jest swoistym nakazem, który może być skierowany do bliżej nieokreślonego kręgu osób. Nakłada na te osoby określone obowiązki, których niewykonanie jest sankcjonowane poprzez kary porządkowe. Jest więc władczą ingerencją w prawa osób wzywanych. Zgodnie z art. 155 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=E200F13C1BB304B10561D60253CB80AD?id=176376]ordynacji podatkowej[/link] w trakcie toczącego się postępowania podatkowego organ podatkowy może wzywać osobę fizyczną do złożenia określonych wyjaśnień, jeżeli jest to niezbędne dla wyjaśnienia stanu faktycznego lub rozstrzygnięcia sprawy.

[srodtytul]Nie zapytają o wszystko[/srodtytul]

Nałożenie obowiązku złożenia określonych wyjaśnień, w tym odnośnie do stanu majątkowego danej osoby, musi być niezbędne dla wyjaśnienia stanu faktycznego lub rozstrzygnięcia sprawy. Przepis art. 155 ordynacji podatkowej, dając określone możliwości organowi podatkowemu, zawiera równocześnie jego swoiste ograniczenie. Warto przy tym pamiętać, że w powszechnej opinii doktryny ograniczenie to dotyczy przede wszystkim ujawniania przez podatnika dziedzin życia objętych prywatnością i autonomią informacyjną, do których należy zaliczyć m.in. informacje dotyczące majątku i sferę ekonomiczną jednostki.

[b]Warto więc pamiętać, że wezwanie w trybie art. 155 o.p. o ujawnienie majątku nie daje co do zasady organowi podatkowemu możliwości żądania przedstawienia naszego stanu majątkowego.[/b]

[srodtytul]Informacje z banku[/srodtytul]

Nie można oczywiście zapominać, że zgodnie z art. 182 ordynacji podatkowej, jeżeli z dowodów zgromadzonych w toku postępowania podatkowego wynika potrzeba uzupełnienia tych dowodów lub ich porównania z informacjami pochodzącymi z banku, bank jest obowiązany na pisemne żądanie naczelnika urzędu skarbowego do sporządzenia i przekazania informacji dotyczących strony postępowania w zakresie:

- posiadanych rachunków bankowych lub rachunków oszczędnościowych, liczby tych rachunków, a także obrotów i stanów tych rachunków;

- posiadanych rachunków pieniężnych lub rachunków papierów wartościowych, liczby tych rachunków, a także obrotów i stanów tych rachunków;

- zawartych umów kredytowych lub umów pożyczek pieniężnych, a także umów depozytowych;

- nabytych za pośrednictwem banków akcji Skarbu Państwa lub obligacji Skarbu Państwa, a także obrotu tymi papierami wartościowymi;

- obrotu wydawanymi przez banki certyfikatami depozytowymi lub innymi papierami wartościowymi.

Obowiązek ten stosuje się odpowiednio do zakładów ubezpieczeń, funduszy inwestycyjnych i banków prowadzących działalność maklerską, w zakresie prowadzonych indywidualnych kont emerytalnych, a także do domów maklerskich oraz spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych.

[srodtytul]Czasem obowiązek[/srodtytul]

[b]Mówiąc więc o wezwaniu do ujawnienia majątku przez organ skarbowy, należy stwierdzić, że faktycznie tego rodzaju nakazanie może zostać dokonane wyłącznie przez sąd w postępowaniu egzekucyjnym, na wniosek organu podatkowego[/b]. Nakaz wyjawienia majątku przez podatnika to narzędzie, po które organy skarbowe mogą sięgać w sytuacji, gdy chcą ustalić majątek podatnika, a poszukiwania jego majątku nie przynoszą pożądanych rezultatów, przez co dochodzona przez organ należność nie jest możliwa do ściągnięcia. Tylko w tym wypadku podatnik będący dłużnikiem (wszak jest to postępowanie egzekucyjne) ma obowiązek podać kompletny wykaz swojego majątku.

Musi zatem wymienić przysługujące mu wierzytelności i inne prawa majątkowe, a także należące do niego rzeczy, wskazując jednocześnie, gdzie one się znajdują. Wagę złożonego wykazu dłużnik potwierdza przyrzeczeniem, że jest on prawdziwy i zupełny.

[ramka][b]Uwaga[/b]

Podatnik nie ma prawa odmówić wyjawienia majątku. Jeśli nie stawi się na wezwanie sądu bez usprawiedliwienia, nie odpowie na zadane pytanie czy nie złoży przyrzeczenia, naraża się na sankcję.[/ramka]

[i]Autor jest radcą prawnym w InCorpore Banach Iniewski Stradomski[/i]